Gezond tandvlees is sterk, soepel en lichtroze van kleur. Tandvlees waaraan niets mankeert zal niet snel bloeden en is vrij van pijn. Gezonde tandvlees sluit bovendien naadloos aan op iedere tand, zit zo strak als een elastiek om je gebit en gaat onzichtbaar over in de slijmvliezen van je mond.
Symptomen van tandvleesproblemen
Als de gezondheid of gesteldheid van je tandvlees tekortschiet, ontstaan tandvleesklachten & tandvleesproblemen. De bekendste symptomen van tandvleesproblemen zijn:
- Tand- & kiespijn
- Tandvlees is gevoelig, rood & pijnlijk
- Zwelling, terugtrekking & bloeding van tandvlees
- Gezwollen lymfeklieren in de hals
- Opgezwollen kaak & gezicht
Oorzaken van tandvleesklachten
Problemen met je tandvlees kunnen om allerlei redenen ontstaan. De bekendste en meest voorkomende oorzaken van tandvleesproblemen zijn:
- Bacteriële tandvleesontsteking
- Tandbederf c.q. tandrot (cariës)
- Inwerking van irriterende stoffen (conserveermiddelen, schuimmiddelen e.a.) op het tandvlees
- Infectie van kaakbot / kaakbeen, tandkas (alveolus), tandbeen (dentine), wortelvlies (parodontium), tandwortel (radix), wortelpunt (apex) tandmerg (pulpa) of tandzenuw (nervus)
- Kaakholte-ontsteking (bacteriën in de kaakholte)
- Abces in het zachte kaakweefsel (kaakontsteking)
- Ruimtegebrek voor tanden (“crowding”)
- Fistel of abces in de mond
- Aften
Achterliggende oorzaak = tandplak
In veruit de meeste gevallen van tandvleesproblemen is tandplak de achterliggende oorzaak. Tandplak ontstaat als voedselrestjes, bacteriën, slijm en enzymen samenklonteren tot een plakkerige substantie. Deze substantie noemen we ook wel plaque of plak. Tandplak heeft nagenoeg dezelfde kleur als je tanden, waardoor je het goedje doorgaans niet goed ziet zitten. Tandplaque bevindt zich echter overal: op je tanden, tussen je tanden, op je tong, in de wang- en tandvleesplooien enzovoort.
Tandplak kun je relatief gemakkelijk verwijderen met tandenborstels, flosdraad, tandragers, tongschrapers en antibacterieel mondspoelmiddel. Als je je mond ontoereikend reinigt, blijft er echter bacterierijk tandplak zitten. Achterblijvende tandplak zal op den duur verkalken onder invloed van de mineralen in je speeksel. Verhard tandplak wordt ook wel tandsteen genoemd…
Tandplak & tandsteen tussen je tanden & tandvlees
Als bacteriën zich op de grens tussen je tandoppervlak en tandvlees afzetten, raakt je tandvlees geïrriteerd of licht ontstoken. Hierdoor zwelt het tandvlees ietwat op en ontstaat een kleine ruimte (“pocket”) tussen tand en tandvlees. In deze tussenruimte nestelt zich tandplak en ontstaat uiteindelijk tandsteen.
Zachte tandplak of harde tandsteen in je “tandpockets” veroorzaakt gegarandeerd tandvleesproblemen! De ophoping van tandplak, tandsteen en bacteriën wordt namelijk steeds groter en daarmee ook de breedte en diepte van de pocket. Een beginnende tandpocket wordt gekenmerkt door een oppervlakkige tandvleesontsteking, maar naarmate zich meer bacteriën ophopen, kan de infectie overslaan op dieper gelegen weefsels.
Tandvleesproblemen behandelen & verhelpen
Bij beginnende en milde tandvleesklachten hoef je niet direct naar de tandarts. Zo is zelfzorg veelal toereikend bij irritatie, roodheid en lichte zwelling van het tandvlees. Meestal volstaat het gebruik van simpele middeltjes om dit soort tandvleesproblemen te verhelpen. Met de volgende tips kun je je tandvlees eigenhandig een extra reinigingsbeurt en verzorgingssessie geven:
- Meermaals daags grondig je tanden poetsen
- Dagelijks je tandvlees masseren
- Regelmatig met zout water spoelen (fysiologische zoutoplossing)
- Warme kamillethee (drinken of spoelen)
- Tweemaal per jaar gebitscontrole bij de tandarts
- Dagelijks een antibacterieel mondspoelmiddel met chloorhexidine of triclosan (PerioAid® Meridol® e.a.) gebruiken
- Dagelijks flossen en/of ragen tussen de afzonderlijke gebitselementen
- Iedere dag je tong reinigen met tongschraper of tongreiniger
Let op: bij langdurige, pijnlijke en/of vergevorderde tandvleesklachten dien je zo spoedig mogelijk naar de tandarts te gaan!
Tot slot
Tandvleesproblemen zoals ruimtegebrek, aften en irritatie door agressieve stoffen zijn logischerwijs niet het (directe) gevolg van bacteriën. Desalniettemin zijn bacteriën en tandplak de vaakst voorkomende oorzaak van tandvleesklachten in hun algemeenheid.
Bij de drogist & apotheek zijn allerlei middeltjes en medicijnen verkrijgbaar om pijnlijk tandvlees en andere beginnende tandvleesproblemen door toedoen van bacteriën te behandelen. Worden je tandvleesklachten niet binnen enkele dagen minder, neem dan contact op met je huisarts of tandarts.
Heb jij ervaring met pijnlijk tandvlees of tandvleesklachten? Laat hieronder je vragen, opmerkingen of adviezen achter!
