Een tekort aan testosteron kan een heleboel problemen veroorzaken binnen het mannelijk lichaam. Om die reden zijn er veel mannen die hun testosteronniveau op natuurlijke of onnatuurlijke wijze proberen op te krikken. Maar dit is wel oppassen geblazen, want een overschot aan testosteron kan óók allerlei mentale problemen, lichamelijke klachten, psychoseksuele abnormaliteiten en sociale strubbelingen teweegbrengen. In dit artikel lees je meer over de bijwerkingen van testosteron-supplementen en de risico’s van een testosteronoverschot…
Symptomen van een overschot aan testosteron
Een teveel aan testosteron kan allerhande problemen veroorzaken. De belangrijkste hiervan zijn als volgt:
- Verstoring van de interne, lichaamseigen hormoonbalans
- Werkt verlies van hoofdhaar in de hand (dus kaalheid)
- Beïnvloedt de specialisatie (“lateraliteit“) van beide hersenhelften
- Vochtophopingen (oedeem) door verstoring van de vochtregulatie…
- …Zodoende een gezwollen hoofd en/of voeten
- Verhoogde kans op prostaatkanker & teelbalkanker
- “Roid Rage”: verhoogde agressiviteit (bron)
- Antisociale gedragingen & gewelddadige handelingen (bron)
- Mannelijke borstvorming (gynaecomastie / “gyno”)
- Grote negatieve impact op hart & bloedvaten
- Congestief hartfalen (ontoereikende pompkracht van hartspierweefsel)
- Negatieve beïnvloeding van het “positieve” HDL-cholesterol
- Verhoogde bloeddruk (hypertensie)
- Coronaire hartziekten & infarcten
- Hartritmestoornissen (palpitaties, hartkloppingen, fibrillaties etc.)
- Ademhalingsproblemen gedurende de slaap (slaapapneu e.a.)
- Elektrolyten disbalans (vooral hypercalciëmie = calciumoverschot)
- Verhoogd aantal rode bloedcellen (polycytemie)
- Verergering van migraine & epilepsie
- Huidklachten (acne, puistjes, jeuk, irritatie, ontstekingen e.a.)
- Té langdurig aanhoudende erectie (priapisme)
- Striae (stretchmarks: striemen in de huid)
- Leveraandoeningen: beschadigen, bloedingen & leverkanker
- Overbelasting van de nieren
- Erectieproblemen c.q. impotentie (door lichaamseigen onderdrukking van het testosteronoverschot)
- Inkrimping van de teelballen
- Vergrote prostaat (“goedaardige” prostaathypertrofie)
- Mentale dips en depressies
- “Verslaving” c.q. gewenning aan testosteron (“bigorexia”): de onweerstaanbare drang om zo gespierd mogelijk te worden
Bij vrouwen die testosteron toedienen, treedt vermannelijking op: baardgroei, verhoogde lichaamsbeharing, zware stem en vergrote clitoris.
Cholesterol & bloeddikte
Vooral de impact van testosteronsuppletie op hart en bloedvaten is stuitend. Een enkele testosteroninjectie kan de HDL-totaalcholesterol-ratio al flink ontregelen. (bron) Er zijn zelfs trials/onderzoeken naar het effect van testosteronsupplementen op cholesterolwaarden afgebroken omdat mannen tijdens de testosterontherapie hartaanvallen kregen en overleden. Dit heeft hoofdzakelijk te maken met het feit dat testosteron de aanmaak van rode bloedcellen bevordert. De verhoogde productie van rode bloedcellen leidt tot een te hoog gehalte aan hematocriet (Ht) en hemoglobine (Hb).
Door het overschot aan hematocriet en hemoglobine wordt het bloed dik en stroperig zodat het minder makkelijk door de kleine bloedvaten kan stromen en hierdoor neemt het risico op trombose (en daarmee infarcten) sterk toe. Soms wordt er ook een verhoogd aantal bloedplaatjes (trombocyten) waargenomen, wat eveneens kan leiden tot circulatiestoornissen. Al met al kán de toediening van exogeen testosteron dus leiden tot verregaande risico’s op coronaire hartziekten!
Bovenstaand gegeven heeft overigens ook te maken met de directe of indirecte beïnvloeding van (bij)nierhormonen renine, calcitriol en erytropoëtine (EPO). Zo speelt renine een cruciale rol binnen de bloeddrukregulatie en bloedvolumeregulatie, calcitriol (bio-actief vitamine D3) binnen de calciumspiegelregulatie en EPO binnen de aanmaak van rode bloedcellen.
Let op
De neveneffecten c.q. bijwerkingen van testosteron worden vaak pas lang ná een testosteronkuur en soms zelfs pas na héle lange tijd duidelijk. In sommige gevallen zullen de complicaties na verloop van tijd verdwijnen, maar dikwijls zijn ze van permanente c.q. blijvende aard. Als je ervoor kiest om testosteronsupplementen te gebruiken, kun je dan ook maar beter een arts raadplegen. Voordat je start met testosteronsuppletie is het sowieso raadzaam om over voldoende kennis te beschikken en de potentiele voordelen en risico’s tegen elkaar weg te strepen.
Let ook extra op als je andersoortige medicijnen gebruikt; met name orale bloedverdunners, insuline of corticosteroïden.
Doping + Androgene Anabole Steroïde (AAS)
Verlies of winst blijkt sterk afhankelijk te zijn van je testosteronniveau. In verschillende sporten wordt testosteron dan ook als doping ingezet vanwege diens anabole invloed op de spiermassa. Testosteron staat echter op de internationale dopinglijst met verboden middelen en methoden om sportprestaties te verhogen van het Wereld Anti-Doping Agentschap (WADA).
Lichaamseigen oftewel “endogeen” testosteron is een natuurlijk hormoon. Lichaamsvreemd oftewel “exogeen” testosteron is daarentegen een kunstmatige afgeleide van dit mannelijk geslachtshormoon; het wordt fabrieksmatig vervaardigd in laboratoria. Synthetisch testosteron valt daarom onder de noemer “echte anabolen”, welke ook wel Androgene Anabole Steroïden (AAS) worden genoemd.
- De term ‘androgeen’ staat voor vermannelijking
- De term ‘anabool’ staat voor spierontwikkeling
- De term ‘steroïde’ staat voor versterking
Toediening van testosteron is verboden volgens de dopingwet, en binnen de Nederlands sportwereld oefent de Dopingautoriteit hier controle over uit. Strafrechtelijk c.q. justitieel gezien kun je echter niet worden vervolgd wegens dopinggebruik.
Al met al is testosteron dus ook risicovol met het oog op dopingwet en dopingcontroles. Desalniettemin zijn er nog altijd sporters die stiekem testosteron toedienen, veelal als korrels die onder de huid worden ingebracht.
Conclusie
Zoals met alles, zijn artsen en wetenschappers het ook over de potentiële gevaren en bijwerkingen van testosteron niet eens. Sommige onderzoeken wijzen uit dat het allemaal wel meevalt met de bijwerkingen. Zo laten verscheidene studies zien dat het “prostaatkankereiwit” PSA niet of nauwelijks reageert op hoge doseringen van testosteron (bron). Andere onderzoeken laten weer zien dat suppletie van testosteron verregaande risico’s met zich mee kan brengen op talloze vlakken (bron). Het is hoe dan ook extreem risicovol om testosteron te gebruiken in geval van aandoeningen van hart, lever en/of nieren; en zeker in geval van hoge bloeddruk!
Deze risico’s gelden voornamelijk indien testosteron gedurende lange periodes en/of in hoge doses wordt ingenomen.
Tot slot
Natuurlijk hangen de potentiële gevaren van testosteron sterk samen met de hoeveelheid die je gebruikt. Zo zetten sommige (semi)professionele bodybuilders dagelijks injecties, maar kan voor bepaalde klachten een klein pleistertje al volstaan.
Heb jij ervaring met de negatieve eigenschappen, bijwerkingen en gevaren van testosteron? Laat hieronder een reactie achter!
