Pijn in de onderbuik wordt ook wel “lage buikpijn” genoemd. Waar hoge buikpijn doorgaans wordt veroorzaakt door de maag, lever of milt, is pijn in je onderbuik meestal te wijten aan je darmen, nieren of blaas. Daarnaast kan er bij vrouwen pijn in je onderbuik ontstaan vanuit de baarmoeder of eierstokken en bij mannen vanuit de prostaat. Hierbij een lijstje met de belangrijkste oorzaken & de bijbehorende behandelingen bij lage buikpijn…
1. Obstipatie kan lage buikpijn veroorzaken
Obstipatie oftewel constipatie is een veelvoorkomende oorzaak van pijn in de onderbuik. Men spreekt van obstipatie of constipatie als je darmen verstopt zijn geraakt door ontlasting die droog of hard is geworden. Harde en droge ontlasting ontstaat als er veel vocht aan de ontlasting wordt onttrokken in de darmen. Dit kan gebeuren door o.a. een ontregelde vochthuishouding, vocht-afdrijvende middelen of overmatig transpireren.
Als obstipatie lang aanhoudt, dan kan hevige pijn in de onderbuik ontstaan. Lage buikpijn door obstipatie gaat meestal samen met een opgeblazen gevoel in de onderbuik; pijn, problemen en/of een branderig gevoel bij het poepen; en eventueel ook met aambeien.
Bij obstipatie kun je het beste veel water drinken en veel vezelrijke producten eten. Als dit niet helpt, vraag je huisarts dan om een sterk laxeermiddel met bisacodyl zoals Dulcolax® of Nourilax®.
2. Buikgriep is vaak de reden van pijn in de onderbuik
Pijn in de onderbuik wordt in veel gevallen veroorzaakt door buikgriep. Buikgriep is niet echt een ziekte, maar veeleer de verzamelnaam voor een aantal symptomen – waaronder lage buikpijn – die worden veroorzaakt door een ontsteking binnen het spijsverteringskanaal.
Buikgriep wordt meestal veroorzaakt door een noro-virusinfectie van de slijmvliezen die de binnenkant van je darmen bekleden. Buikgriep veroorzaakt niet alleen pijn in je onderbuik, maar doorgaans ook misselijkheid, koorts, braken en/of diarree. Deze klachten kunnen echter ook worden veroorzaakt door een bacteriële voedselvergiftiging.
Bij buikgriep of een voedselvergiftiging is het vooral belangrijk om niet uit te drogen. Drink daarom regelmatig piepkleine slokjes water of cola. Je immuunsysteem zal het noro-virus of de bacterie uiteindelijk opruimen.
3. Voedselallergie & -intolerantie als oorzaak van lage buikpijn
Pijn in je onderbuik wordt maar al te vaak veroorzaakt door een voedselallergie of voedselintolerantie. Er zijn zelfs mensen die zonder dat ze hiervan op de hoogte zijn, allergisch, intolerant of overgevoelig zijn voor meerdere voedingsmiddelen. Dergelijke voedselovergevoeligheid kan zeer hevige pijn in de onderbuik veroorzaken.
Je krijgt vrijwel gegarandeerd last van lage buikpijn als je bepaalde voedingseiwitten niet kunt verdragen. Zo kan een mens allergisch of intolerant zijn voor de eiwitten in onder andere zuivel, soja, vis, fruit, noten, zaden, vlees, granen, gluten & eieren. Je kunt een voedselallergie of -intolerantie al vanaf je geboorte met je meedragen, maar deze ook pas op latere leeftijd ontwikkelen.
Heb jij regelmatig pijn in je onderbuik na het eten? Vraag je huisarts dan eens om een doorverwijzing naar het huisartsenlaboratorium om je bloed te laten testen op allergieën of vraag naar een antihistaminicum.
4. Menstruatiepijn & ovulatiepijn voel je meestal in de onderbuik
Veel vrouwen ervaren milde tot zeer hevige lage buikpijn tijdens de ovulatie of menstruatie. Pijn in de onderbuik die verband houdt met de menstruatie wordt meestal veroorzaakt door krampen in het spierweefsel van de baarmoeder. Extreem hevige menstruatiepijn kan echter ook duiden op ernstigere problemen met de baarmoeder.
Lage buikpijn aangaande de menstruatiecyclus hoeft niet per se op te treden tijdens de ongesteldheid (menstruatiepijn) of tijdens de eisprong (ovulatiepijn). Zo kan pijn in de onderbuik ook ontstaan tijdens de bevruchting, innesteling en zwangerschap! Lage buikpijn kan zelfs ontstaan door andere hormoon-gerelateerde gesteldheden zoals menopauze, overgang, puberteit en anticonceptiemiddelen (Yasmin, Microgynon, Qlaira e.a.).
Als de pijn in je onderbuik verband houdt met je menstruatie, dan kun je allereerst paracetamol proberen. Als dit niet werkt, neem dan speciale ibuprofen of naproxen tegen menstruatiepijn zoals Aleve Feminax®.
5. Pijn in je onderbuik vanwege een blaasontsteking
Vooral bij vrouwen wordt lage buikpijn nog weleens veroorzaakt door een blaasontsteking. Als je al eerder te maken hebt gehad met blaasontstekingen, dan kan pijn in de onderbuik zelfs duiden op een chronische –niet-overgaande– blaasontsteking. Een blaasontsteking oftewel ‘cystitis’ wordt meestal veroorzaakt door een bacteriële infectie van het blaasslijmvlies (E. coli-bacterie).
Een blaasontsteking wordt doorgaans niet uitsluitend gekenmerkt door lage buikpijn. Er is nagenoeg altijd sprake van aanvullende symptomen zoals een branderig gevoel of pijn bij het plassen. Daarnaast kan er sprake zijn van vaginale afscheiding of zelfs vaginaal bloedverlies.
Als je het vermoeden hebt van een blaasontsteking, contacteer dan je huisarts. Hij/zij kan namelijk een antibioticakuur voorschrijven waardoor de blaasontsteking niet kan overslaan op je eileiders of nierbekken.
6. Eileiderontsteking als oorzaak van pijn in je onderbuik
Ook een ontsteking van de eileiders kan bij een vrouw hevige pijn in de onderbuik veroorzaken. De veroorzaker van een eileiderontsteking is meestal een E. coli-bacterie die via de vagina-ingang terechtkomt in een van beide eileiders. Een eileiderontsteking is doorgaans veel pijnlijker dan een blaasontsteking.
In de meeste gevallen sluipt een eileiderontsteking oftewel ‘salpingitis’ er geleidelijk aan in, vaak tijdens de nasleep van een blaasontsteking. Een infectie van de eileiders kan echter ook zeer abrupt en hevig verlopen. Zo kan een eileiderontsteking zeer hevige pijn in de onderbuik en hoge koorts veroorzaken. De eileider kan zich uiteindelijk zelfs vullen met pus en/of een abces voortbrengen; in dat geval kan onvruchtbaarheid ontstaan.
Een bacteriële of virale infectie van de blaas of eileiders kan worden veroorzaakt door of overslaan op de urineleider, het nierbekken, de kleine bekken of zelfs de nieren. Ga bij hevige lage buikpijn dus altijd naar de huisarts.
7. PDS gaat doorgaans gepaard met pijn in de onderbuik
Lage buikpijn kan worden veroorzaakt door PDS oftewel Prikkelbare Darm Syndroom. Prikkelbare Darm Syndroom –tevens bekend als spastische darm– betreft een chronische darmstoornis die de beweeglijkheid van de darmen ontregelt. De darmen kneden en duwen je voedsel te snel of niet snel genoeg richting de anus.
PDS veroorzaakt zodoende uiteenlopende problemen met de darmwerking. Naast pijn in de onderbuik is er vaak sprake van winderigheid en problemen met de stoelgang. Na het poepen wordt de lage buikpijn bij PDS doorgaans minder. Mensen met PDS lopen vaak jaren bij een internist of maag- & darmspecialist.
De exacte oorzaak van PDS is tot nog toe onbekend. In sommige gevallen wordt er uiteindelijk een totaal andere verklaring voor de darmproblemen gevonden waarna de diagnose PDS wordt ingetrokken.
8. Voedingsstoffen-tekort kan pijn in de onderbuik veroorzaken
Een tekort aan het mineraal ijzer, vitamine B-complex of vitamine D kan pijn in de onderbuik teweegbrengen. Deze vitamines en mineralen zijn namelijk van cruciaal belang voor een optimale darmwerking. Bovendien zijn deze micronutriënten vereist voor de opname van voedingsstoffen (eiwitten, koolhydraten, vetten e.a.) door de darmwand.
Zorg er dus voor dat je voldoende vitamine D, B-vitamines en ijzer binnenkrijgt via je voeding. Deze essentiële voedingsstoffen zitten onder meer in vis, vlees, noten, granen, fruit, groenten, paddenstoelen, zaden, pitten, zeewier en andere natuurlijke voedingsmiddelen. Kortom: gezond & gevarieerd eten kan lage buikpijn helpen voorkomen.
Als je twijfelt over een tekort aan vitamines of mineralen, overweeg dan een bloedonderzoek bij het huisartsenlaboratorium. Zodoende weet je binnen een oogwenk of de pijn in je onderbuik wordt veroorzaakt door een tekort aan essentiële voedingsstoffen.
9. Vlammende lage buikpijn door nierstenen & galstenen
Een galsteen of niersteen kan extreem hevige, stekende pijn in de onderbuik veroorzaken. Dit soort steentjes ontstaat als mineraalzouten in de urine kristalliseren en zodoende mineraalkristalletjes vormen. Deze “stenen” veroorzaken doorgaans vlammende pijnscheuten in de onderbuik tijdens het plassen.
Galstenen en nierstenen kunnen hevige, stekende pijn in de onderbuik veroorzaken als ze samen met je urine door de smalle urinewegen worden getransporteerd. Meestal verlaten stenen je lichaam uiteindelijk via de urine, maar soms moet een galsteen of niersteen operatief worden verwijderd.
Lage buikpijn door toedoen van een steen kan vrijwel ondraaglijk zijn. Ga bij hevige, stekende of opvlammende pijn in je onderbuik direct naar je huisarts… Want hoe langer je wacht, des te groter kristalletjes kunnen worden en des te heviger de pijn in je onderbuik wordt.
10. Zeer hevige lage buikpijn door maag- of darmperforatie
Een groot deel van je interne organen wordt beschermd door het buikvlies oftewel ‘peritoneum’. Een ontsteking van dit buikvlies is levensgevaarlijk en gaat doorgaans gepaard met extreem heftige lage buikpijn. De pijn in je onderbuik wordt doorgaans erger als je zucht of op je buik klopt.
Een buikvliesontsteking kan ontstaan door een perforatie van de maagwand (maagperforatie) of perforatie van de darmwand (darmperforatie). Een maagperforatie veroorzaakt doorgaans pijn in de maag, dus in de bovenbuik. Een gat in de onderkant van de maagwand of de twaalfvingerige veroorzaakt doorgaans (óók) hevige pijn in de onderbuik.
Ook een blindedarmontsteking kan hevige pijn in de onderbuik veroorzaken. Indien een blindedarmontsteking niet tijdig wordt opgemerkt en behandeld, kan er een buikvliesontsteking ontstaan. Een ontstoken appendix dient dan ook met spoed operatief te worden verwijderd.
11. De Ziekte van Crohn veroorzaakt pijn in de onderbuik
De ziekte van Crohn is een relatief zeldzame, chronische ontstekingsziekte van het maagdarmstelsel die gepaard gaat met hevige lage buikpijn. Crohn manifesteert zich meestal in de overgang van de dikke darm in de dunne darm, maar kan zich voordoen in alle delen van je spijsverteringskanaal (mondholte, anus etc.).
Als de ziekte van Crohn zich uit in je darmen, dan ontstaat doorgaans zeer hevige pijn in de onderbuik. Naast lage buikpijn is er vaak sprake van uiteenlopende darmklachten, waaronder chronische diarree en darmvernauwing. Andere mogelijke symptomen van de ziekte van Crohn zijn gewrichtspijn, huid- en oogaandoeningen, bloed bij de ontlasting en gewichtsverlies.
De ziekte van Crohn kan niet worden genezen, maar wel worden behandeld met geneesmiddelen en zodoende worden onderdrukt. Crohn wordt doorgaans in remissie gehouden met behulp van ontstekingsremmers, corticosteroïden en het antilichaam infliximab (Remicade®).
12. Cyste in eierstok of baarmoeder als oorzaak van lage buikpijn
Een cyste in de baarmoeder of eierstok kan extreem hevige pijn in je onderbuik veroorzaken. Dit is met name het geval bij dermoïd-cysten die o.a. kunnen ontstaan bij endometriose. Een kleine cyste hoeft overigens niet per se buikklachten te veroorzaken, en kan zodoende flink in omvang toenemen voordat je er iets van merkt.
Als een cyste klachten veroorzaakt, dan is er doorgaan niet alleen sprake van pijn in de onderbuik, maar ook van heftige griepsymptomen zoals koorts en malaise. Tot slot kan er sprake zijn van vaginale afscheiding of vaginaal bloedverlies. Herken je deze symptomen in combinatie met helse pijn in je onderbuik, contacteer dan direct je huisarts!
Een cyste in de baarmoeder of eierstok is doorgaans duidelijk zichtbaar op een röntgenfoto. Een cyste die hevige pijn in de onderbuik veroorzaakt, dient operatief te worden verwijderd.
13. ACNES: buikwand-pijnsyndroom
ACNES betreft een Engelse afkorting die staat voor “Anterior Cutaneous Nerve Entrapment Syndrome”. Het is een vorm van oppervlakkige buikpijn (of eigenlijk buikwandpijn) die ontstaat door beknelling of irritatie van oppervlakkige zenuwtakjes van de voorste tussenribzenuwuiteinden. Deze tussenribzenuwen lopen DOOR de buikspieren heen naar het oppervlak van de buikwand. Afknelling van deze sensorische zenuwtakjes -die overigens uitsluitend zorgen voor het gevoel van de buikhuid- kan een zeer variabel pijnsyndroom geven; van milde, af en toe aanwezige buikpijn tot extreme, onhoudbare ACNES-pijnklachten.
De behandeling van ACNES-pijnsyndroom bestaat allereerst uit een juiste diagnose… In dat geval kunnen bepaalde activiteiten en houdingen worden aangepast, waardoor de zenuwpijn kan worden beperkt. In geval van ernstige pijnklachten door ACNES kan een diagnostische injectie met een lokale verdovingsvloeistof uitkomst bieden. De plek waar de zenuw door het kapsel van de buikspier heen komt, zal in dat geval worden verdoofd; een dergelijke verdovingsinjectie houdt bij sommigen slechts enkele dagen tot weken aan, maar anderen worden volledig pijnvrij. Mocht niets helpen, dan kan een ACNES-operatie worden overwogen… De (1, 2 of 3) vaatzenuwbundels die het spierkapsel penetreren worden dan onder kapselniveau doorgeknipt, waarna het kapsel wordt gedicht.
Tot slot
Wellicht wordt jouw lage buikpijn oftewel pijn in de onderbuik veroorzaakt door één van bovenstaande ziekten en afwijkingen. Maak in geval van twijfels direct een afspraak met je huisarts en spreek jouw vermoedens uit. Wellicht schrijft hij/zij medicijnen voor of krijg je een doorverwijzing naar een specialist die de pijn in je onderbuik kan verhelpen. Pijn in de onderbuik kan bij mannen overigens ook duiden op prostaatkanker en bij vrouwen op baarmoederkanker of eierstokkanker.
Heb jij vragen of opmerkingen over pijn in de onderbuik? Of heb je aanvullende tips & adviezen m.b.t. lage buikpijn? Laat hieronder verhaal achter in de vorm van een reactie…
