Acupunctuur + afvallen: waarom het wel & niet werkt

Fitness · Door Ilse

Gezond’r ontving onlangs een mailtje en vroeg of afvallen mogelijk is met acupunctuur. Aangezien de redactie geen persoonlijke ervaring heeft met acupunctuur en niemand persoonlijk kent die het ooit heeft ondergaan, is Gezond’r op onderzoek uitgegaan…

Afvallen met acupunctuur (of acupunctuur) is mogelijk. Of het ook werkt zoals acupuncturisten beweren, is echter een heel ander verhaal. De verdienste van acupunctuur voor afvallen zit hem namelijk voor een groot deel in de placebowerking ervan. Hieronder lees je meer over de werking van acupunctuur met betrekking tot afvallen.

Principe van acupunctuur

Afvallen en acupunctuur zie ik steeds vaker in één en dezelfde zin staan. Hoewel ik van afvallen inmiddels mijn buik vol heb, weet ik over acupunctuur nagenoeg niks. Nou ja, er wordt iets met naaldjes gedaan… Maar naar mijn weten kunnen ze lichaamsvet nog steeds niet laten weglopen door je lek te prikken. Voor mij reden genoeg om me te verdiepen in ‘acupunctuur om af te vallen’…

Acupunctuur blijkt een eeuwenoude Chinese geneeswijze te zijn, waarmee lichaamsenergie kan worden gereguleerd en gemanipuleerd. Zodoende wordt stress, pijn en overgewicht tegengegaan. Het basisprincipe van acupunctuur om te kunnen afvallen is simpel: door naalden op specifieke plekken in het lichaam te prikken, komen stofjes (hoofdzakelijk endorfine) vrij in je lichaam die je een rustig gevoel geven. Stress en spanning vallen van je af, waardoor het mogelijk wordt om de drang naar eten te verminderen. Daarnaast zouden spirituele energie (chi) energiebanen (meridianen) een rol spelen…

Met acupunctuur voorkom je dus in theorie eetbuien, waardoor afvallen gemakkelijker wordt. Dit is echter de theoretische uitleg achter acupunctuur ten aanzien van afvallen. Maar werkt acupunctuur ook écht in de praktijk om af te vallen? De meningen hierover zijn zeer sterk verdeeld als ik op diverse fora kijk op internet. Het lijkt een beetje op homeopathie: als je er in gelooft dan werkt het.

Fysiologische werking

Bij acupunctuur worden haarfijne naalden in je huid gestoken. Hierdoor komt de stof endorfine vrij in de bloedbaan. Endorfine maakt je ontspannen en vermindert stress. Hierdoor ontstaan minder snel eetbuien en kun je de drang naar voedsel bovendien beter weerstaan. Resultaat: je eet minder en valt af. Hoeveel endorfine er vrijkomt tijdens een acupunctuursessie verschilt van persoon tot persoon. Dit geldt dus ook voor de fysiologische werking van acupunctuur als het gaat om afvallen.

Volgens vele acupunctuurwebsites is “een verandering in de manier waarop je leeft” de enige manier om effectief, efficiënt en blijvend af te vallen. Hier kan ik –zelfs als acupunctuurleek c.q. acupunctuurscepticus– helemaal inkomen. Acupunctuur zou volgens professionele acupuncturisten (zo heten mensen die naaldjes in je lijf steken) aan deze verandering kunnen bijdragen. Let wel: veranderingen vinden niet van de ene op de andere dag plaats, maar kunnen weken duren.

Geen wetenschappelijke grondslag

Er is totaal geen wetenschappelijk bewijs dat acupunctuur werkt, maar dan bekijk je het puur vanuit het lichamelijk perspectief. Op geestelijk niveau is de werkzaamheid van acupunctuur echter een totaal ander verhaal. Alternatieve geneeswijzen werken bijna allemaal door zich (indirect) te richten op de geest, het slechtst meetbare deel van het menselijk bestaan.

Er worden naalden in je lichaam gestoken bij een acupunctuurbehandeling, en het geloof dat er iets gebeurt om je te genezen is soms net zo krachtig als een middel dat écht (wetenschappelijk bewezen) geneest. Dit principe staat ook wel bekend als placebo-effect. Uit gerandomiseerd, dubbelblind, placebogecontroleerd onderzoek blijkt keer op keer dat acupunctuur niets noemenswaardigs doet met je lichaam, maar dat acupunctuur o.a. werkzaam kan zijn bij o.a. migraine, misselijkheid, astma, verslavingen, depressies, darmklachten en neurogene pijn, puur omdat je ervan uitgaat dat het werkt.

De afgelopen 30 jaar zijn er talloze klinische onderzoeken gedaan naar de werkzaamheid/effectiviteit van acupunctuur ter behandeling van allerhande gezondheidsklachten. De enkele onderzoeksresultaten die suggereerden dat acupunctuur werkt zijn van twijfelachtige kwaliteit en daarmee onbetrouwbaar. (bron)

Placebowerking

Het principe van een placebo is dat je een medicijn inneemt of toepast dat niet écht werkt (of in ieder geval niet werkt zoals je is beloofd). Omdat je gelooft in de werking van het medicijn, werkt het ook echt. Je hebt namelijk de overtuiging dat er iets positiefs met je lichaam gebeurt, en je lichaam reageert op deze positieve instelling, gedachten en gevoelens. Ook acupunctuur heeft een placebowerking. Als je er stellig van overtuigd bent dat acupunctuur je hongergevoel kan doen verdwijnen, dan verdwijnt het ook.

Lichaam versus geest

Daarom is het zo belangrijk om te geloven in alternatieve geneeswijzen zoals acupunctuur: je lichaam reageert op een positieve geestelijke instelling. Er wordt bijvoorbeeld niet voor niets gezegd dat lachen gezond is. Lachen is een uiting van een positieve emotie en door die positieve instelling maakt je lichaam allerlei stoffen (hormonen, neurotransmitters e.a.) aan die je niet aanmaakt als je verdrietig bent. Het is zelfs meetbaar goed voor o.a. je immuunsysteem om veel te lachen. (bron)

Alternatieve geneeswijze

Acupuncturisten verklaren de werking van acupunctuur veelal als volgt: Accupunctuur zou de innerlijke lichaamsenergie (‘energiebanen’ en ‘meridianen’) ‘reguleren, stimuleren en harmoniseren. Hierdoor zou je sterker in je schoenen komen te staan en beter opgewassen zijn tegen negatieve gevoelens, gedachten en impulsen. Je zou zodoende makkelijker nee kunnen zeggen tegen eten en daardoor afvallen. Het gaat hier om een alternatiefgeneeskundige denkwijze die niet wetenschappelijk wordt ondersteund.

Conclusie

De “insteek” van acupunctuur klinkt prima: goed eten, voldoende bewegen, je tijd nemen voor afvallen etc. Wat acupunctuur nu eigenlijk doet blijft echter een groot raadsel. Acupunctuur reguleert, manipuleert, stimuleert en harmoniseert lichaamsenergie (‘energiebanen’ en ‘meridianen’), maar hoe dit principe bijdraagt aan de stofwisseling, het hongergevoel en de motivatie wordt nergens inhoudelijk uitgelegd. Als ik niet doodsbenauwd was geweest voor naalden, zou ik acupunctuur zeker eens hebben uitgeprobeerd. Ik ben namelijk onwijs benieuwd naar de werking.

Om terug te komen op afvallen en acupunctuur: Waarschijnlijk werkt acupunctuur alléén als je er positief tegenover staat en erin gelooft. Door positief te denken, heb je meer motivatie om je te houden aan een gezonde levensstijl, en uiteindelijk zul je dus afvallen. Maar werkt acupunctuur strikt wetenschappelijk gezien om sneller of efficiënter af te vallen? Naar alle waarschijnlijkheid niet.

Tot slot

Of je meridianen nu wel of niet veranderen; zolang je in de werking van acupunctuur voor afvallen gelooft, werkt het ook… Zo zegt men niet voor niets ‘lachen is gezond’ en ‘stress is ongezond’. Lachen is namelijk een uiting van positieve emoties. Onder invloed van positieve emoties maakt je lichaam stoffen (o.a. hormonen) aan, die niet worden aangemaakt als je gestrest of verdrietig bent. Kortom: er is geen wetenschappelijk bewijs dat acupunctuur werkt voor afvallen, maar je kunt er in ieder geval positief en gemotiveerd door raken, wat zeker ten goede komt aan afvallen!

Wanneer je lichaam gewend is aan lamlendigheid en ongezonde voeding, dan zou het niet erg gewillig meewerken aan veranderingen qua dieet en beweging. Acupunctuur zou je lichaam gewilliger kunnen maken door hongergevoel tegen te gaan, je stofwisseling te versnellen, je energieniveau te verhogen en een positieve en gemotiveerde houding te bewerkstelligen. Ook acupuncturisten hekelen een gebrek aan lichaamsbeweging, een zittend bestaan en junkfood. Het is dus niet zo dat zij acupunctuur als een op zichzelf staand afslankmiddel zien, maar veeleer als een aanvulling op een gezond en gevarieerd dieet en voldoende beweging. Wat mij betreft is dat positief te noemen.

Ben jij afgevallen dankzij acupunctuur of ken je iemand die succesvol is afgeslankt m.b.v. een acupuncturist? Laat hieronder jouw adviezen en bevindingen achter! En heb jij überhaupt ervaring met acupunctuur? Ten aanzien van afvallen of anderszins… Laat eveneens een berichtje achter!