Hallucinatie is een zeer merkwaardig fenomeen. Een hallucinatie laat je iets zien, horen, voelen, ruiken of proeven hoewel er eigenlijk niets is. Hallucineren is dus het zintuiglijk percipiëren van iets wat je als werkelijkheid ervaart, maar dat niet overeenkomt met wat er in werkelijkheid gebeurt. Voor iemand die hallucineert ís de hallucinatie de werkelijkheid. Hallucinatie kan optreden door giftige stoffen in het lichaam, maar ook door toedoen van koorts.
Hallucinerende werking
Stoffen en fenomenen met een hallucinerende werking zijn onder meer:
- Atropine – Een stof die voorkomt in psychedelische planten als alruin, bilzekruid, doornappel, nachtschade en wolfkers
- Hallucinogene drugs – Geestverruimende middelen als LSD en cannabis
- Koorts – Koortsdromen
- Zenuwgiffen – Zoals onder meer bepaalde padden en gifkikkers afscheiden
- Paddo’s – Bepaalde giftige en hallucinerende paddenstoelen met psilocybine
- Verstoorde lichaamschemie – Verstoorde chemie in het lichaam, bijvoorbeeld na een operatie
- Delirium – Acuut optredende verwardheid (veelal een ouderdomsverschijnsel)
- Blackwater fever / Relapsing fever – Koorts die onder meer wordt veroorzaakt door Malaria en wordt gekenmerkt door dagenlange koortsperiodes en dagenlange koortsvrije intervallen.
- Hyperthermie – Vaak veroorzaakt door een te lang verblijf in volle zon (zonnesteek, heliosis, hitteberoerte of zonneslag)
- Ontwenningsverschijnselen – Zoals het beruchte delirium tremens, een afkickverschijnsel van onder meer alcohol
- Schizofrenie – ‘Gespleten persoonlijkheid’
Verschillende soorten hallucinaties
We onderscheiden 6 verschillende soorten hallucinaties, die allemaal betrekking hebben op de zintuigen, namelijk:
- Visuele hallucinaties – Men ziet beelden die niet stroken met de realiteit. Kleuren veranderen, beelden worden hol of bol, voorwerpen gaan golven en soms worden er dingen gezien die er helemaal niet zijn.
- Gehoorshallucinaties – Bij gehoorshallucinaties, akoestische hallucinaties of auditieve hallucinaties worden geluiden waargenomen die er niet zijn. Hier valt ook “het horen van stemmen” onder.
- Reukhallucinaties – Bij reukhallucinaties of Olfactorische hallucinaties ruik je geuren die er niet zijn.
- Smaakhallucinaties – Bij gustatoire of smaakhallucinaties worden niet bestaande smaken geproefd.
- Gevoelshallucinaties – Gevoelshallucinaties of somatische hallucinaties hebben betrekking op het gevoel. Dit kan in het lichaam zijn, maar ook op de huid of net onder de huid. Deze laatste zijn tactiele hallucinaties (beestjes onder de huid voelen).
- Synesthesie – Door extra verbindingen tussen verschillende hersendelen kunnen meerdere soorten impulsen tegelijk worden waargenomen, ook wanneer deze door andere zintuigen worden gegenereerd. Zintuiglijke functies kunnen in elkaar overlopen wat zich uit in o.a. het ruiken of horen van kleuren en het zien van geluiden.
Weetjes over hallucinatie
- Het woord “hallucinatie” is afkomstig van het Latijnse ‘hallucinere’, dat met “dwalend door de geest” kan worden vertaald.
- Sommige hallucinerende c.q. hallucinogene middelen zijn (in kleine of grote doses) dodelijk.
- Alle hallucinogenen kunnen een “bad trip” veroorzaken: een onophoudelijke stroom van ellende wordt ervaren die tot paniekaanvallen, depressie en zelfs zelfmoord kan leiden.
Hallucinaties moeten niet worden verward met:
- Verbeelding – Je bent je ervan bewust dat iets niet echt is (pseudohallucinatie).
- Waan – Koesteren van denkbeelden (o.a. achtervolgingswaan).
- Illusie – Foutieve waarneming van reële externe prikkels (o.a. mirage of fata morgana).
- Pareidolie – Onnodig interpreteren van onduidelijke of willekeurige waarnemingen (o.a. monster van Loch Ness).
Heb jij vragen, ervaringen of suggesties met betrekking tot hallucineren? Deel jouw opvattingen en bevindingen aangaande hallucinaties in een bericht hieronder!
22 Reacties
Hoi, ik zie beelden wanneer ik ga slapen. Heb het nu 3x gehad. Het is vlak nadat ik ga liggen en wanneer ik me ogen dicht heb. Ik ben dan niet slaperig dat ik half droom, maar me juist bewust. Eerst schieten er sterretjes voorbij. Alsof ik t heelal wordt ingeschoten, daarna zie figuurtjes alsof ik door een caleidoscoop kijk. Niet met intense kleuren (vaak maar 2) en er komen dan figuren voorbij. Eerste keer een olifant, 2e keer een hoofd van een man met lang haar en een lange baard en gister avond weer vaag een hoofd van een (andere) man en vervolgens een iets wat agressieve tijgerhoofd. Soms blijven de beelden hangen en soms zijn ze snel weg. Als ik me ogen open doe, is alles weg, zodra ik ze dicht doe, komt het terug. Ik vraag me dan, en nu ook, af waarom ik deze beelden krijg en hoe dat komt. Ik ben me wel steeds meer aan t verdiepen in de spirituele wereld. Kunnen deze dingen in verband staan daarmee? Alvast bedankt.
Hallo, Ik weet niet wat het is, maar had nu voor de derde keer binnen een jaar tijd flitsende bewegende beelden. Het is nu 2x gebeurd in de supermarkt en 1x in een woonwinkel. Ik heb het idee dat ik teveel beelden had om naar te kijken en dat dit bij mij opriep. Ik had vandaag de ergste. Ik viel bijna flauw, ik werd gek van die beelden die niet stilstonden. Keek ik naar een schap, moest ik me vreselijk concentreren op wat er in lag, maar wat ik ook deed, het bewoog het kwam op me af, ik zag flitsende beelden net alsof mijn ogen vreselijk snel bewogen (of dat zo is weet ik niet). Maar werd helemaal gek! Ik slik al een jaar tramadol, maar of het daardoor komt? Want er zit echt maanden tussen de ene en andere “toeval”… Ik vind het eng. Het duurt minimaal een kwartier voor het wegtrekt. Wat kan dat zijn?
Beste Flower, Ik ben GEEN arts, maar ik heb wel verregaande persoonlijke ervaring met epileptische aanvallen… En dit ZOU absoluut een vorm van epilepsie kunnen zijn. Mocht er sprake zijn van extreem intense hoofdpijn, dan zou het ook om migraine kunnen gaan. Tot slot behoort (latente) hyperventilatie tot de mogelijkheden, al dan niet gerelateerd aan een angststoornis of paniekstoornis. Mocht je het idee hebben dat de beelden niet van neurologische aard zijn, maar met een ‘mechanische’ oogafwijking te maken hebben, dan zou er bijvoorbeeld nog sprake kunnen zijn van bijvoorbeeld glasvochtproblemen of netvliesproblemen… Persoonlijk zou ik eens langs de huisarts gaan en je ervaringen met hem/haar bespreken. Ik verwacht eigenlijk niet dat er sprake is van hallucinaties in klassieke zin… Heel veel sterkte ermee! Groeten, Paul
Hoi Paul, Ik ben naar de huisarts geweest en die maakt zich geen zorgen. Ze denkt niet aan epilepsie of in die trant. Ik heb een lage bloeddruk, maar dat is bijwerking van de tramadol. Dus ja… ben nu nog niks verder.
Beste Flower, Lage bloeddruk (hypotensie) kan voor allerlei klachten zorgen, waaronder zwakte, (draai)duizeligheid, lichtheid in het hoofd, misselijkheid, tijdelijk gehoorverlies, onscherp zicht, sterretjes zien en inderdaad ook (bijna) flauwvallen. Bepaalde medicijnen kunnen inderdaad je bloeddruk verlagen, maar een plotselinge bloeddrukdaling (orthostatische hypotensie) kan ook komen door o.a. te snel opstaan, een trap op rennen, uitdroging, uitputting, uithongering, mineralentekorten, oververhitting, onderkoeling, et cetera. Vaak wordt het bij een plotselinge bloeddrukdaling ook zwart voor de ogen; van kleine zwarte stippen (al dan niet met sterretjes) tot grote zwarte vlekken tot een egaal zwart blikveld. Zie eventueel ook dit artikel over vlekjes, vormpjes en verkleuringen in je blikveld…
Hoi Paul, Ontzettend bedankt voor je uitgebreide reactie(s)! Ik vind dat je echt gericht en professioneel antwoord geeft. Ik kan hier wel wat mee. Ik ben ook op jouw aanraden meteen naar de huisarts geweest. Ik heb wel een formulier mee om bloed te laten prikken (suiker, nieren, vitamine D, onder andere). Dat laat ik a.s. maandag doen. De lage bloeddruk zorgt er inderdaad voor dat ik erg moe ben de laatste tijd. Maar ik gaf de overgang de schuld. En als ik snel opsta wil ik inderdaad soms wel even duizelig zijn. Maar als ik even mezelf een moment rust gun, en kijk bijvoorbeeld even een serie of film, heb ik vaak moeite om wakker te blijven. Dus de symptomen kloppen wel degelijk met de link die jij mij mee stuurde over de lage bloeddruk. Zwarte vlekjes en sterretjes heb ik niet. maar wel de andere dingen. Ik zal het bloed afwachten en wat meer op mijn levensstijl letten. Ik ben ook heel veel afgevallen na een gastric bypass in 2013, maar ik eet wel anders dan een jaar terug omdat ik af bleef vallen. Wat ik nu een jaar op peil heb overigens. Dus dat is goed. En water drinken… dat moet ik mezelf dwingen. Maar komt goed. Hartelijk dank voor je antwoord en advies!!! :-)
Dankjewel voor je aardige berichtje! Heel graag gedaan trouwens… :) Als je bovenop de zichtproblematiek ook nog verscheidene andere gezondheidsklachten ervaart, lijkt het me inderdaad geen overbodige luxe om onder andere je vitamine D, vitamine B12, ijzer, ferritine en schildklierwaarden te laten controleren. Beterschap!
Super bedankt Paul, ik heb vanmorgen laten prikken en mag over 3 dagen bellen. Overigens heb ik gezien dat de tramadol ook zorgt voor een lage bloeddruk.. Ben erg benieuwd wat er uit komt. Super bedankt voor je hulp!
Hoi Flower, Ja, tramadol kan inderdaad zorgen voor plotselinge bloeddrukdalingen, vooral bij het plotseling opstaan vanuit zithouding… De plotse daling van je bloeddruk kan weer zorgen voor (draai)duizelingen… Laat alsjeblieft nog even weten of er iets uit de bloedtesten komt; succes! Groeten, Paul
Hoi Paul, Tuurlijk laat ik het even weten na al je hulp! Ja die tramadol is rotzooi… maar ja, pijn is ook niks. Je hoort nog van me, dank je wel. Groetjes, Sabine (Flower)
Hallo, Is het mogelijk om bewust visuele hallucinaties op te wekken? Zo ja, kun je dan ook zelf het ‘onderwerp’ in een richting sturen? Alvast bedankt, Tessa
Ja, er zijn allerlei hallucinogene middelen, maar het feit dat ze hallucinogeen zijn betekent dat ze gekke dingen doen met je hersenen, zenuwstelsel, neurotransmitters en receptoren. Ze kennen dan ook verregaande (potentieel gevaarlijke) bijwerkingen. Voor zover ik weet kun je een hallucinatie niet zomaar een bepaalde invulling geven. Het type hallucinogeen, je gemoedstoestand en de omstandigheden waaronder hallucinaties optreden of worden opgeroepen, beïnvloeden logischerwijs wel de strekking van de hallucinaties. Het sturen van hallucinaties om in een bepaalde vorm van trance te raken. Ook koorts, vergiftiging, ondervoeding, zuurstoftekort of slaaptekort kan tot trance en hallucinaties leiden, maar mijns inziens moet je hier vooral niet naar streven.
Vannacht zat mijn vriendin rechtop in bed en riep ze keihard “donder op, donder op”. Ik wist dat ze hallucineerde, maar durfde niks te doen. Ik praatte vanochtend met haar en ze zei dat ze niet meer wist wat ze had gezegd, maar dat ze wel paardenstappen op het dak had gehoord en dat er witte vlekken om haar heen vlogen. Weet iemand wat je moet doen als iemand hallucineert?
Dit klink niet echt als een hallucinatie, maar veeleer als een droom waarbij zich een parasomnische slaapstoornis oftewel ‘parasomnie’ (in dit geval ‘praten in je slaap’) heeft voorgedaan. Hallucineren houdt immers in dat de hallucinerende persoon iets ervaart wat er niet echt is… Bij veel parasomnieën weet de prater achteraf niets van wat er is gebeurd. Meestal duurt het praten zeer kort; de persoon in kwestie mompelt of schreeuwt enkele woorden; soms duurt het praten in de slaap wat langer. Meestal vindt parasomnie sporadisch plaats, maar soms ook elke nacht. Parasomnie doet zich relatief vaak voor tijdens hele heftige en/of levendige dromen en kan gerelateerd zijn aan slaapparalyse.
Hallo, Ik ben een jongen van 14 jaar en sinds een paar jaar of 6 hallucineer ik steeds wanneer ik koorts heb. Ik zie meestal dezelfde dingen zoals dat er cirkels, rondjes, bubbeltjes of wat dan ook steeds maar groter worden en ik raak dan benauwd en kan niet uit die droom vanzelf laten stoppen tenzij ik flink wakker word geschud. Daarnaast hoor ik ook wel eens mijn moeder tegen me praten of het goed gaat en dan gaat die toon ineens uit het niets flink omhoog en daarna weer omlaag alsof er iemand met het volume van me oren bezig is. Laatste keer toen dit gebeurde had ik ook geslaapwandeld. :( Ik ben nu echt bang en wil nooit meer hallucineren en wil het voorkomen. Kan iemand me alsjeblieft helpen?
Ervaar je de hallucinaties alleen bij koorts of ook op andere momenten? En weet je waardoor de koorts wordt veroorzaakt? De oplossing van dit probleem zit hem denk ik in het wegnemen van de factor die de koorts uitlokt. Overigens doen bepaalde aspecten van je ervaring ook wel denken aan slaapparalyse. Wellicht is dit artikel over slaapverlamming herkenbaar…
Ik ben Rie Kuiken en heb al 14 jaar last van een stem die dag en nacht tegen mij praat. Jaren heel hard, maar de laatste tijd is het minder. Waar ik mee zit is het volgende: Ik ben 84 jaar en vond mijzelf een normaal mens. Totdat ik 24-5-2004 bij de heer Jonckheere Geriater 4-maal een gesprek had. En ja, het antwoord was akoestische hallucinaties. Tot op heden kan ik mij niet voorstellen dat een mens, ook al heeft hij ervoor gestudeerd in zo een kort tijdsbestek kan weten dat ik aan hallucinaties lijd. Mijn hele leven heeft dit bepaalt, overal waar ik kom staat geschreven waar ik aan lijd. Ik heb nog steeds de stem die tegen mij praat en ben gestopt met dat pillengedoe en hoop dat een hoop jongelui die ergens last van hebben niet te snel zich vol laten stoppen met medicamenten. Ik heb nu een klein slaappilletje, alleen als het nodig is. En voor de rest, ga op een sport: zwemmen, fietsen, wandelen, hardlopen, maakt niet uit, als je maar buiten bent.
Ik heb daar al achttien jaar last van. Ik zie/hallucineer dingen en ik zie ze ook bewegen en ik heb last van visioenen.
Vannacht had ik koorts (griep) en ik zag iedere keer als ik mijn ogen opendeed, dingen waarvan ik wist dat ze er niet waren, zoals een hand met transport kabeltjes van de computer (die hadden een rol gespeeld gedurende de dag) maar ook een rieten stoeltje, geen idee wat die daar kwam doen. De beelden verrvaagden na enkele seconden en bleven weg, dan probeerde ik te slapen, tot ik even later weer mijn ogen opende en weer zoiets zag. Ik wist wel dat het een illusie of zoiets was, dus dit was dan zeker een pseudohallucinatie. Ik vind het wel een beetje eng, vooral omdat ik vroeger een kraambedpsychose heb gehad waarbij ik tijdelijk de realiteit uit het oog verloor. maar deze illusies van vannacht waren duidelijk voor mij geen realiteit maar iets uit mijn geest.
Ik weet uit ondervinding dat je bij hoge koorts dingen ziet die er niet zijn. Ik heb zelf gehad dat met hoge koorts kleine poppetjes op mijn dekens liepen en sprongen. Ik wilde ze pakken, greep en greep, maar er was niets.
ik had eerst ook een Hallucinatie want ik zag iets wat er niet was en ik had geen koorts of giftige stoffen binnen want ik zag namelijk doden, niet geesten maar lichamen
beste schrijver/lezer
in dit artikel staat dat schizofrenie een ziekte is waarbij men een gespleten persoonlijkheid heeft. hoewel “gespleten persoonlijkheid” wel de letterlijke vertaling van het woord schizofrenie is is het niet hetzelfde als het hebben van meerdere persoonlijkheden. het hebben van meerdere persoonlijkheden heet namelijk m.p.s (multipele persoonlijkheidsstoornis) schizofrenie houd in dat men dingen waarneemt die er niet zijn wat dus in zekere zin wel als hallucinaties door kunnen gaan. maar op dat gebied ben ik geen expert. misschien wist u dit al in dat geval wil ik allen even zeggen dat zoal het er nu staat het nog al wat verwarring over de aandoening kan veroorzaken.
mvg sam post