Er zijn veel mensen op zoek naar een dieet bestaande uit voedsel dat de schildklier gezond houdt; een zogenaamd ‘schildklierdieet’. Het gaat vooral om mensen met een ietwat traag werkende schildklier die met behulp van voedsel hun schildklier –en zodoende ook hun stofwisseling & vetverbranding– willen stimuleren. Hierbij een aantal tips m.b.t. het schildklierdieet, dus voeding, dieet, schildklier & schildklierwerking…
Schildklier & voeding in het kort…
Er is voedsel dat slecht is voor je schildklierwerking en voeding die juist goed is voor je schildklier. Het punt is overigens dat er voedingsstoffen zijn die een belangrijke bijdrage kunnen leveren om een gezonde schildklier gezond te houden. Het is echter niet zo dat je met een schildklierdieet een zieke schildklier op magische wijze gezond kan maken. Als je alleen de basis wilt weten van het schildklierdieet om een ietwat traag werkende schildklier (dus niet een klinisch hypothyreoïdie) tot meer activiteit te stimuleren, dan heb je wellicht genoeg aan deze twee algemene punten:
1. Goed voedsel voor de schildklier
Kort door de bocht moet je voor een optimaal schildklierdieet natuurlijk voedsel eten. Dat betekent vis, schaal- & schelpdieren, vlees, groenten, fruit, pitten, zaden, granen en zeewier. Dus vooral veel planten en dieren, en bij voorkeur vers en biologisch! Denk maar eens aan vette vis, bananen, wortels, spinazie, abrikozen, asperges, zonnebloempitten, avocado, pijnboompitten, peulvruchten, granen, mager vlees en olijfolie.
2. Slechte voeding voor je schildklier
Bepaald voedsel is juist slecht voor je schildklier. Zo kunnen alcohol, cafeïne, nicotine en chemisch-synthetische voedingsadditieven (toevoegingen / E-nummers) je schildklierwerking en schildklierhormonen negatief beïnvloeden. Er zijn echter ook “gezonde” voedingsmiddelen die tot op zekere hoogte de schildklierfunctie kunnen remmen. Met name soja, maar ook cassave, pinda’s, walnoten, lijnzaad, spruitjes, bloemkool, koolrabi, radijzen, koolraap en gierst.
Hieronder lees je gedetailleerdere informatie over een optimaal schildklierdieet voor een ondersteunde schildklierfunctionaliteit…
Dieet & voeding voor je schildklier samenstellen…
Als je bovenstaande 2 tips aanhoudt, kom je al een heel eind om middels voeding je schildklier te ondersteunen. Hieronder bespreken we nog zeven uitgebreide tips voor een schildklierdieet, bestaande uit voeding die je (ietwat trage) schildklier kan stimuleren…
1. Jodium is essentieel voor een schildklierdieet!
Jodium is een essentieel bestanddeel van schildklierhormonen en zodoende een cruciaal element voor de schildklierwerking. Zowel een tekort als een overschot aan jodium kan de schildklierfunctie ontregelen. Zorg ervoor dat je dagelijks 150 tot 300 microgram jodium binnenkrijgt. Jodium zit o.a. in zoutwatervis, schaaldieren, zeewier, brood, zilvervliesrijst, yoghurt, cashewnoten en gejodeerd zout (JOZO®). Let wel: als je lijdt aan een klinische schildklierziekte kan het juist zijn dat je spaarzaam moet zijn met diëtair / nutritioneel jodium. Dat geld des te meer als je schildkliermedicatie (levothyroxine en/of liothyronine) gebruikt of een radioactieve jodiumslok (RAJ / I-131) dient te ondergaan…
Let op: zonder jodium uit voedsel kan je schildklier niet functioneren! Tenzij je stelselmatig schildkliermedicatie inneemt…
2. Voedsel voor schildklier: mineralen!
Mineralen zijn essentieel als je de juiste voeding voor je schildklier wilt samenstellen. Naast jodium zijn er nog een aantal andere mineralen en spoorelementen die nodig zijn voor je (trage) schildklier. De belangrijkste hiervan zijn:
- Selenium (vis, zeevruchten & granen)
- Zink (zaden, pitten & havermout)
- IJzer (vlees, peulvruchten & amandelen)
- Koper (avocado, champignons & pruimen)
- Magnesium (cacao, bananen & volkorenbrood)
Vooral tekorten aan selenium & zink komen in Nederland veelvuldig voor. Deze stoffen moeten in een schildklier-dieet zitten omdat ze direct of indirect worden gebruikt voor schildklierhormonen.
3. Je schildklier heeft voeding met vitamines nodig!
Je schildklier is afhankelijk van een aantal vitamines. Zorg er in ieder geval voor dat je schildklier-dieet voldoende van de volgende vitamines bevat:
- Vitamine E (zonnebloemolie, granen, halvarine & pindakaas)
- Vitamine A & vitamine B12 (lever, vlees, vis & eieren)
- Vitamine D (kaas, vlees, vis, roomboter & paddenstoelen)
Bovenstaande vitamines zijn onmisbaar binnen een dieet dat de schildklier dient te stimuleren en onderhouden…
4. Voedingsvezels = voeding voor de schildklier
Een traag werkende schildklier zorgt voor een vertraagde stofwisseling en spijsvertering. Voedingsvezels bevorderen juist een goede spijsvertering. Als je een trage schildklier hebt, is het dus extra belangrijk om voldoende vezels te eten. Voedingsvezels zitten vooral in groenten, fruit en granen en een schildklier-dieet zou dan ook grotendeels uit plantaardige voeding moeten bestaan.
5. Schildklier-dieet of gluten-intolerantie?
Schildklier-problemen worden steeds vaker in verband gebracht met gluten-intolerantie oftewel coeliakie. Gluten zitten vooral in de graansoorten tarwe, gerst, rogge, haver, spelt en kamut (brood, pasta, ontbijtgranen, koekjes etc.). Slechts 10% van alle coeliakie-patiënten weet dat zij intolerant zijn voor gluten.
Als je last hebt van een overactieve of trage schildklier, is het dus niet onverstandig om jezelf eens te testen op coeliakie. Deze thuistest of zelftest staat ook wel bekend als gluten-check of coeliakie-test. Misschien is een glutenvrij dieet in jouw geval dus veel werkzamer dan een schildklier-dieet…
6. Een schildklier-dieet bevat zo min mogelijk suiker
Suikers, schildklierhormoon (thyroxine) en alvleesklierhormoon (insuline) beïnvloeden elkaar onderling. Een hoge bloedsuikerspiegel veroorzaakt een hoog insulineniveau. Een hoog insulineniveau kan de schildklier ontregelen. Als je een goed dieet voor je schildklier wilt volgen, dan moet je dus zo min mogelijk snelle / simpele suiker eten, dus geen snoep, koek, ijs, frisdrank etc. (bron)
7. Geen mineralensupplementen in een schildklier-dieet!
Mineralen zijn een onmisbaar bestanddeel van een dieet om de trage schildklier te ondersteunen. De werking van mineralen en spoorelementen is afhankelijk van een uiterst delicaat evenwicht. Mineraalsupplementen (pillen en tabletten) bevatten echter enorme hoeveelheden synthetische mineralen.
Supplementen leveren daarom nooit dezelfde verbindingen en balansen op als natuurlijke voedingsstoffen. In veel gevallen verstoren ze zelfs de minerale balans. Mineralensupplementen vormen dan ook veeleer een belasting dan een ondersteuning van je lichaam. Haal vitamines, mineralen en spoorelementen voor je schildklier dus liever uit echt voedsel!
Tip: Dit artikel over een “schildklierdieet” is bedoeld voor het stimuleren van een ietwat trage schildklier. In dit artikel over hypothyreoïdie lees je alles wat je moet weten over een schildklier die veel te traag werkt door een medische indicatie… Helaas is klinische hypothyreoïdie niet zomaar 1-2-3 op te lossen met een schildklierdieet.
Overige verbanden tussen voedingsmiddelen enerzijds & schildklierwerking anderzijds
Veruit de vaakst voorkomende behandeling van een (op medisch / klinisch niveau) te traag werkende schildklier en een tekort aan schildklierhormonen is het substitueren van het vooralsnog inactieve lichaamseigen schildklierprohormoon T4 (thyroxine) door een lichaamsvreemde vervanger, genaamd levothyroxinenatrium (L-thyroxine). De orale inname van zulke schildklierhormoontabletten zorgt ervoor dat een afdoende opname en omzetting van T4 mede-afhankelijk wordt van een optimale werking van je maag-darmstelsel. Hierbij enkele tips ten aanzien van de intake van schildklierhormoontabletten op basis van levothyroxinenatrium (Thyrax, Euthyrox, Tirosint, Eltroxin, Novothyral e.a.):
- Neem levothyroxine niet gelijktijdig in met voeding, maar bij voorkeur op nuchtere maag met een half glas water (dus ook niet met andersoortige dranken; zéker niet met koffie of grapefruitsap (bron + bron)); 30 minuten vóór het ontbijt of 2 uur ná het avondeten.
- Diverse medicamenten kunnen negatieve invloed uitoefenen op de opname en werkzaamheid van L-thyroxine; hierbij valt te denken aan maagzuurremmers en maagzuurbinders. Vraag je apotheker of huisarts over het eventuele / potentiële bestaan van zulke contra-indicaties.
- Er bestaan volop voedingssupplementen en vitaminesupplementen die elektrolytische mineralen zoals calcium bevatten; zorg voor een tijdsbestek van ten minste 4 uur tussen de inname van zulke supplementen en de inname van je schildkliermedicatie. (bron)
- Zoals ook in de bijsluiter van levothyroxine wordt vermeld, wordt het sterk afgeraden om sojaproducten te nuttigen. Soja breekt de synthetische / gesynthetiseerde schildklierhormonen namelijk versneld af.
- Véél extra jodium innemen (in de vorm van kelp, bakkerszout of jodiumsupplementen), kan funest zijn als je medicamenteus wordt behandeld voor een schildklieraandoening; levothyroxine is immers synthetisch T4, hetgeen reeds een verbinding is van 4 jodiummoleculen. En overdaad schaadt!
Let wel: het gaat hier dus om een situatie van klinische hypothyreoïdie waarbij je reeds het schildkliermedicijn levothyroxinenatrium inneemt.
Goitrogenen: schildklierhormoonverstorende stoffen
Goitrogenen zijn stoffen die –onder bepaalde omstandigheden en tot op zekere hoogte– de schildklierhormoonproductie kunnen verstoren; bijvoorbeeld door de lichaamseigen jodiumopname te belemmeren. Bekende voorbeelden van goitrogene (voedings)middelen en (voedings)stoffen zijn als volgt: alfalfa, bloemkool, broccoli, koolraap, koolrabi, mierikswortel, mosterdzaad, pinda’s, radijsjes, spruitjes en tabaksrook.
Schildklierdieet: tot slot
Let op: bij ernstige schildklierproblemen is bovengenoemd schildklierdieet geenszins toereikend. Het kan in zo’n geval bijvoorbeeld averechts uitpakken om een (relatief) jodiumrijk dieet te hanteren. Je moet bij medisch geïndiceerde schildklierklachten dan ook altijd contact opnemen met je huisarts, internist of schildklierspecialist. Bovenstaand dieet is enkel bedoeld voor niet-schildklierpatiënten om op een natuurlijke en subtiele manier je voeding beter op je schildklier en schildklierwerking af te stemmen.
Volg jij een dieet voor je schildklier? Laat hieronder weten welke voeding jij wel en niet eet! En wat je vindt van bovenstaand schildklierdieet!
