Te veel eten: 4 redenen waarom we overeten + oplossingen

Te veel eten is een verslaving (eetverslaving). Veel mensen denken dat ze te veel eten omdat ze te weinig wilskracht hebben. De echte, achterliggende oorzaak ligt meestal veel dieper. De eerste stap is dan ook om uit te zoeken waar de oorzaken van jouw overmatige eetgedrag liggen. Waarom eet je teveel? In dit artikel vind je daarom de 4 meest voorkomende redenen waarom we te veel eten…

1. Nare emoties verdringen door te veel te eten

In onze cultuur is het normaal om je “negatieve” emoties weg te stoppen en er niet mee te koop te lopen. De hedendaagse maatschappij ziet nu eenmaal liever een onoprechte glimlach dan oprecht verdriet of echte pijn. We moeten daarom vrolijkheid en blijdschap laten zien; ook als we die helemaal niet voelen.

Zodoende worden “negatieve” emoties zoals angst, bedroefdheid en boosheid vaak weggestopt. Ze worden genegeerd omdat we niet hebben geleerd om ze op een gezonde en constructieve manier te voelen, te uiten en te verwerken. Veel mensen grijpen voedsel aan om deze negatieve emoties te kunnen vergeten of verdrukken. Omdat voedsel in ons welvarende landje nu eenmaal in overvloed aanwezig is, kunnen we onszelf volproppen met snoep, koek, chips en roomijs. Voedsel wordt dan een geestelijk gereedschap in plaats van een lichamelijke levensbehoefte.

Al met al is het dus erg belangrijk om regelmatig en gedoceerd je positieve én je negatieve emoties te tonen. Praat eens over je gevoelens en emotionele problemen met iemand; dat lucht enorm op!

2. Te veel eten vult een mentale leegte

Teveel eten ofwel overmatig eten heeft ook vaak een geestelijk vullende functie. Als je bijvoorbeeld veel relaties hebt gehad, maar deze lopen altijd stuk, dan is het mogelijk dat jij jezelf afsluit voor nieuwe relaties. Het gemis van een relatie wordt bij sommigen dan opgevuld met eten. Ook gebrek aan aandacht, liefde, geluk, intimiteit, vreugde, plezier of avontuurlijkheid kan gevoelsmatig worden opgevuld met veel eten. Helaas werkt deze “kunstmatige opvulling” maar heel eventjes en is er al snel méér vettigheid en/of zoetigheid nodig…

Het is dan ook belangrijk om te beseffen dat voedsel niet écht als een vervanger kan dienen voor liefde, geluk of intimiteit.

3. Overeten omdat het niet mag van anderen

Het zit in de menselijke genen om tegen dominantie van anderen in te gaan. Als iemand zegt dat je iets niet mag doen, dan doe je het juist wel…

Zeker in onze huidige cultuur –waarin vetten en koolhydraten zo goed als verboden zijn om te eten– zie je een sterke tweedeling. Aan de ene kant de ultra-gezonde mensen die nooit iets verkeerds of te veel eten… En aan de andere kant de mensen die het proberen, maar telkens falen om het gezonde eetpatroon vol te houden. Door de gezonde mensen wordt zodanig vaak gezegd dat je iets niet moet eten, of dat je er niet te veel van mag eten. Dit “verbod” blijft daardoor constant in het hoofd rondspoken van de ongezondere mensen. De kans dat zij te veel gaan eten, wordt daardoor juist enorm vergroot.

Besef daarom dat jijzelf de enige bent die bepaalt wat je wel en niet in je mond stopt; en laat je in je keuzes vooral niet (onbewust) beïnvloeden door anderen.

4. Teveel eten; simpelweg omdat het kan

Eén van de grootste problemen bij het verliezen van gewicht, is het niet nemen van de verantwoordelijkheid van je eigen acties. Denk je écht dat je jouw eetpatroon niet onder controle kunt houden en dat je geen keuze hebt? Of houd je gewoon te veel van eten? Feit is en blijft dat je die controle wel degelijk hebt; je moet alleen jezelf er nog van overtuigen dat je deze zelfcontrole in de praktijk kunt brengen. Hier kan niemand je écht bij helpen; je zult het zelf moeten doen.

Te veel eten kan dan ook worden tegengegaan door zelfvertrouwen en zelfrespect op te bouwen en te beseffen dat ook jij tegen de aandrang om te eten kan vechten.

Eetverslaafd… Hoe verhelp je een eetverslaving!?

In principe is iedereen eetverslaafd. De mens is namelijk biochemisch geprogrammeerd om calorierijke, suikerrijke en vetrijke voedingsmiddelen op te sporen en te verorberen. Het is een primitief instinct dat we van onze voorouders hebben meegekregen. Gelukkig kun je een software-update doorvoeren en je hersenen herprogrammeren om een eetverslaving te verhelpen. Hierbij de nodige uitleg…

Energie = overleven

Toen mensen nog jager-verzamelaars waren, was het nuttig om zo vaak en zo veel mogelijk te eten. De energiereserves die als vet in het lichaam werden opgeslagen, werden namelijk opgebruikt in tijden van hongersnood en extreme kou.

In onze huidige samenleving ligt voedsel overal voor het oprapen. Er wordt volop lichaamsvet opgeslagen, maar de tijden van honger, schaarste en kou blijven uit. Het gevolg hiervan is overgewicht. Onze hersens kunnen de razendsnelle evolutie van de voedselindustrie helaas niet bijbenen. Maar wat kunnen we zelf doen om af te komen van die hunkering naar calorierijk voedsel? Hierbij 3 tips tegen eetverslaving…

1. Bloedsuiker uitbalanceren

Hunkeringen en eetbuien zijn nauw gerelateerd aan je bloedsuikerspiegel. Hoe stabieler je bloedsuikerspiegel, des te minder je naar ongezonde lekkernijen zult snakken. Pieken en dalen in je bloedsuikerspiegel veroorzaken juist hunkeringen en werken zodoende een eetverslaving in de hand. Je kunt je bloedsuikerspiegel stabiel houden door regelmatig een klein tussendoortje te nemen met essentiële eiwitten (bijv. een klein handje noten of zaden). Je wilt niet weten hoeveel ‘eetverslaafden’ in werkelijkheid te kampen hebben met aanzienlijke bloedsuikerschommelingen en insulineschommelingen…

2. Drinkgedrag aanpassen bij eetverslaving

Mijd vloeibare calorieën – ook caloriearme drankjes met kunstmatige zoetstoffen. Moderne frisdranken zitten namelijk boordevol chemische additieven en suikerrijke siropen. Probeer daarom overwegend water en groene thee of witte thee te drinken. Begin bovendien niet met vloeibare diëten. De calorieloze zoetstoffen in dit soort producten foppen je lijf namelijk. Ze zorgen voor dezelfde insulinepieken als échte suiker, waardoor je alsnog gaat hunkeren naar ongezond voedsel. Kortom: gooi slim drinkgedrag in de strijd tegen jouw eetverslaving!

3. Eiwitrijk ontbijt = minder eetveslaafd

Neem altijd een hoogwaardig eiwit bij je ontbijt. Het zou ideaal zijn om bij elke maaltijd essentiële eiwitten te eten, maar als je prioriteiten moet stellen, kies dan voor het eiwitrijke ontbijt. Als je bij het opstaan een gezonde proteïne neemt –zoals eieren, noten, zaden of vis– dan verbrand je namelijk meer calorieën gedurende de dag en hunker je minder naar ongezond voedsel. Een ideale tip tegen eetverslaving dus! (bron)

Heb jij aanvullende tips om te stoppen met hunkeren naar ongezond eten? Deel jouw adviezen tegen eetverslaving in een berichtje hieronder!

The End of Overeating: de psychologie achter eetverslaving

De meeste mensen met overgewicht willen gewoon afvallen. Daarom verkopen de relatief simpele boeken van Sonja Bakker zo goed: ze geeft praktische informatie en biedt een stap-voor-stap-methode die je eenvoudig kunt volgen. Voor iedereen die iets dieper wil gaan en wil snappen waarom we te veel eten en hoe onze hersenen werken op het gebied van eten, is er nu óók een leuk boek, namelijk: ‘The End of Overeating (taking control of our insatiable appetite)’ van Dr. David A. Kessler. Dit boek gaat over eetverslavingen, hoe voedingsfabrikanten hierop inspringen en hoe we onszelf kunnen verlossen van een eetverslaving…

Waarom krijgen we een eetverslaving?

In onze hersenen bevindt zich een beloningssysteem. Sterke biologische krachten zorgen ervoor dat we dingen willen hebben en eten die ons beter doen voelen. Lekker voedsel is zo’n biologische kracht, en het grootste probleem met lekker eten, is dat het voor vrijwel iedereen bestaat uit een combinatie van suiker, vet en zout. Lekker voedsel heeft niet alleen invloed op onze smaak (op het moment DAT we het eten), maar ook op de motivatie om die smaak opnieuw te proeven (voordat we het eten).

Daarom spreken we ook van een eetverslaving: we voelen ons niet alleen goed als we lekker voedsel eten, maar begeren het gevoel ook wanneer we het zien en ruiken, of zelfs wanneer we alleen maar denken aan het fijne gevoel dat lekker eten ons bezorgt.

Hoe de voedingsindustrie inspringt op eetverslavingen

De voedingsindustrie speelt in op het begeren van lekker eten door middel van beelden en geuren. Inmiddels zorgen voedingsmiddelenproducenten er niet voor dat je genoeg voedingsstoffen binnenkrijgt (hetgeen veel mensen nog altijd zien als de cruciale taak die de voedingsmiddelenindustrie uitvoert), maar ze verkopen slechts het gevoel dat je kunt ontsnappen aan de dagelijkse stressvolle sleur. Men voedt ons niet met essentiële bouwstoffen, brandstoffen en beschermingsstoffen, maar verlijdt ons simpelweg tot het kopen van verleidelijke, maar nutteloze maagvulling.

En heel ’toevallig’ zijn voedingsmiddelen met een combinatie van véél suiker, véél vet en véél zout óók nog eens het meest winstgevend voor de producent, aldus ‘The End of Overeating’.

Hoe kom je van een eetverslaving af?

De essentie van het boek ‘The End of Overeating’ is dat we niet moeten vertrouwen op onze hersenen en de ‘lekkere’ signalen die door ons brein worden afgegeven. We moeten op een slimme en constructieve manier leren omgaan met situaties waarin we lekker eten begeren en moeten ons gedrag daarop aanpassen. Als dít gebeurt, dan moet ik dát doen… Als dít zich voordoet, dan moet ik zó handelen… Als iemand dít zegt, dan moet ik dát terugzeggen… En als ik dít voel, moet ik dát vooral niet doen… Kortom: leer waar jouw belangrijkste valkuilen liggen, en zorg ervoor dat je altijd iets bij de hand hebt om een dergelijke valkuil te omzeilen. (bron + bron)

We moeten ons gedrag dus aanpassen en vóóral niet emotioneel reageren als de mogelijkheid van ‘lekker eten’ zich voordoet. De combinatie van suiker, vet en zout moeten we associëren met negatieve emoties, niet met de positieve gevoelens die we van nature krijgen bij (de gedachte aan) ‘lekker eten’. Laat je emoties geen rol spelen in je voedselkeuzes, maar handel reëel en verstandig. Kessler zegt dat je dit het beste kunt doen door erg structureel te eten, producten te eten die we lekker vinden (maar eveneens erg gezond zijn) en onszelf er constant aan laten herinneren wat er gebeurt als we ongezond eten en aan onze eetverslaving toegeven. Zie eventueel ook deze artikels over eetverslavingen:

• Altijd zin in zoetigheid? Zoetverslaving behandelen!
• Eetbuien: 5 tips om ze onder controle te houden!
• Stoppen met snoepen lukt niet: stappenplan om wél te slagen!

Hopelijk heb je iets aan deze artikels over eetverslaving, suikerverslaving, koolhydraatverslaving en zoetverslaving die door de jaren heen op Gezond’r zijn verschenen…

Conclusie ‘The End of Overeating’…

‘The End of Overeating’ is zéker niet voor iedereen weggelegd, maar als je het interessant vond om dit artikel te lezen, dan is de kans erg groot dat je dit boek wilt lezen. Het boek geeft een duidelijk beeld van de huidige (wetenschappelijke) inzichten op het gebied van eetverslavingen, al kunnen de hoofdstukken over de voedingsindustrie af en toe overkomen als het afschuiven van schuld… Want uiteindelijk ben je toch zelf verantwoordelijk voor wat je in je winkelwagentje en uiteindelijk in je mond stopt… Inmiddels is er na het Engelstalige origineel overigens ook een Nederlandse vertaling beschikbaar, genaamd ‘Laat je niet volvreten‘, vertaald door Robert Vernooy.

Wat vind jij van ‘The End of Overeating’? Heb je het boek gelezen omdat jijzelf te kampen hebt (gehad) met een eetverslaving? Deel hieronder jou opvattingen en bevindingen!

Te veel eten: tot slot…

Er zijn dus uiteenlopende oorzaken van te veel eten; van stress tot rebellie; van vreetbuien tot onzekerheid; en van emoties tot mentaal gemis. Wat bij jou de oorzaak ook is van te veel eten, door na te gaan waar het precies aan ligt kun je de strijd aangaan om je leven om te gooien. Teveel eten los je niet op met een dieet. Je lost het op door je volledige levensstijl en mentale instelling aan te passen.

Waardoor ga jij te veel eten? Laat hieronder jouw ervaring achter, zodat iedereen van elkaars verhalen kan leren en profiteren…