Vitamine K (fyllochinon) is een in vet oplosbare vitamine die van nature voorkomt in plantaardige voeding, maar ook wordt aangemaakt door de darmflora (goede bacteriën in de darmen). De letter K komt van de Duitse term ‘koagulationsvitamine’ oftewel coagulatievitamine ofwel bloedstollingsvitamine. We onderscheiden drie vormen van vitamine K, namelijk:
- Vitamine K1 (fytomenadion of fylloquinon)
- Vitamine K2 (menaquinon)
- Vitamine K3 (menadion)
Vitamine K1 zit in groene bladgroenten en voorziet gemiddeld in 90% van de vitamine K-behoefte. Vitamine K2 zit in vlees en kaas en levert de overige 10 procent. Vitamine K3 is de synthetische variant die niet geconsumeerd dient te worden…
Vitamine K uit voeding
Vitamine K komt voor in onder meer de volgende voedingsmiddelen:
- Groene bladgroenten (andijvie, spinazie, sla e.a.)
- Kool (groene kool, boerenkool witte kool e.a.)
- Bloemkool & broccoli
- Zeewier & (vis)lever
- Volkorenproducten
- Yoghurt
- Plantaardige oliën
Waar is vitamine K goed voor?
Het menselijk lichaam is afhankelijk van vitamine K voor onder andere de volgende processen en factoren:
- Bloedstolling + bot-stofwisseling
- Voorkoming van bloedpropjes en hersenbloedingen
- Aanmaak en onderhoud van botten & gewrichten
- Soepel houden van de vaatwanden
- Botten + tanden sterk houden
- De binding van bepaalde lichaamseiwitten
Vitamine K-tekort
Een tekort aan vitamine K komt zelden voor omdat vitamine K in de darm wordt samengesteld. Een ernstig vitamine K-tekort komt uitsluitend voor bij ernstige opnamestoornissen, darmziekten, langdurig antibioticagebruik en in bepaalde gevallen bij pasgeboren baby’s. Een ernstig vitamine K-tekort kan de volgende ziektebeelden teweegbrengen:
- Gevoeligheid voor bloedingen, bloeduitstortingen & blauwe plekken
- Bloedneus & hersenbloeding
- Vertraagde bloedstolling
- Bloedpropjes / bloedstolseltjes (trombi)
Weetjes over vitamine K
- Tot ongeveer 3 maanden na de geboorte van een baby is het noodzakelijk dat vitamine K extra in de voeding voorkomt, omdat er dan nog onvoldoende darmbacteriën in de darm aanwezig zijn.
- Bij antibioticagebruik en coeliakie (glutenintolerantie) is het belangrijk om aanvullende hoeveelheden vitamine K te gebruiken (supplementen) omdat antibioticagebruik en coeliakie de darmflora kunnen aantasten.
- Pasgeboren baby’s krijgen extra vitamine K toegediend om hersenbloedingen te voorkomen. Zij krijgen geen vitamine K via de placenta, en door het ontbreken van darmflora kunnen ze het nog niet (voldoende) zelf aanmaken.
- In de praktijk komt een teveel aan vitamine K niet of rauwelijks voor; daarom wordt er in Nederland geen ondergrens of ADH voor vitamine K gehanteerd.
- Omdat vitamine K een belangrijke rol speelt bij het bloedstollingsproces moeten patiënten die anticoagulantia (antistollingsmiddelen) tegen trombose gebruiken goed opletten bij de inname van vitamine K-supplementen.
- Slechts 10 tot 30% van de vitamine K in voedingsmiddelen wordt daadwerkelijk door het lichaam opgenomen.
Heb jij vragen of opmerkingen voor wat betreft vitamine K? Laat dan hieronder een reactie achter!