Vitamine B12-tekort: klachten, behandeling & supplementen

Op talloze websites –waaronder verrassend veel Nederlandstalige– valt te lezen dat een vitamine B12-tekort niet of nauwelijks voorkomt onder inwoners van welvarende westerse landen die een gevarieerd dieet nuttigen. Toch komt een gebrek aan vitamine B12 oftewel ‘B12-deficiëntie’ in de praktijk maar al te vaak voor, óók in Nederland en andere delen van Europa. Bovendien wordt een vitamine B12-tekort in westerse landen vaak niet eens veroorzaakt doordat je te weinig vitamine B12 binnenkrijgt via je voeding…

Wat is vitamine B12?

Vitamine B12 is de verzamelnaam voor een groep kobalt-houdende chemische verbindingen die worden geproduceerd door (oer)bacteriën. In de ruimste zin verwijst ‘B12’ naar een groep bioactieve vitameren –genaamd cobalamines– die het sporenelement kobalt in zich dragen. Al met al vormen de cobalamines ofwel de ‘extrinsieke factor’ een groep van macrocyclische organometaalverbindingen met een enkelvoudig, tweevoudig of drievoudig positief geladen kobalt-ion in hun centrum; het zijn zelfs de enige bekende kobalt-houdende verbindingen die van nature voorkomen. Bekende vormen van B12 c.q. cobalamine zijn:

Adenosylcobalamine (AdoB12)
Methylcobalamine (MeB12)
Hydroxocobalamine
Cyany- en cyanocobalamine
Cobamamide (5′-deoxyadenosylcobalamine)

In smaller perspectief refereert B12 specifiek naar cyanocobalamine: de meest gangbare, goedkope en semisynthetische vorm van B12 die veelvuldig wordt gebruikt in vitaminesupplementen, maar (helaas) niet in elke situatie even effectief of raadzaam is om te suppleren…

Vitamine B12 is een essentiële voedingsstof, wat betekent dat het stofje ‘cobalamine’ absoluut noodzakelijk is voor het goed functioneren van het menselijk lichaam. Je lijf kan al met al NIET zonder vitamine B12, dus als je geen vitamine B12 binnenkrijgt, opneemt of omzet, word je vroeg of laat ziek. De natuurlijke vormen van vitamine B12 (zoals deze voorkomen in natuurvoeding) zijn: methylcobalamine, hydroxocobalamine en adenosylcobalamine.

Vitamine B12, is een uitzonderlijke vitamine, want het is –net als alle andere B-vitamines– een water-oplosbare stof… In tegenstelling tot alle andere water-oplosbare vitamines kan er van vitamine B12 echter wel een voorraadje worden aangelegd in het menselijk lichaam, waarvan het overgrote merendeel in de lever… Terwijl deze eigenschap in beginsel voorbehouden is aan vet-oplosbare vitamines.

In het centrum van vitamine B12 bevindt zich een metaal, genaamd kobalt, vandaar ook de naam ‘cobalamine’. De doorsnee menselijke vitamine B12-voorraad gaat zo’n 3 (tot zelfs 10) jaar mee. Als je voldoende vitamine B12 binnenkrijgt via je voeding, is de kans op een vitamine B12-tekort dan ook niet zo groot. Toch hoeft een vitamine B12-tekort niet het gevolg te zijn van ontoereikende inname. (bron)

Je lichaam herbergt een vitamine B12-voorraad van circa 2 tot 5 milligram. Dagelijks verdwijnt 0,1 tot 0,2% van de totale B12-lichaamsreserve via je urine en gal.

Aanbevolen Dagelijkse Hoeveelheid vitamine B12

De aanbevolen dagelijkse hoeveelheid vitamine B12 varieert nogal… In Engeland geldt een dagelijkse dosis vitamine B12 tussen de 4 en 7 microgram… In de Verenigde Staten raadt men 2 tot 3 microgram vitamine B12 per dag aan… En in Nederland wordt een ‘ideale’ vitamine B12-intake van slechts 2,8 microgram per dag gehanteerd. De ADH voor vitamine B12 in Nederland ligt dus beduidend lager dan gemiddeld. Hierbij een tabel die je zou kunnen hanteren voor de minimale inname van vitamine B12 per dag:

Kind 1 tot 3 jaar: 0,7 microgram (mcg/µg) vitamine B12
Kind 4 tot 8 jaar: 1,3 mcg cobalamine
Kind 9 tot 13 jaar: 2,0 microgrammen B12
Kind 14 tot 18 jaar: 2,8 µg vitamine B12
Volwassen man / vrouw: 2,8 mcg / µg cobalamine
Zwangere vrouw: 3,2 mcg / µg vitamine B12
Zogende vrouw (borstvoeding): 3,8 µg vitamine B12

Naar mijn ondeskundige mening zou het overigens niet verkeerd zijn om als volwassene tussen de 5 en 7 microgram vitamine B12 per dag binnen te krijgen. Dus tot om en nabij het dubbele van de Nederlandse standaardhoeveelheid.

Maximaal veilige dosis qua vitamine B12

Over het algemeen wordt een maximale veilige dosis van 14 microgram per dag voor B12 aangehouden, al is er geen officiële veilige dagelijkse maximumdosis voor B12 vastgesteld. Daarnaast neemt het opnamepercentage van vitamine B12 af bij toenemende inname; bij intake van 1 microgram B12 wordt 50% opgenomen, bij inname van 25 microgram B12 nog maar 5%. Bovendien zijn er nauwelijks substantiële nadelen van een B12-overschot bekend. (bron) Bij histamine-intolerantie, ‘histadelia’ en bepaalde histaminische allergieën kan een overschot aan vitamine B12 echter wél voor algehele malaise en zelfs anafylaxie zorgen, aangezien cobalamine de werking van het DAO-enzym remt c.q. onderdrukt; dat geldt des te meer voor cobalamine in combinatie met foliumzuur. (bron + bron)

Overigens wijst een te hoge plasmaspiegel qua vitamine B12 veeleer op een onderliggende gezondheidsaandoening dan op hypervitaminose B12 door overtollige B12-inname. Voor de dagelijkse inname vitamine B12 is in Nederland dan ook geen officiële bovengrens of officieel maximum vastgesteld.

Hoe ontstaat vitamine B12 in ‘t menselijke lichaam?

Mensen, dieren en planten kunnen eigenhandig géén B12 produceren. Het zijn de bacteriën in bepaalde dierlijke organismen en voedingsmiddelen die vitamine B12 (hydroxocobalamine) synthetiseren dankzij bacteriële symbiose tussen ‘dier’ enerzijds en bacterie anderzijds. B12 ontstaat voornamelijk onder invloed van anaerobe (niet-zuurstof-behoevende) bacteriën in het maag-darmstelsel van dieren.

Ook in het maag-darmstelsel van mensen ontstaan kleine beetjes vitamine B12 dankzij de humane darmflora (darmbacteriën c.q. spijsverteringsbacteriën). Het overgrote merendeel van de cobalamine die binnen het menselijk spijsverteringssysteem wordt voortgebracht, ontstaat echter in een deel van de menselijke dunne darm waar het –helaas– niet of nauwelijks kan worden opgenomen. (bron)

Actieve opname van vitamine B12 gebeurt in de darmen via specifieke B12-bindende receptoren. Deze B12-receptoren binden uitsluitend cobalamine dat reeds gebonden is aan ‘Intrinsiek Factor’ oftewel intrinsieke factor (IF), dat door pariëtale cellen in de maagwand wordt uitgescheiden. Passieve opname van vitamine B12 gebeurt onder invloed van diffusie over de volledige lengte van het maag-darmkanaal, zónder dat lichaamscellen daar moeite voor moeten doen; hiervoor isdus géén intrinsieke factor vereist. Helaas wordt slechts 1% van alle oraal ingenomen vitamine B12 in kristallijne supplementvorm opgenomen via IF-vrije diffusie.

Al met al is de mens op de langere termijn dus volkomen afhankelijk van vitamine B12 uit dierlijke voeding: vlees, vis, eieren en zuivel. Óf van vitamine B12-supplementen… Mensen die helemaal géén dierlijke producten eten, krijgen gemiddeld binnen 3 tot 10 jaar te kampen met een (ernstig) vitamine B12-tekort.

De functies van vitamine B12…

Wat doet vitamine B12 zoal binnenin het menselijk lichaam? Cobalamine is een water-oplosbare vitamine met een sleutelrol voor het normaal functioneren van hersenen en zenuwen. Ook voor de bloedsamenstelling en de stofwisseling van iedere lichaamscel is B12 vereist. Vooral binnen de DNA-synthese, maar ook binnen de vetzuurstofwisseling (qua lichaamsvetten) en aminozuurstofwisseling (qua lichaamseiwitten) is cobalamine van cruciaal belang. Daarnaast is cobalamine vereist voor een goed functionerend hart- en vaatstelsel, maag-darmstelsel, bewegingsstelsel en urogenitaal systeem. Kort door de bocht is vitamine B12 vereist voor de volgende organen, weefsels, systemen en lichaamsfuncties:

Cobalamine zijn cofactoren van verschillende enzymen (co-enzymen)
Zenuwstelsel, inclusief brein
Optimale bloedsamenstelling (m.n. qua rode bloedcellen)
Celstofwisseling & cellulaire herstelprocessen
DNA-synthetisering
Methylering en remethylering van homocysteïne in methionine (een essentieel aminozuur) door het enzym methioninesynthase
Energiestofwisseling, vetstofwisseling, cholesterolstofwisseling & eiwitstofwisseling
Omzetting van methylmalonyl-CoA in succinyl-CoA door het enzym methylmalonyl-CoA-mutase (essentieel binnen de citroenzuurcyclus)
Hemoglobinesynthese (t.a.v. zuurstofbindende bloedeiwitten en bloedarmoede)
Hematologisch systeem: bloed, beenmerg en bloedstolling
Immuunsysteem

Al met al is vitamine B12 onmisbaar voor een enorme verscheidenheid aan essentiële aspecten en processen binnen het menselijk lichaam!

Goede bronnen van vitamine B12

Als puntje bij paaltje komt, moeten dieren (waaronder mensen) vitamine B12 –direct of indirect– uit bacteriën halen die uitsluitend voorkomen in dieren. Aangezien B12-producerende bacteriën hoofdzakelijk voorkomen in dát deel van de eigen darm dat géén vitamine B12 opneemt, moet B12 worden verkregen uit dierlijke voeding; dus vlees, melk of eieren van andere dieren. (bron + bron + bron) Of eventueel uit bacterieel gefermenteerde etenswaren (waaronder Batabata-cha c.q. Batabatacha-thee c.q. ‘Bancha Bacteria Brew’) (bron + bron) en probiotica waaraan handmatig bacteriën worden toegevoegd…

De belangrijkste en meest gangbare natuurlijke voedingsmiddelen, kant-en-klare levensmiddelen en aanverwante producten die veel vitamine B12 bevatten zijn als volgt:

Vis en viskuit (met name regenboogforel, zalm, tonijn en schelvis)
Schelpdieren & schaaldieren (met name mossels,
Vlees + gevogelte
Orgaanvlees, met name lever!
Eieren (liefst onverhit)
Melk & zuivelproducten (kaas, yoghurt, kwark, et cetera)
Ontbijtgranen, margarine en melkproducten ‘verrijkt’ met toegevoegde B12

Let wel: de cobalamine in eieren wordt relatief slecht opgenomen vanwege de in eiwit en eierdooier voorkomende B12-bindende glycoproteïnen / proteosen / R-binders, genaamd cobalophiline c.q. cobalofiline. (bron + bron)

Persoonlijk ben ik overigens absoluut geen fan van de verrijking van ongezonde fabrieksproducten met (inferieure vormen van) B-vitamines; haal vitamine B12 liever uit natuurlijke bronnen!

Plantaardig B12 in gist, zeewier & algen

Paddenstoelen leveren kleine beetjes vitamine B12, maar dan hoofdzakelijk als ze in het wild tot wasdom zijn gekomen. Er wordt ook nog weleens beweerd dat gist (waaronder biergist) van nature vitamine B12 bevat. Dit is onjuist… Aan gistextracten en gistsupplementen (waaronder biergisttabletten) wordt kunstmatig B12 toegevoegd. Daarnaast worden veel B12-pillen gemáákt van gist waarin B12 wordt verwerkt. Pure gist bevat van nature géén B12.

Overigens bestaan er ook nog controversiële ‘pseudovitamines B12’, die onder andere voorkomen in zeewieren en micro-algen –waaronder chlorella en gedroogde Asakusa-nori– maar (helaas) niet door het menselijk lichaam kunnen worden ingezet en –vanwege hun ontbrekende bioactiviteit– de lichamelijke B12-absorptie zélfs zouden kunnen doen afnemen.

Uitsluitend bepaalde soorten zeesla (Enteromorpha), vers purperwier (Porphyra), waaronder Susabi-nori (Pyropia yezoensis) en de micro-alg spirulina zouden mogelijkerwijs een actieve vorm van B12 bevatten, maar dit dient nog altijd te worden uitgewezen middels wetenschappelijk enzymatisch onderzoek. (bron + bron + bron)

Vooralsnog gaat men er ook bij déze plantaardige B12-bronnen van uit dat het om B12-analogen oftewel ceramiden / cobamides gaat die de absorptie van écht B12 kunnen blokkeren en zodoende de lichamelijk B12-behoefte juist vergroten. Al met al bestaan er niet of nauwelijks plantaardige bronnen van natuurlijk voorkomend bioactief vitamine B12. En ook al zouden bepaalde soorten zeesla of nori deels bioactief B12 leveren, dan nóg zijn het geen rijkelijke bioactieve cobalamine-bronnen.

De B12 díé nog weleens wordt aangetroffen in plantaardige producten (vanwege besmetting of symbiose met B12-producerende bacteriën) heeft overigens ook nog eens een lage affiniteit met intrinsieke factor, waardoor deze slecht wordt geabsorbeerd door het menselijk lichaam.

Streefwaarden & referentiewaarden vitamine B12

De streefwaarde voor vitamine B12 oftewel cobalamine die door veel artsen en instellingen wordt gehanteerd, ligt ergens tussen de 150 en 500 pmol/l*. Een vitamine B12-bepaling van plusminus 350 tot 400 pmol/l per liter wordt nog weleens als ‘ideaalwaarde’ beschouwd. De –al dan niet verouderde– ondergrens voor vitamine B12 die in de bloedbaan dient te circuleren (dus de minimale hoeveelheid vitamine B12 die wordt gehanteerd) verschilt enigszins per arts en instelling. (bron)

De meest gangbare referentiewaarden voor vitamine B12 zijn 150 tot 750 pmol/l, dus minimaal 150 picomol per liter bloed en maximaal 750 picomol per liter bloed. Plusminus 95% van alle gezonde mensen heeft namelijk een vitamine B12-bloedwaarde die zich tussen deze twee referentiewaarden bevindt. Het is echter niet per definitie zo dat je geen vitamine B12-tekort kunt hebben als je B12 ‘netjes’ tussen de onderste en bovenste referentiewaarde valt.

Soms worden bovengenoemde B12-waarden uitgedrukt in nmol/l (nanomol per liter); de komma schuift dan drie posities naar links: 0,15 tot 0,75 nmol/l. In België wordt de B12-waarde nog weleens uitgedrukt in pg/ml (picogram per milliliter) of ng/l (nanogram per liter) of µg/l (microgram per liter); de B12-referentiewaarden zijn in dat geval respectievelijk 200 tot 1000 pg/ml… 200 tot 1000 ng/l… 0,2 tot 1,0 µg/l…

Vitamine B12-tekort: hypocobalaminemie

Een gebrek aan vitamine B12 staat ook wel bekend als hypocobalaminemie. De gevolgen van een dergelijk vitamine B12-tekort kunnen aanzienlijk zijn. Een gering vitamine B12-tekort kan al tot verregaande klachten en symptomen leiden, waaronder vermoeidheidsklachten, depressies en geheugenproblemen (bron)…

Naarmate vitamine B12-tekorten langduriger aanhouden, kunnen eveneens manieën en psychoses optreden… Bij langdurige afwezigheid van vitamine B12 kan zelfs permanente (onomkeerbare) schade optreden aan hersenen en zenuwstelsel. Hoe dan ook hanteert niet iedere arts, specialist, instantie of kliniek dezelfde graadmeters (ondergrens, bovengrens en ideaalwaarde) voor wat betreft vitamine B12; hierbij tóch een veralgemeend overzichtje v.w.b. vitamine B12-tekorten (t.a.v. plasmawaarden c.q. serumwaarden):

Uitputting c.q. deficiëntie: 0 – 80 pmol/l (gevaarlijk tekort)
Onvoldoende c.q. insufficiëntie: 80 – 120 pmol/l (ongezond tekort)
Hypovitaminose B12 of hypocobalaminemie: 120 – 148 pmol/l (klein / gering / gematigd tekort)
Voldoende vitamine B12: 148 – 750 pmol/l (gebruikelijke waarde c.q. ‘normaalwaarde’)
Hypervitaminose B12 of hypercobalaminemie of vitamine B12-overschot: > 750 pmol/l (te veel vitamine B12; niet per se schadelijk) (bron)

Let wel: bovenstaan overzichtje betreftis GEEN medisch voorschrift, maar een algemene richtlijn naar persoonlijke opvattingen. Het is uiteindelijk aan een arts om te bepalen of je al dan niet te kampen hebt met een daadwerkelijk vitamine B12-tekort. (bron + bron)

Bij B12-waarden onder de 148 pmol/l is nagenoeg altijd (> 95%) sprake van een vitamine B12-tekort. Bij waarden tussen de 148 en 250 pmol/l spreekt men ook wel van een ‘grijs gebied’. Klachten door een B12-gebrek ontstaan meestal pas bij serumwaarden tussen de 130 en 180 pmol/l, maar bij patiënten met een vitamine B12-opnamestoornis (malabsorptie) kunnen de eerste tekenen van een B12-tekort op celniveau al optreden bij serum-B12-waarden tot maar liefst 300 pmol/l, dus ver bóven de onderste grenswaarde. Een laag-normaal serum-B12 kan op zichzelf dan ook nooit definitief een B12-tekort uitsluiten!

Het risico en gevaar van een vitamine B12-tekort schuilt hem overigens niet uitsluitend in de ernst van het tekort, maar zeker ook in de tijdsduur… Dus hoelang een vitamine B12-tekort blijft bestaan. Hoe sneller wordt gesuppleerd, des te beter! En hoe langduriger het cobalaminetekort aanhoudt, des te schadelijker… Blijvende / chronische / onomkeerbare klachten door B12- deficiëntie worden namelijk hoofdzakelijk veroorzaakt door ontstane afwijkingen in ruggenmerg en perifere zenuwen (strengziekte / neuropathie) door toedoen van langdurige afwezigheid van cobalamine.

Volgens de WHO (Wereldgezondheidsorganisatie) is er sprake van een gebrek / tekort aan vitamine B12 bij een bloedwaardebepaling onder de 150 pmol/l of 200 ng/l aan cobalamine (in bloedserum / bloedplasma). Bij een laag-normale vitamine B12-serumwaarde / B12-plasmawaarde (tussen de 150 en 250 pmol/l) wordt echter maar al te vaak een aanvullende bloedwaardebepaling van de biomarkers homocysteïne en/of methylmalonzuur gedaan, om een vitamine B12-tekort definitief (op celniveau) te kunnen uitsluiten dan wel bevestigen.

* Mol staat voor massa qua moleculen (moleculaire massa of molecuulmassa). Nmol/l staat voor ‘nanomol per liter bloed’… Pmol/l staat voor ‘picomol per liter bloed’… Mmol staat voor ‘millimol per liter bloed’. Een nanomol is een miljardste deel van een ‘mol’ qua moleculen en staat gelijk aan 1.000 picomol. En een millimol is gelijk aan 1.000.000.000 picomol en 1.000.000 nanomol.

Ideaalwaarden & grenswaarden voor vitamine B12

In principe varieert het vitamine B12–gehalte in de bloedbaan (serumwaarde) van gezonde mensen dus tussen de 150 en 500 picomol per liter (pmol/l) of tussen de 200 en 700 nanogram per liter (ng/l). Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) is sprake van een vitamine B12-tekort indien deze waarde lager is dan 150 pmol/l of 200 ng/l.

Het nieuwe NHG-Standpunt Diagnostiek van vitamine B12-deficiëntie geeft inhoudelijk advies over de achterhaalde en in 2014 aangepaste vitamine B12-grenswaarden. Er wordt gesproken van een vitamine-B12-deficiëntie bij een vitamine B12-spiegel kleiner dan 148 pmol/l. Bij een relatief lage tot matig verlaagde vitamine B12-spiegel (148-260 pmol/l) wordt geadviseerd om ook het methylmalonzuur (MMA) te bepalen om een klinische vitamine B12-deficiëntie op celniveau uit te sluiten.

Wetenschappelijk onderzoek heeft echter uitgewezen dat bij patiënten die AAB een B12-opnamestoornis c.q. B12-malabsorptie lijden, de eerste tekenen van een B12-tekort op celniveau reeds kunnen optreden bij serum-B12-concentraties tot wel 300 pmol/l. Deze ‘onofficiële grenswaarde wordt dan ook in verscheidene diagnostische protocollen geadviseerd. In het gunstigste geval ligt je B12 dan ook ergens tussen de ‘ideaalwaarden’ 300 en 500 pmol/l. (bron + bron + bron)

Bij laag-normale waarden voor vitamine B12 (tussen de 150 en de 250 pmol/l) wordt soms aanvullend homocysteïne of methylmalonzuur in het bloed bepaald om op celniveau een B12-tekort vast te stellen.

Gevolgen, klachten, symptomen & kenmerken B12-tekort…

Vitamine B12 (cobalamine) is essentieel voor allerlei systemen in het lichaam; onder andere voor de energiestofwisseling, zenuwstelsel (t.a.v. myelinescheden / myelineomhulsels), immuunsysteem, hart- en vaatstelsel, botmassa / botdichtheid en maag-darmstelsel. Is er onvoldoende vitamine B12 voorradig / voorhanden in het lichaam, omdat er te weinig binnenkomt of omdat het niet goed wordt opgenomen of omgezet, dan gaan deze systemen minder goed functioneren, met allerlei klachten tot gevolg.

Als er voldoende (maar niet te veel) vitamine B12 in je bloedbaan circuleert, dan spreekt men ook wel van vitamine B12-sufficiëntie. Bij te lage vitamine B12-waarden spreekt men ook wel van vitamine B12-insufficientie. De belangrijkste symptomen van een gebrek c.q. tekort aan vitamine B12 in het menselijk lichaam zijn als volgt:

Tintelingen of prikkelingen in de huid: lichtjes onder stroom staan, alsof er mieren onder de huid krioelen
Een doof / slapend gevoel in de huid
Vermoeidheid, futloosheid (reeds bij opstaan), slaperigheid, zomaar in slaap vallen, veel slaap nodig hebben, algehele zwakheid of gevoel van zwakte
Een brandende of branderige sensatie in armen, handen, vingers, benen, voeten en/of tenen
Spierpijn, spierkramp, spierzwakte en onwillekeurige bewegingen van spieren: fasciculaties, myokymieën, tremoren, spasmen, krampen, (samen)trekkingen en trillingen… evenals gewrichtsklachten en krachtverlies
Verhoogde gevoeligheid, vatbaarheid en ontvankelijkheid jegens infecties, ontstekingen en allergieën
Spasticiteit oftewel ‘hyperreflexie’
Ogenschijnlijk onverklaarbare zenuwpijnen
Spraakproblemen / afasie: niet op de juiste woorden kunnen komen, woorden door elkaar halen, met ‘dubbele tong’ spreken, jezelf verspreken, moeite met klanken…
Haaruitval; plots, snel en onverklaarbaar grijs worden
Geheugenproblemen: vergeetachtigheid + dementie + cognitieve defecten
Glossitis (ontstoken tong): rode, pijnlijke, gladde, gezwollen biefstuktong + branderige, pijnlijke en/of prikkelende mond
Recidiverende, steeds terugkerende aften / mondzweren (stomatitis aphthosa c.q. orale ulceraties c.q. aphthae minor & major)
Concentratiestoornissen + denkproblemen: niet helder kunnen denken, derealisatie, wattenhoofd, sufheid, cognitieve achteruitgang…
Het gevoel ‘op kussentjes’, ‘op viltjes’ of ‘op watten’ te lopen… dus een verstoorde oppervlaktegewaarwording in de voeten en voetzolen
Uitvalsverschijnselen / verlammingsverschijnselen
Ataxie (ongecoördineerde en onsamenhangende bewegingen): zomaar vallen, struikelen, tegen dingen aan lopen, verlies van positiezin of evenwichtsgevoel, abnormale reflexen van ledematen, dingen laten vallen, omstoten of omgooien, instabiele dronkemansgang, niet of nauwelijks kunnen lopen…
Depressiviteit & apathie (gebrek aan emotie, motivatie en/of enthousiasme)
Verminderde pijnbeleving en pijngewaarwording
Persoonlijkheidsveranderingen + gedragsverandering + stemmingswisselingen: nervositeit, geïrriteerdheid, prikkelbaarheid, labiliteit, ‘kort lontje’, onredelijkheid, paniekerigheid, angsten, wanen, manieën, psychoses, hallucinaties en soms zelfs gewelddadig of suïcidaal gedrag (‘megaloblastair madness’ c.q. ‘megaloblastaire waanzin’)…
Afname fijne motoriek
Verwardheid, paranoia, psychoses & hallucinaties
Gebrekkige reukzin en/of smaakzin
Oorsuizen / tinnitus, maar ook vervorming van geluiden
Urine-incontinentie en/of vaak plassen door hypertone urineblaas
Bloedarmoede, bleekheid van de huid + lippen, het snel koud hebben (kouwelijkheid), koude voeten en handen
Droge huid, jeuk, geelverkleuring van huid en oogwit + spontane bloeduitstortingen, blauwe plekken en petechiën
Misselijkheid, verminderde eetlust, ongewenste / onverklaarbare gewichtsafname…
Pijn, druk & benauwdheid op de borst (angineuze pijn), hartkramp (angina pectoris), hartritmestoornissen (aritmieën), hartkloppingen (palpitaties), versnelde hartslag (tachycardie), kortademigheid, lage bloeddruk (orthostatische / posturale hypotensie), ‘flauwvallen’ en trombose (waarschijnlijk door verhoogd homocysteïnegehalte)
(Draai)duizeligheid, duizelingen, licht gevoel in het hoofd & toevallen
Menstruatieproblemen: uitblijvende of wegblijvende menstruatie, hevig menstrueren, te lange menstruaties en verergerende menstruatiepijn; soms zelfs fout-positieve PAP-uitstrijkjes
Veranderingen qua ogen en blikveld, waaronder bilateraal gezichtsverlies door optische neuropathie / oogzenuwpijn, (plots) wazig zien, dubbelzien en/of gezichtsvelduitval, al dan niet door verzwakte oogzenuwen en oogspieren
Hoofdpijn & migraineaanvallen
Tandvleesontsteking: rood & bloedend tandvlees; ijzersmaak / metaalsmaak bij tandenpoetsen
Allerhande darmklachten, van diarree, obstipatie en chronische enteritis / colitis / proctitis / mucositis c.q. darmslijmvliesontstekingen tot na verloop van tijd darmperforaties en darmvlokatrofie
Rusteloze benen: Restless Legs Syndrome (RLS)
Impotentie, libido-afname, vruchtbaarheidsafname en onvruchtbaarheid
Zwangerschapscomplicaties zoals miskramen en vroeggeboorten + geboorteafwijkingen, geboortedefecten en groeistoornissen bij het ongeboren kind
Leerproblemen en ontwikkelingsachterstanden onder kinderen
Pijn in onder andere rug, handen, polsen, heupen & knieën
Zwakke, brokkelige en rafelige nagels
Botbreuken, botpijn & botontkalking / osteoporose
Longklachten, waaronder kortademigheid en onbegrepen chronisch hoesten
Langdurige koorts, ogenschijnlijk zonder reden
Demyelinisatie en axonale degeneratie van witte stof in hersenen + hersenatrofie + verstoorde synthese van neurotransmitters
Ruggenmergbeschadiging (myelopathie & subacute gecombineerde strengziekte) (bron)

Zoals je hierboven kunt lezen, kan een vitamine B12-tekort een extreem breed scala aan klachten teweegbrengen. Omdat vitamine B12 op zoveel systemen in het lichaam van invloed is, uit een tekort zich bij iedere persoon anders. Waar de één hoofdzakelijk last heeft van vermoeidheid, tintelingen en spierkrampen, heeft de ander problemen met geheugen, concentratie en depressiviteit… Bovendien zijn de exacte symptomen van een B12-gebrek sterk afhankelijk van aard, aanleiding, ernst en duur. De aard, ernst en frequentie van klachten door B12-deficiëntie nemen veelal toe bij lichamelijke inspanning.

Belangrijkste symptomen B12 deficiëntie…

De vaakst voorkomende klachten bij een vitamine B12-tekort zijn toch echt (chronische) vermoeidheid, psychische problemen, neurologische klachten, een dikke / ontstoken tong, het koud hebben en verlies van eetlust. Logischerwijs past bovenstaande lijst met symptomen niet exclusief of uitsluitend bij een vitamine B12-tekort. Logischerwijs KAN er ook een totaal andere onderliggende oorzaak aan deze klachten ten grondslag liggen. ‘t Punt is echter dat het raadzaam kan zijn om bij manifestatie van één of meerdere van bovenstaande klachten een vitamine B12-tekort te laten uitsluiten!

Incorrecte diagnoses

Diagnoses die nog weleens onterecht worden gesteld indien een vitamine B12-tekort onontdekt blijft, zijn als volgt: vervroegde overgang, ME / CVS, Bechterew, spasmofilie, compartimentsyndroom, multiple sclerose (MS), polyneuropathie, benigne fasciculatiesyndroom, syringomyelie, fibromyalgie, somatoforme stoornis, chronische hyperventilatie, burn-out, depressie en dysthyme stoornis / dysthymie… Mocht je volgens je arts te kampen hebben met een dergelijke aandoening, maar je jezelf hier niet in herkennen, dan kan B12-onderzoek raadzaam zijn. (bron)

B12 & nagels

Volgens Vitamine-info.nl houden vitamine B12-tekorten en vitamine B12-supplementen geen verband met haar en nagels… Dit zou voorbehouden zijn aan o.a. retinol (vitamine A), riboflavine (vitamine B2), niacine (vitamine B3), biotine (vitamine B8), pantotheenzuur (vitamine B5) en ijzer. Dit is echter incorrect. Ook voor de bijdrage van vitamine E, vitamine C, vitamine A, retinoïden, retinale, retinal, silicum, zink, ijzer, koper en seleen aan de humane nagelkwaliteit zijn geen directe / causale / oorzaak-gevolg-relaties bekend. Supplementen staan dus nimmer garant voor betere of mooiere nagels. Het gaat erom dat allerhande nutritionele tekorten (waaronder een B12-tekort) kúnnen reflecteren in iemands nagels. (bron + bron + bron)

Bij vitamine B12-serumwaarden onder de 300 pmol/l in combinatie met op B12-gebrek gelijkende klachten, kan het eveneens raadzaam zijn om aanvullende markers en parameters te testen, waaronder actief B12 (holo-TC), MMA, homocysteïne en eventueel foliumzuur…

Oorzaken vitamine B12-tekort

Als de 3- tot 10-jaars voorraad aan vitamine B12 niet stelselmatig op peil wordt gehouden en aangevuld, dus alsmaar blijft dalen, raakt ‘ie na verloop van tijd logischerwijs op c.q. uitgeput… Je B12-bloedwaarde zal beetje bij beetje gaan dalen en uiteindelijk ontstaat een vitamine B12-tekort. Een vitamine B12-tekort ontstaat al met al niet van de ene op de andere dag; daar gaat in veruit de meeste gevallen een lange weg aan vooraf. Bovendien kan een verregaand B12-gebrek niet zomaar 1-2-3 worden opgelost.

Soms is een vitamine B12-tekort het gevolg van een gebrekkige inname. Kortom: je eet te weinig voedingsmiddelen die rijk zijn aan cobalamine. In dat geval accumuleren de stofwisselingsproducten homocysteïne en methylmalonzuur. Ook aanwezig foliumzuur kan in dat geval niet of onvoldoende worden benut. Goede bronnen van B12 zijn onder meer vis, schaal- & schelpdieren en vlees (met name lever). O ok eieren en zuivelproducten zijn degelijke B12-leveranciers. Behalve een ondermaatse B12-intake —te weinig vitamine B12 eten— zijn er echter nog meer mogelijke oorzaken van een vitamine B12-gebrek. Hierbij de vaakst voorkomende oorzaken van B12 deficiëntie (bron + bron):

Strikt en langdurig vegetarisch / veganistisch / macrobiotisch dieet
Eetstoornis (anorexia nervosa of boulimia nervosa)
Chronische / blijvende / permanente B12-opnamestoornis
Een slechte heropname c.q. resorptie c.q. enterohepatische recirculatie van B12 uit galvloeitstoffen, bijvoorbeeld door een galblaasprobleem
Dysbiose (dysbacteriose / dysbacteriosis) van de darmen, dus een verstoorde of onevenwichtige darmflora, al dan niet door bacteriële overgroei van een B12-consumerende bacteriestam
Een chronische inflammatoire darmziekte (IBD) zoals colitis ulcerosa, de ziekte van Crohn of indeterminate colitis
Lekkende darmsyndroom & prikkelbare darmsyndroom
Atrofische gastritis / maagslijmvliesontsteking, al dan niet door de maagbacterie Helicobacter pylori
Pernicieuze anemie (auto-immuunziekte van Addison-Biermer)
Achloorhydrie of hypochloorhydrie (te weinig of geen maagzuur / maagsappen)
Blootstelling aan distikstofmonoxide (N2O) c.q. lachgas, bijvoorbeeld als anesthesiegas tijdens een operatie; dit gas oxideert kobalt en zet B12 om in een onwerkzaam analoog
Medicijn-geïnduceerd B12-tekort: door gebruik van protonpompinhibitorenen en andere maagzuurremmers (omeprazol, pantazol, nexium e.a.), maar ook colchicine tegen jicht, het antibioticum neomycine, para-aminosalicylzuur (PAS) bij tuberculose, de cholesterolverlager Questran, kaliumtabletten of metformine bij diabetes mellitus / suikerziekte
Verstoring van de B12-opname in de dunne darm door: ziekte van Crohn, coeliakie, Imerslund-Gräsbeck syndroom e.a.
Niet of nauwelijks dierlijke producten eten (dus vegetarisme / veganisme)
Maagoperatie: gastrectomie / operatieve maagverkleining, maagballon, maagbandje of ‘gastric bypass’ (GBP)
Malnutritie door alcoholisme (overmatig alcoholgebruik, alcoholmisbruik en/of alcoholverslaving)
Alvleesklieraandoening zoals pancreasinsufficiëntie of pancreatitis
Gestoorde B12-absorptie door darmoperatie (ileocoecaal resectie o.i.d.) of ‘tropische spruw’
Aandoening van ileum (kronkeldarm) of jejunum (nuchtere darm)
Biologische competitie tussen bacteriën enerzijds en intrinsieke factor anderzijds, veelal door bacteriële overgroei, parasieten of bacteriële infecties. (bron)
Onbedwongen fenylketonurie / phenylketonurie (PKU): een ongeneeslijke, erfelijke stofwisselingsziekte
Vislintworm in het proximaal jejunum: de nuchtere darm
Afwezigheid, tekort, disfunctie of abnormaliteit van Intrinsieke Factor / Intrinsic Factor (IF), meestal door auto-immuun pernicieuze anemie, operatieve darmresectie / colectomie of erfelijkheid (genetisch verworven IF-antistoffen tegen de intrinsieke factor)
Transcobalamine-II-deficiëntie (tekort aan B12-bindend TC-eiwit wat B12 actief maakt)
Aangeboren storing / stoornis in het B12-transport door transcobalamine II-tekort en/of R-binder-tekort
Stofwisselingsstoornis: al dan niet gecombineerde (cblC, cblD, cblF, cblJ) adenosylcobalamine-deficiëntie (cblA, cblB, mut) en methylcobalamine-deficiëntie (cblE, cblG)
Voedselintolerantie, -malabsorptie, -dyspepsie en/of -indigestie (zoals bij coeliakie / gluten-intolerantie, lactose-intolerantie, verteringsenzym-tekort, et cetera)
Verstoring van de B12-(her)opname, B12-transport, B12- absorptie, B12-activatie en/of intracellulaire B12-stofwisseling
Gastrine-overschot / Zollinger-Ellison-syndroom
Darmkanker of maagkanker

De lichaamseigen vitamine B12-voorraad raakt normaliter langzaam uitgeput, meestal gebeurt dit sluipend over een periode van meerdere jaren. (bron) Dit is te danken aan de enterohepatische recirculatie (heropname / resorptie) van vitamine B12 uit gal (galsappen c.q. galvloeistoffen). Je kunt je wellicht voorstellen dat bij sommige van bovenstaande oorzaken van vitamine B12-tekorten sprake zal zijn van een veel acutere c.q. snellere afname van B12…

B12-absorptie & absorptieproblemen

De absorptie en omzetting c.q. synthese van vitamine B12 uit voeding is een complex mechanisme, bestaande uit meerdere stappen. Dat is direct ook de reden dat B12-deficiëntie relatief vaak voorkomt: elk van de stappen kan misgaan… Maag, darmen, lever, alvleesklier, galblaas, proteïnen, enzymen, mineralen, zuren en bacteriën zijn betrokken bij de B12-synthese. Problemen met ieder van deze organen en aspecten kunnen leiden tot B12-problematiek.
Dus zelfs al eet je enorme hoeveelheden vitamine B12, dan nóg loop je risico op een gebrek aan B12 in je bloedbaan.

Risicofactoren & risicogroepen B12-tekort

Hierbij enkele risicofactoren en risicogroepen ten aanzien van vitamine B12-absorptie (bron + bron + bron + bron):

Vegetariërs, veganisten en macrobioten
Mensen boven de 60-jarige leeftijd
Diegenen die maagzuurremmers en/of maagbeschermers gebruiken
Gebruik van diabetesmedicatie zoals metformine
Patiënten met Crohn, ulceratieve colitis, coeliakie of PDS / IBS
Vrouwen met een verleden van onvruchtbaarheid en/of miskramen

De biologische beschikbaarheid en inzetbaarheid van vitamine B12 bij een mens hangt vooral samen met het gastro-intestinale absorptievermogen (qua maag en darmen) van de betreffende individu. Dit vermogen neemt af met de leeftijd. Het ‘Institute of Medicine’ van de Amerikaanse ‘National Academy of Sciences’ (NAS) beweert dat 10 tot 30% van alle ouderen niet in staat is om van nature voorkomend voedingscobalamine op te nemen. (bron)

Vandaar dat men voor 51+’ers B12-verrijkte levensmiddelen of B12-supplementen aanbeveelt om aan de ADH te voldoen.

Vitamine B12-bloedonderzoek

Laboratoriumonderzoek naar vitamine B12 wordt zelden preventief en routinematig uitgevoerd. Men controleert je vitamine B12 dus nagenoeg uitsluitend als daar een duidelijke aanleiding toe is…

Bijvoorbeeld als een patiënt klaagt over neurologische symptomen (tintelingen / paresthesieën, sensorische zenuwpijn / neuropathie en/of abnormale tred / ataxie)… Of als er na onderzoek sprake blijkt te zijn van pernicieuze en niet-microcytaire anemie (dus bloedarmoede waarbij de erytrocyten / rode bloedcellen niet te klein c.q. verkleind zijn), van atrofische gastritis (maagslijmvliesontsteking), van een maagoperatie / maagresectie, van schade aan de nervus vagus (10e hersenzenuw) of van een bepaalde darmziekte.

De door het NHG voorgestelde laboratoriumdiagnostiek is primair gericht op het serum- c.q. plasma-vitamine B12, waarvoor tegenwoordig een grenswaarde van 148 pmol/l wordt gehanteerd: de ondergrens van het referentie-interval. Bij de interpretatie van vitamine B12-bloedwaarden wordt een verlaagde vitamine B12-waarde met klachten een ‘daadwerkelijk B12-tekort’ oftewel ‘klinische B12-deficiëntie’ genoemd…

Een B12-verlaging zonder klachten wordt daarentegen veelal aangemerkt als subklinische B12-deficiëntie. Mensen met een daadwerkelijk B12-tekort worden behandeld met 1000 microgram (oraal) vitamine B12 per dag; B12-injecties zijn geïndiceerd voor snelle normalisering bij ernstige klachten. Is er helemaal géén sprake van klachten bij een B12 tussen de 148 en 250 pmol/l, dan spreekt men veelal van een ‘toevallig’ geconstateerde verlaagde vitamine B12 en hanteert men veelal een ‘afwachtend beleid’. Niet iedereen is hier echter even blij mee… (bron + bron)

Aanvullende tip: veel schildklierpatiënten met een traag werkende schildklier (al dan niet door een auto-immuunschildklieraandoening zoals Graves of Hashimoto) krijgen op den duur te kampen met een B12-tekort. Het kan dan ook raadzaam zijn om bij constatering van een vitamine B12-gebrek ook eens je schildklierwaarden (TSH, FT4 en schildklierantistoffen) te laten controleren. (bron)

Een oorzakelijk verband tussen lichamelijke klachten enerzijds en B12-tekort anderzijds kan meestal worden bevestigd dan wel uitgesloten middels een bloedwaardebepaling van ACTIEF B12 (holo-TC), methylmalonzuur (MMA) en homocysteïne (HC).

Serum-B12 versus actief B12 / Holo-TC

Steeds meer laboratoria hebben de beschikking over de ‘actief vitamine B12-test’. Deze test meet uitsluitend dát type cobalamine dat ook daadwerkelijk in de cellen terecht kan komen. De actief B12-test oftewel holo-TC-test is dan ook veel specifieker, sensitiever en nauwkeuriger om een vitamine B12-tekort uit te sluiten, des te meer in combinatie met een B12-serumtest. Het voordeel hiervan is ook nog eens dat er minder vaak hoeft te worden door-getest met de duurdere homocysteïne-tests en methylmalonzuur-tests.

Indien de uitslag van de actief B12-test lager is dan 20 pmol/l past dit bij een vitamine B12-gebrek. Als de uitslag hoger is dan 35 pmol/l is een gebrek zeer onwaarschijnlijk. Bij een uitslag tussen de 20 en 35 pmol/l kan de methylmalonzuur-test bijdragen. En soms bepalingen van antistoffen tegen Intrinsic Factor (IF) en antistoffen tegen pariëtale cellen. Helaas heeft géén van alle laboratoriumbepalingen die in gebruik zijn bij de B12-diagnose een diagnostische sensitiviteit van 100%. En er bestaat dan ook geen ‘gouden standaard’. (bron)

In sommige laboratoria heeft de serum-B12-test reeds plaats moeten maken voor de Actief-B12-test, waarbij dus alléén nog de B12 gebonden aan transcobalamine II wordt gemeten (hetgeen in de lichaamscellen kan worden opgenomen en zodoende bruikbaar is voor het menselijk lichaam). Bij gezonde mensen ligt het percentage Actief-B12 tussen de 6% en 30% van het totaal-B12. Bij personen met een B12-opnamestoornis daalt het Actief-B12 sneller dan het totaal-B12, dus de Actief-B12-waarde kan al te laag zijn terwijl de totaal-B12-waarde nog normaal of laagnormaal is. Een B12-tekort is dan ook al in een éérder stadium aantoonbaar met behulp van een holo-TC-test.

Actief B12 < 35 pmol/l: B12-tekort zéér waarschijnlijk
Actief B12 tussen 35 en 50 pmol/l : MMA + homocysteïne (& foliumzuur) testen
Actief B12 > 50 pmol/l: B12-tekort onwaarschijnlijk, maar bij onverklaarbare klachten na 3 maanden opnieuw testen
MMA + homocysteïne te hoog: B12-tekort aangetoond
MMA hoog / kreatinine normaal / B11 normaal of hoog: waarschijnlijk B12-tekort
Zowel MMA als homocysteïne binnen referentiewaarden: kans op B12-tekort zéér klein

De officiële referentiewaarde voor actief B12 oftewel holo-TC in Nederland is 21 pmol/l. Internationaal wordt veeleer 35 pmol/l aangehouden. Waarden onder de 35 pmol/l zouden een zeer waarschijnlijk tekort betekenen. Tussen de 35 en 50 pmol/l wordt gezien als grijs gebied; soms wordt zelfs een actief B12 tot 75 pmol/l als grijze waarde gezien.

De referentiewaarden voor MMA liggen tussen de 320 en 450 nmol/l of tussen de 210 en 480 nmol/l. Voor homocysteïne wordt meestal een bovengrens van 15 umol/l c.q. µmol/l (micromol per liter) gebruikt.

Serum-B12: vals-positief of vals-negatief

Een vitamine B12-test wordt meestal aangevraagd als uit eerder onderzoek anemie / bloedarmoede is vastgesteld op basis van te grote c.q. vergrote rode bloedcellen (macrocytaire anemie). Ook bij ondervoeding / malnutritie, darmproblemen of aanwijzingen voor zenuwschade wordt nog weleens een B12-test geopperd. Helaas is deze welbekende B12-test bij lange na niet altijd geschikt om het effect van behandeling met intramusculaire vitamine B12-injecties te kunnen vaststellen. Als je B12 suppleert (of onlangs hebt gesuppleerd), is het veel beter om een methylmalonzuur-test (MMA) en/of homocysteïne-test (HCY) te laten verrichten…

Serum-B12 kan vals-normaal of vals-hoog zijn bij o.a. (ernstige) leverziekten, haptocorrine-overschot (TCI) bij nierziekten en myeloproliferatieve ziekten, een tekort aan transcobalamine II (TCII), bacteriële overgroei in de dunne darm, hemolyse en testfouten. Serum-B12 kan vals-laag zijn bij o.a. (ernstig) foliumzuurtekort, verlaagd haptocorrine-gehalte (TCI), 3^e trimester van de zwangerschap, multiple myeloma, HIV en anticonceptiepilgebruik. Vooral de MMA-test wordt als het aangewezen onderzoek (standaard reflexmeting) beschouwd om een vals-positieve of vals-negatieve B12-uitslag uit te sluiten. (bron + bron + bron)

Desalniettemin blijft de bepaling van vitamine B12 in bloedserum / bloedplasma de vaakst ingezette biochemische screeningsmarker voor vitamine-B12-deficiënties. Al met al is en blijft de serum-B12-test in veruit de meeste Nederlandse laboratoria nog altijd dé test om een B12-tekort aan te tonen dan wel uit te sluiten. Een normale waarde van serum-B12 kan een tekort aan vitamine B12 echter nooit volledig uitsluiten, zoals reeds veelvuldig is gebleken uit de wetenschappelijke literatuur… :(

Men is het er aardig over eens dat een B12-serumwaarde onder de 148 pmol/l in minimaal 95% van de gevallen een B12-tekort betekent.
Mensen met B12-concentraties lager dan 148 pmol/l worden dan ook geduid als vitamine-B12-deficiënt…
De serum-B12 waarde kan vals-normaal of zelfs vals-hoog zijn, terwijl er tóch sprake is van een B12-tekort.
Daarnaast betekent een (gematigd) verlaagde B12-waarde niet automatisch een B12-tekort.
Terwijl een deficiëntie bij diegenen met B12-serumconcentraties boven de 221 pmol/l onwaarschijnlijk wordt geacht.
Echter, een vitamine-B12-concentratie kleiner dan 148 pmol/l in ‘t bloed houdt niet altijd in dat er sprake is van een vitamine B12-deficiëntie op weefselniveau.
Tot slot zijn vitamine B12-concentraties tussen de 148 en 221 pmol/l lastig te interpreteren…
Dergelijke twijfelgevallen behoeven dan ook een aanvullende methylmalonzuur (MMA)-bepaling en/of totaal-homocysteïne (tHcy)-bepaling ter bevestiging c.q. uitsluiting. (bron)

Een duidelijk te lage waarde betekent in principe een B12-tekort; een serum-B12 waarde onder de 148 pmol/l geeft een specificiteit van > 95%. Er bestaat echter een aanzienlijk ‘grijs gebied’, waarbij een B12-tekort mogelijk is ondanks een normale B12-serumwaarde. Gebruikt men 200 pmol/l als ondergrens, dan heeft de serum-B12-test nog een sensitiviteit van 75% en een specificiteit van 72%. Bij een waarde van boven de 221 pmol/L heeft 1 tot 5% van de patiënten tóch een B12-tekort.

Door enkel serum-B12 te controleren worden dus relatief veel B12-deficiënte patiënten gemist. Vooral bij neurologische en neuropsychiatrische klachten zou men eigenlijk ook direct MMA moeten testen. (bron + bron + bron)

Vitamine B12 suppleren: inname van B12-supplementen

Vitamine B12-supplementen worden onder meer ingezet om vitamine B12-tekorten op te heffen, om cyanidevergiftiging te behandelen, om tekorten aan B12-bindende eiwitten (haptocorrine en transcobalaminen) uit te sluiten en om pernicieuze anemie op te sporen. De belangrijkste functie van vitamine B12-suppeltie is toch wel het behandelen van een vitamine B12-gebrek.

Mocht er sprake zijn van een klinisch vitamine B12-gebrek, dan wordt doorgaans overgegaan op suppletie. Allereerst is het goed om te weten dat ‘cyanocobalamine’, de meest gangbare, goedkope en semisynthetische vorm van B12 helaas niet in elke situatie even effectief is om te suppleren. Het gekke is dat ‘ie wel nog altijd veelvuldig wordt gebruikt in allerlei vitaminesupplementen; zelfs in sommige B12-injecties. Bij (extreem) lage B12-waarden of ernstige B12-tekorten zijn intramusculaire injecties met hydroxocobalamine de beste en snelste oplossing. Dit is een actieve en niet-analoge vorm van vitamine B12.

De natuurlijke vormen van vitamine B12 (zoals deze voorkomen in onze voeding) zijn: methyl-, hydroxo- en adenosylcobalamine. Bij kleine tot gematigde tekorten zou zelfs een supplement (pil / tablet) met het semisynthetische cyanocobalamine (tevens een actieve, niet-analoge vorm van vitamine B12) kunnen volstaan, maar dit is dus een relatief slecht opneembare vorm van B12. De twee co-enzym-vormen van B12 (methylcobalamine en adenosylcobalamine) zijn wat dat betreft betere opties, maar helaas zijn ze vooralsnog beduidend duurder en veel slechter verkrijgbaar dan het gangbare, maar inferieure cyanocobalamine.

Let op: Bij suppletie kan de hoeveelheid B12 in je bloed zeer snel stijgen. Maar het kan héél lang duren voordat de hoeveelheid B12 ín de cellen tot een acceptabel niveau is gestegen.

Goed oraal vitamine B12-supplement…

De in het menselijk lichaam werkzame (niet-analoge) vitamine B12-vorm staat ook wel bekend als cobalamine. B12-analogen zijn in het gunstigste geval neutraal, maar in het ongunstigste geval inhiberen ze de werking van écht vitamine B12 en/of verslechteren ze de opname ervan. Al met al heb je niks aan B12-rijke algensupplementen en dergelijke… Wat je lichaam nodig heeft, is:

Methylcobalamine (moedermelk, vlees & vis)
Hydroxocobalamine (vlees, vis & B12-injecties)
Dibencozide / Adenosylcobalamine (koemelk, vlees & vis)

Cyanocobalamine komt NIET in natuurlijke voedingsmiddelen voor; het is een semisynthetische vorm van cobalamine. Deze inferieure / relatief slecht opneembare B12-vorm zit echter wel in veruit de meeste (lees: nagenoeg alle) goedkope vitamine B12-supplementen. Logisch, want cyanocobalamine is goedkoop qua productie, chemisch stabiel en lang houdbaar. Jammer, want hydroxocobalamine wordt veel beter door het lichaam geabsorbeerd.

Als je B12 in pilvorm inneemt (bijvoorbeeld omdat hydroxocobalamine-injecties geen optie zijn), dan is methylcobalamine te allen tijde raadzaam! Lijd je aan een klinisch B12-tekort, dan adviseert VitamineB12.org een vitamine B12-intake van ten minste 2.000 microgram (80.000% ADH) methylcobalamine. Helaas zijn er niet of nauwelijks voedingssupplementen op de markt met zulke hoge doses goed opneembare cobalamine (inclusief B6, B8 en B11 voor optimale werkzaamheid)…

“B12 Forte Plus” B12-smelttabletten van “Vitakruid” (voor sublinguaal gebruik, dus onder de tong) behoren tot de zeldzame uitzonderingen v.w.b. goed opneembare orale B12-supplementen. Daarnaast heb je “Biologisch Actief Vitamine B12” van “Essential Organics Puur”, met 500 microgram / 20.000% ADH methylcobalamine + 500 microgram / 20.000% ADH adenosylcobalamine, dus tezamen 1.000 microgram / 40.000% ADH. En zo heb je nog wel meer aanbieders, merken en lijnen. (bron + bron + bron)

Een vitamine B-complex-supplement met methylcobalamine (Universal, Vitals, Jarrow e.a.) kan eventueel ook… B-vitamines worden als B-complex namelijk beter opgenomen en onderling versterken ze elkaars werking. Zodoende bevorder je een optimale bio-opneembaarheid, bioactiviteit, biobeschikbaarheid en biodistributie… Als algemene richtlijn geldt dat vitamine B12 vooral beter werkt en wordt opgenomen als deze wordt gecombineerd met vitamine B11 (foliumzuur), B8 (biotine) en B6 (pyridoxine). Let wel: bij een klinisch en en medisch gediagnosticeerd B12-tekort is het sowieso raadzaam om in overleg met je arts intramusculaire B12-injecties te overwegen…

Let op: er zijn steeds meer mensen die online kant-en-klare B12-injecties bestellen of B12-ampullen bestellen via internet en spuitjes kopen bij de apotheek, maar pas hier ALSJEBLIEFT mee op! Gezondr raadt en zeerste aan om B12 altijd in overleg met en onder begeleiding van een arts te spuiten.

Suppletie bij B12-opnamestoornis

Bij vitamine B12-malabsorptie is –afhankelijk van de exacte ernst van de opnamestoornis– doorgaans een cobalaminedosering vereist tussen de 650 en 2000 microgram per dag. Vooralsnog lijkt orale B12-suppletie (in doseringen van 1000 tot 2000 microgram B12 per dag) nét zo effectief als intramusculaire B12-toediening, óók bij vitamine B12-malabsorptie c.q. B12-opnamestoornissen. Enkel bij ernstige neurologische manifestaties hebben intramusculaire B12-injecties de voorkeur vanwege de ietwat snellere repletie. (bron + bron + bron)

Co-enzym B12: methylcobalamine & adenosylcobalamine

Een belangrijk pluspunt van suppletie met methylcobalamine en/of adenosylcobalamine is dat je lijf direct beschikt over de biologisch actieve (co-enzym)vormen van vitamine B12. Aangezien oxidatieve stress een rol kan spelen bij een functioneel vitamine B12-tekort kan suppletie met zulks gereduceerd methylcobalamine voordelen hebben boven cyanocobalamine of hydroxocobalamine.

Onderzoek suggereert zelfs dat een grotere verbetering van de cobalaminestatus optreedt na inname van methylcobalamine en adenosylcobalamine dan na inname van cyanocobalamine… méér cobalamine wordt opgeslagen in de lever en mínder cobalamine verlaat het lichaam via de urine. Naast deze langere halfwaardetijd kan methylcobalamine ook nog eens direct als methyldonor worden benut door het menselijk lichaam. Al met al zijn er volop aanwijzingen dat suppletie met methylcobalamine en/of adenosylcobalamine betere resultaten geeft dan suppletie met cyanocobalamine en/of hydroxocobalamine. (bron + bron)

Let wel: aanvullend onderzoek is nodig om deze aanwijzingen definitief te kunnen bevestigen.

B12-injecties…

Bij ernstige of aanhoudende B12-tekorten wordt doorgaans eens per 3 dagen een dosis van 1000 microgram vitamine B12 intramusculair (dus in de spier) geïnjecteerd. Het gaat hierbij om B12-injecties bestaande uit 1000 mcg hydroxocobalamine. De aanvangsdosering betreft doorgaans 10 injecties in een tijdsbestek van 5 weken.

Omdat men na deze ‘B12-stootkuur’ veelal direct terugzakt naar een inferieure onderhoudsdosis, vallen veel patienten nagenoeg volledig terug (qua klachten), terwijl de B12-bloedwaarde niets meer zegt over de werkelijke B12-weefselwaarde. Sterker nog: de plasmawaarde / serumwaarde is na B12-injecties doorgaans veel te hoog… Geleidelijk minderen is beter, en pas als de klachten voldoende zijn afgenomen. (bron)

De B12-bloedwaarde na B12-injecties zegt al met al niets over de hoeveelheid cobalamine die daadwerkelijk aanwezig is in lichaamsweefsels en al helemaal niets over eventuele weefselschade ten gevolge van het B12-tekort. Stop dus niet te snel met suppleren.

Vitamine B12 in relatie tot B6, B11 & ijzer…

Foliumzuur (vitamine B11) en pyridoxine (vitamine B6) zijn belangrijk in hun relatie tot cobalamine (vitamine B12). Allereerst werken beide vitamines nauw samen met B12. Tussen foliumzuur en vitamine B12 bestaat zelfs een zeer nauwe relatie. Daarnaast komt een tekort aan B12 nogal eens gelijktijdig voor met een B11-tekort en/of B6-overschot. Bovendien zorgen deze 3 vitamines tezamen voor een genormaliseerde homocysteïnewaarde in het bloed. Let wel: een B6 overschot kan klachten veroorzaken die overeenkomen met een B12-tekort.

Ook ijzer is van belang… Bloedarmoede ontstaat mééstal door een ijzertekort, maar anemie kan ook optreden door toedoen van een tekort aan B12, B11 en/of B6. Sommige symptomen die passen bij een B12-tekort, horen eveneens bij een ijzertekort. Vitamine B12 zorgt samen met vitamine B6 en B11 ook nog eens voor een optimale ijzeropname (bron)…

Indien door een vitamine B12-tekort veroorzaakte bloedarmoede ná toediening van foliumzuur (tijdelijk) verdwijnt, wordt soms de voorbarige en onterechte conclusie getrokken dat er sprake was van een B11-tekort. Het B12-tekort wordt echter uitsluitend gemaskeerd door de B11-supplementen. En pas op: neurologische klachten als gevolg van een vitamine B12-tekort kunnen door toediening van foliumzuur zelfs verergeren, met permanente en onomkeerbare zenuwbeschadigingen tot gevolg! Uit voorzorg zou men in geval van B11-suppletie dus óók altijd beter B12 kunnen suppleren…

De interactie tussen cobalamine enerzijds en foliumzuur anderzijds is verantwoordelijk voor de megaloblastaire anemie die wordt gezien bij zowel B12-deficiëntie als B11-deficiëntie…

Pernicieuze anemie

Vitamine B12-deficiëntie werd als zodanig bespeurd dankzij de onderlinge relatie tussen hypocobalaminemie en de ziekte ‘pernicieuze anemie’ (PA): een auto-immuunaandoening waarbij pariëtale maagcellen (verantwoordelijk voor de uitscheiding van maagsappen, pepsine én intrinsieke factor) worden vernietigd. Aangezien intrinsieke factor (IF) cruciaal is voor de normale absorptie van B12, veroorzaakt het gebrek aan IF bij pernicieuze anemie een chronisch B12-tekort. Pernicieuze anemie staat ook wel bekend als:

Anaemia perniciosa
“De vergeten ziekte”
Verderfelijke / kwaadaardige bloedarmoede
Het ziektebeeld Addison-Biermer
Addisonse anemie

Pernicieuze anemie (PA) wordt van oudsher als een vorm van bloedarmoede gezien, veroorzaakt door een vitamine B12-opnameprobleem (B12-malabsorptie). Maar in feite is PA een vorm van vitamine B12-tekort die wordt veroorzaakt door het ontbreken of onvoldoende functioneren van de ‘Intrinsic Factor’ (IF) oftewel intrinsieke factor.

het een Omdat de nadruk bij PA tegenwoordig hoofdzakelijk wordt gelegd op bloedarmoede —en steeds minder op (mogelijkerwijs ernstige) neurologische verschijnselen— wordt er maar al te vaak gesproken van de “vergeten ziekte”. Terecht, want vanwege de hedendaagse voeding is de kans op daadwerkelijke (macrocytaire) anemie / bloedarmoede lang niet altijd aanwezig, of pas in een zéér laat stadium. Vandaar dat een mogelijke B12-deficiëntie maar al te vaak over het hoofd wordt gezien (bron + bron)…

De B12-opnamestoornis van Addison-Biermer is een auto-immuunziekte en gaat zodoende veelvuldig gepaard met andere auto-immuunziekten, waaronder Hashimoto en coeliakie. Klachten door pernicieuze anemie kunnen al optreden bij een laag-normale B12-serumwaarde, zowel naargelang de gangbare B12-bloedtest als de ‘Actief B12-test’. Een negatieve B12-balans KAN al met al gepaard gaan met een normaal bloedbeeld; er hoeft dan (nog) geen sprake te zijn van macrocytaire anemie. (bron + bron)

Het oorspronkelijke onderzoek naar vitamine B12 begon in 1824 met een beschrijving van een (toen nog) fatale vorm van pernicieuze /kwaadaardige bloedarmoede. De “extrinsieke” of “antipernicieuze” factor” bleek zo’n 100 jaar later vitamine B12 te zijn.

Tot slot

Vitamine B12 heeft vermoedelijk meer functies dan we momenteel kennen en de huidige ADH voor cobalamine is naar alle waarschijnlijkheid te laag om in de vitamine B12-behoefte te voorzien. Vitamine B12-tekorten doen zich dan ook vaak en wijdverspreid voor; B12-deficiëntie is zelfs een beduidend groter probleem dan tot voor kort werd gedacht. In Nederland lijdt ongeveer 5 tot 10% van de bevolking en ongeveer 25% van de 65+’ers aan een vitamine B12-tekort. (bron + bron + bron) In 60 tot 70% van de gevallen wordt dit B12-tekort als ‘subklinisch’ beschouwd en is het asymptomatisch aanwezig. Een vitamine B12-tekort hoeft geenszins gerelateerd te zijn aan een gebrekkige B12-inname via voeding.

Een B12-gebrek ontstaat meestal niet van de ene op de andere dag (al treedt bij gebrekkige reabsorptie wel snel B12-verlies op) en een B12- gebrek kan ook niet zomaar 1-2-3 worden opgelost. Een vitamine B12-tekort kan talloze mogelijke oorzaken hebben en wordt relatief vaak over het hoofd gezien of ten onrechte uitgesloten. Zo wordt er nog altijd vaak onterecht gedacht dat er bij een vitamine B12-tekort sprake moet zijn van anemie en macrocytose… en dat het een gevolg is van een gebrekkig voedingspatroon. Helaas, was het maar zo eenvoudig…

Veel oorzaken van (progressieve) B12-tekorten zijn ongeneeslijk van aard en dus niet weg te nemen, waardoor blijvende behandeling vereist is: levenslange B12-suppletie middels periodieke B12-injecies. Preventie, opsporing en vroegtijdige behandeling van een vitamine B12-tekort is uitermate belangrijk, mede om irreversibele neurologische schade en beenmergfalen te voorkomen. Helaas zijn er nog altijd artsen en specialisten die pas met behandeling starten als iemands B12-bloedwaarde tot ruim onder het referentiegebied is gedaald, terwijl men dan al maanden of zelfs jaren met een onbehandeld B12-tekort op weefselniveau rondloopt. (bron + bron) :(

Heb jij een tekort aan B12? Of heb je vragen, opmerkingen, aanvullingen of suggesties ten aanzien van vitamine B12-tekorten? Deel jouw opvattingen, bevindingen en vraagstukken omtrent hypocobalaminemie in een berichtje hieronder!

Jeukende voeten zonder uitslag & niets te zien: oorzaken

74 reacties op “Vitamine B12-tekort: klachten, behandeling & supplementen”

Henk ·
Ik heb (waarschijnlijk) een B12 tekort (homocysteïne 18 én methylmalonzuur 420 waren beide verhoogd bij een normale B12 waarde van 302). Daarnaast is een verhoogde B6 waarde van 130 vastgesteld. Ik heb begrepen dat het tekort aan B12 wordt versterkt door een teveel aan B6. Bestaat er een relatie tussen beide vitamines in die zin dat het tekort aan B12 door het teveel aan B6 kan zijn veroorzaakt of omgekeerd? Met andere woorden: als mijn B12 wordt gesuppleerd, zou de B6 daarmee dan gelijktijdig kunnen dalen? Voor aanvulling van het B12 tekort ben ik gisteren gestart met de gebruikelijke aanvangsdosering injecties hydroxocobalamine van 1.000 mcg (2 per week gedurende 5 weken). Ik eet gevarieerd en normaal, maar slikte aanvullend 1 Magnesium Forte tablet per dag, waarin Vitamine B6 (als pyridoxaal-5-fosfaat) in een hoeveelheid van 3mg (= 428,57 ADH) is verwerkt. Zou mijn hoge B6 waarde hierdoor veroorzaakt kunnen zijn? Met de inname van deze tablet ben ik eveneens gisteren geval gestopt.
13 maart 2018 Reageer
Natascha ·
Ik spuit sinds 3 weken 2x per week vitamine B12. Hoe lang duurt het voordat ik effect kan verwachten? Kan het zijn dat tinnitus in eerste instantie verergerd? Mijn klachten zijn o.a. vermoeidheid, depressie, vergeetachtigheid, tinnitus. enz.
5 maart 2018 Reageer
Janet ·
Beste Paul, Al lange tijd voel ik mij niet goed. Ik heb bloed laten afnemen bij mijn internist. Internist gaf aan dat alle uitslagen heel goed zijn. Bij het bekijken van de uitslagen zag ik bij vitamine B12 staan: waarde 194, opmerking: mogelijk vit B12 tekort. Voor bepaling functioneel tekort (methylmalonzuur MMA) wordt materiaal max 3 dagen na bloedafname bewaard voor aanv. diagnostiek. Wat betekend dit? Betekend dit dat ik een vit B12 tekort heb? En ik twijfel of deze waarden goed zijn: HB 7.7 LDL-Colesterol waarde 3.14. Weet u of deze waarden goed zijn? Ik hoor heel graag van je. alvast bedankt :)
16 september 2017 Reageer
Sylvia ·
Cinneke, heb je intussen al uitsluitsel over wat er met je aan de hand is en wat jouw steeds terugkerende klachten veroorzaakte? Ik heb namelijk wel een sterk vermoeden. De vitamine B12 die jij in hoge dosering krijgt is een van de vele vormen waarin je B12 kunt krijgen. Echter het is de enige ONWERKZAME vorm die bovendien aan cyanide gekoppeld is. Dit is een heel stabiel afvalproduct dat bij andere productie en passant ontstaat, en daardoor heel goedkoop is. Het nare van cyanocobalamine, vooral in hoge doseringen is, dat het lichaam bij de splitsing van de echte B12, dus de cobalamine, tegelijk moet ontgiften van de cyanide. Gewoonlijk krijgt men cyanocobalamine binnen via het spijsverteringsstelsel en komt het langs de lever, waar de hoofdmoot van de ontgifting kan plaatsvinden. Daarbij wordt een stof gebruikt die gewoonlijk de schildklier nodig heeft om schildklierhormoon te kunnen samenstellen. Door de hoge belasting van de lever voor de ontgifting van cyanide is er veel minder basis voor het lichaam om nog schildklierhormoon te kunnen produceren. Cyanocobalamine in hoge doses leidt dus zo tot schildklierproblemen. Een duidelijke reactie op de cyanide is enorme jeuk. Dit zijn lichaamscellen die beschadigd zijn geraakt. Het is nog schadelijker om cyanocobalamine te injecteren in de bloedstroom. Daardoor heeft de lever namelijk nog minder gelegenheid om de cyanide om te zetten in thiosulfaat en via de nieren en urine te lozen. Ik zou u van harte aanbevelen om een andere vorm van cobalamine te gebruiken. Methylcobalamine kan, dat is zeer werkzaam maar wordt niet door iedereen goed verdragen, sommigen krijgen er boosheidsaanvallen van. Hydroxycobalamine wordt bij brandvergiftiging door rook toegediend en is nagenoeg onschadelijk, zeer zeer zeldzaam komt hier een allergische reactie op en dan vaak meer op een samenstellend ander element in een toediening. Men kan dit tot 100.000 keer de ADH innemen zonder gevaar, een overschot plast men eenvoudig uit. Adenosylcobalamine wordt eigenlijk altijd goed verdragen en doet opgang naast de hydroxycobalamine. Ook dit is zeer werkzaam. Ik zou zeggen, daag een cyanidevergiftiging niet uit door hoge doseringen cyanocobalamine in te nemen in welke toediening, tabletten of injecties, dan ook. Cyanide hecht zeer sterk in de cellen en doodt deze. Om te kunnen ontgiften, dus de cyanide uit de cel te krijgen, is er een enzym nodig dat de reactie naar thiosulfaat katalyseert. Rhodanese komt echter in de cellen van belangrijke organen niet evenveel voor als op andere plaatsen in het lichaam. De lever bevat wel veel rhodanese. Hart en hersenen, die veel zuurstof nodig hebben, echter niet. Medici weten dit alles vaak niet omdat deze kennis verspreid voorkomt op het internet, het is met veel zoeken echter wel in wetenschappelijke literatuur bij elkaar te zoeken. De Europese wetgeving verbiedt cyanocobalamine niet. De WHO heeft deze cyanidevorm van B12 nog lang als enige aanbevolen ondanks tegengeluiden al eind 70-er jaren vorige eeuw. Doe er uw voordeel mee en zegt het voort.
28 juni 2017 Reageer
- Paul ·
  Beste Sylvia en Cinneke, Om het artikel over struma on-topic te houden, heb ik het verhaal over vitamine B12 hier gepubliceerd…
  28 juni 2017
- Sylvia ·
  Een correctie op mijn bovenstaand stukje: de lever zet het cyanide deel van de cyanocobalamine niet om in thiosulfaat, maar gebruikt thiosulfaat om cyanide te herkoppelen tot thiocyanide. Thiocyanide wordt dan uitgescheiden via de urine. Verder, aanvullend: er wordt algemeen beweerd, dat er zo weinig cyanide aan de cyanocobalamine verbonden is, dat dit geen negatieve uitwerking op het lichaam zou hebben. Echter, ook zonder dat er een stapelingseffect van cyanide optreedt (door herhaalde toediening van cyanocobalamine) kost het veel meer energie en inzet van stoffen (in elk geval rhodanese / rhodanase), of bijvoorbeeld precies dezelfde hoeveelheid cobalamine indien er geen thiosulfaat beschikbaar is, dat het netto effect inhoudt dat het zinloos is om voor supplementering van vitamine B12 cyanocobalamine te kiezen. Bij een gebrek aan vitamine B12 zal de cyanide bovendien juist naar die organen vervoerd worden die cobalamine het meest nodig hebben (hypofyse, hart, hersenen, beenmerg voor rode bloedcellen) en daar selectief de meeste schade aanrichten. Helaas is cyanocobalamine steeds beter verkrijgbaar in steeds hogere doseringen. Wetend dat juist patiënten met vitamine B12-tekort dit zullen kopen, en dat de consument in het algemeen onwetend is van het feit dat rokers een hoog cyanidegehalte in hun bloed hebben en hen cyanocobalamine sterk wordt ontraden, zou dit ten minste op elk product vermeld moeten worden en beter zou het verboden moeten worden.
  28 juni 2017
Mike ·
Beste, Ik heb al een tijd vreselijke last van mijn beide benen, veel spierpijn, stijfheid, vermoeidheid, verzuurd, nu heb ik mijn bloed volgens mij op werkelijk alles getest en de dokter zei dat alleen vitamine D iets tekort is 49, maar hij zei daar komen je klachten niet van. Nu heb ik een hele lijst met bloedwaardes, is het misschien mogelijk dat ik deze opstuur en mogelijk tips krijg, jullie kijken namelijk verder dan de richtlijnen. Ik zie graag een reactie tegemoet.
28 mei 2017 Reageer
- Paul ·
  De klachten die je omschrijft, passen onder meer bij een vitamine D-tekort. Zoals je zelf al aangeeft is het een matig tekort, maar zoals je in dit artikel over vitamine D-tekorten kunt lezen, is de officiële minimumwaarde van 50 niet erg realistisch… Het staat je vrij om hier je bloedwaarden te publiceren, dan wil ik er best vrijblijvend naar kijken. Ik ben echter GEEN arts of andersoortige medisch professional, dus ik kan slechts mijn persoonlijke en ondeskundige mening geven… Aangezien je een reactie achterlaat onder een artikel over vitamine B12-tekort, is hier al eens op getest of over gesproken?
  29 mei 2017
Klaas ·
Beste Erna. In Lelystad ben je dus behandeld door internist Dr. Auwerda. Dr. Auwerda mocht op zeker moment niet meer een apart vitamine B12 spreekuur houden in het Zuiderzee ziekenhuis in Lelystad, vandaar dat jij niet teruggebeld bent waarschijnlijk. De B12 kliniek in Amsterdam wordt gerund door dr. Auwerda. Mocht je helemaal vastlopen bij de huisarts en geen bloeduitslagen krijgen of niet doorverwezen worden. In de B12 kliniek te Amsterdam kun je zonder verwijzing terecht voor Euro 695,00 en leer je zelf vitamine B12 spuiten, wel een dure oplossing helaas. De wachttijd in de kliniek in Rotterdam is nu 3 maanden, in Amsterdam enkele weken. Verder zou ik eerst het advies van Paul opvolgen. Groeten en sterkte.
25 mei 2017 Reageer
- Paul ·
  Voor Erna even een linkje naar haar oorspronkelijke lijntje onder het artikel over vitamine D…
  25 mei 2017
sandy ·
wederom bloed geprikt.. blijf klachten houden denk zelf pre overgang. Volgens huisarts waren mijn uitslagen prima. Ik twijfel zelf aan de vit b12 (volgens mij grijs gebied) en ik heb vele klachten die passen bij vit b12 tekort. Hb: 9 Ht: 0.44 Mcv 93 leukocyten 11.0 trombocyten 286 lh 4 fsh 12 tsh 2.2 vit d 64 ( nmol/l 30) vit b12 217 pmol/l 150 700 benieuwd wat u hiervan vind
19 mei 2017 Reageer
- Paul ·
  Bij vitamine B12-waarden tussen de 148 en 250 pmol/l spreekt men ook wel van een grijs gebied. Ook je vitamine D is enigszins aan de lage kant.
  24 mei 2017
- sandy ·
  Bedankt voor u reactie. Ik heb vandaag aanvullend bloedonderzoek moeten doen. Wat hier ook uitkomt de huisarts wil volgende week starten met vitamine B12-injecties (en over een halfjaar kijken of dit dus afdoende werkt)… Inderdaad is ook mijn vitamine D aan de lage kant, ik ben al aan het zoeken naar een goed vitamine D-tablet zodat ik deze waardes ook wat kan opkrikken.
  24 mei 2017
- Paul ·
  Zie eventueel dit artikel over vitamine D-tekorten en vitamine D-supplementen voor de nodige informatie…
  - Vitamine D-tekort: klachten, symptomen & behandeling
  24 mei 2017
Kirsten ·
Hi, Ik ben de hele tijd duizelig en heb dan het gevoel dat ik omval. Ook heb ik vaak hoofdpijn, spierpijn, oorsuizen, stemmingswisselingen, geen zin in eten en 1x per week enorme honger. En dan kan ik zo een halve kilo wortels op… Ik heb bijna geen kracht meer in mijn handen en armen, vaak heb ik geen zin in seks en tussen mijn menstruaties door af en toe bloedverlies. Ik ben bijna altijd moe en slaap dan veel, maar sinds 1 week lukt het niet meer om te slapen. Ik word sinds een maand een paar keer per week midden in de nacht in paniek wakker, en dan ben ik helemaal bezweet en overstuur… Ik gil, schreeuw, schop en sla in m’n slaap van me af en m’n vriend kan me op dat moment niet meer rustig krijgen. Sinds deze week zie ik enorm bleek, heb ik geen concentratie meer, kan ik niet rustig worden en kan ik niet meer slapen. Ik ben 18 jaar en ik gebruik alleen als medicatie desloratadine (hooikoorts) en ik heb een Mirena spiraaltje. Wat zou ik hiertegen kunnen doen? De huisarts zegt al 2 maanden wacht maar af… En er komt niks uit bloedonderzoeken…
5 mei 2017 Reageer
- Paul ·
  Beste Kirsten, Ik ben eigenlijk wel heel erg benieuwd waarop men je bloed precies heeft getest en wat de exacte bloeduitslagen waren… Persoonlijk zou ik aandringen op een uitgebreide bloedwaardebepaling van vitamine B12, vitamine D3, schildklierparameters (TSH, –al dan niet vrij– T4 en –al dan niet vrij– T3), uitgebreid ijzerbeeld (serumijzer, hemoglobine, ferritine, transferrine, BSE, MCV, RDW en/of ijzerverzadiging) en bovendien ontstekingsparameters. Wat je tegen je klachten kunt doen, is helaas niet te bepalen alvorens je de onderliggende oorzaak van je gezondheidsproblematiek hebt achterhaald. Meer informatie vind je desgewenst in de volgende artikels:
  Heb je eigenlijk ook ooit last van lichaamstemperatuurverhoging of koorts (met name ’s nachts) of van bepaalde pijnen of ontstekingsverschijnselen? Zoals ik al aangaf, ben ik benieuwd naar (de uitkomst van) je bloedwaardebepalingen… Heel veel sterkte toegewenst! Groeten, Paul
  6 mei 2017
- Clem ·
  Het zou heel goed aan het Mirena Spiraaltje kunnen liggen.
  11 november 2017
Carlijn ·
Beste Paul, Mijn vitamine D waarde bleek vorige week 43, en was maart 2016 nog 72 met zeer veel zon deze zomer en nooit supplementen. Nu half jaar ziek en waarschijnlijk door anti-epileptica tegen zenuwpijn van hernia flinke daling. Huisarts assistentie heeft mij 3 ampullen van 25.000 IE gegeven voor komende 3 maanden. Jij hebt me aangeraden flink veel meer bij te gaan slikken en om ook B12 en TSH, FT3 & FT4 te laten checken. Je voorspelde een niet-meewerkende reactie v/d huisarts. Vandaag geweest en hij vond ’t zelfs niet nodig dat ik überhaupt extra vitamine D zou innemen, dus ook niet die 75.000 die ik toen al had (gelukkig)… Hij zei dat de zomer eraan komt en dat het dan wel weer een gezond niveau zou bereiken. Ongelofelijk! Ik trek dus mijn eigen plan. :-) Dan na deze lange inleiding de B12… Huisarts vond het heel onnodig om ook andere vitaminen te checken, evenals schildklier. Gelukkig is het gelukt om een formulier mee te krijgen. Met moeite. Maar… Nu schijnt dat mijn B12 in maart 2016 slechts 59 was, of ik heb ’t ècht verkeerd verstaan! Morgen ff checken, misschien is ’t 159 en is ’t ook te laag, maar anders… Maar heb nooit gehoord toen dat ik iets moest extra krijgen, destijds ook waarde niet opgevraagd, genoegen genomen met “het is wat te laag, maar niet om je zorgen over te maken”… En heb niks meer bij geslikt aan supplementen sindsdien, tot een week geleden… de cyanocobalamine in een multi van ‘naturally inspired’ van De Tuinen. Dan nu mijn vraag: kan ik morgen laten prikken of is het B12 gehalte al te ver gestegen zonder al door te werken en moet ik een lange tijd (maand?) wachten omdat de uitkomst dan vals is? Alvast vriendelijk dank voor je reactie! Carlijn
7 maart 2017 Reageer
- Paul ·
  Beste Carlijn, Het was absoluut niet mijn bedoeling om jou een (extreem) hoge dosis vitamine D op te dringen. :) Jij liet weten dat je volgens de berekening van Hans de Boer nog een flink aantal internationale eenheden tekort kwam, ondanks de ampullen die je van de huisarts had gekregen. Het enige wat ik probeerde duidelijk te maken is dat als jijzelf graag de richtlijnen van Hans de Boer volgt, je naar mijn persoonlijke mening beter zelf een supplement kan kopen dan een huisarts overtuigen. Het is echter niet zo dat ik vind dat je per se de richtlijn van Hans de Boer moet opvolgen. In veel gevallen is het zelfs beter om in de herfstmaanden en wintermaanden standaard een laag gedoseerd (maar wel hoogwaardig) vitamine D-supplement te gebruiken. Voorkomen is immers beter dan genezen. Ikzelf zou in jouw geval de 3 ampullen gebruiken en na een week of 6 aandringen op een nieuwe bloedwaardebepaling van vitamine D. Dit om het beloop ervan in kaart te brengen en te controleren of de supplementen hun werk hebben gedaan. Afhankelijk van de bloedwaarde die hieruit komt rollen, zou ik er dan voor kiezen om al dan niet op eigen initiatief een lager gedoseerd vitamine D-supplement te gaan gebruiken. Voor wat betreft je vitamine B12: als dit daadwerkelijk 59 pmol/l betrof, zou ik echt een andere huisarts zoeken! :( Ik kan het betreffende multivitaminesupplement van De Tuinen helaas niet vinden, dus ik weet niet hoeveel B12 er precies in zit, maar over het algemeen beïnvloeden orale vitamine B12-supplementen de bloedwaarde niet extreem. Het zijn vooral hoog-geconcentreerde B12-injecties (die direct in de bloedbaan worden gespoten) die een afwijkend (lees: vals-hoog) bloedbeeld teweegbrengen. En mocht een oraal B12-supplement voor een vals-verhoogde B12-waarde zorgen, dan is dat niet zo erg, want dan weet je in ieder geval dat het wel snor zit met de opname en omzetting via de ‘normale’ (spijsverterings)weg. Overigens ben ik zeer benieuwd naar je schildklierwaarden! Sterkte en groeten, Paul
  7 maart 2017
- Klaas ·
  Beste Carlijn. Op de website van Hindrik de Jong onder nieuws in de media een column van prof. dr. Wolffenbuttel internist endocrinoloog UMCG Groningen. Hij vertelt van een vrouw (familie), die vitamine B12 pillen geslikt had en nu een B12 waarde had van 321 pmol/L en enorm veel klachten. Hij heeft haar aangeraden vitamine B12 injecties te vragen. Later dat jaar kreeg hij een mail, dat ze geweldig opgeknapt was door de B12 injecties. Prof. Wolffenbuttel zit in de raad van advies van de vitamine B12 kliniek in Amsterdam. Van vitamine B12 pillen gaat de waarde in het bloed meestal wel omhoog, maar de mensen worden heel vaak niet beter. Zowel de vitamine B12 kliniek in Amsterdam als het vitamine B12 instituut in Rotterdam adviseren altijd eerst vitamine B12 injecties en geen (zuig) tabletjes. Zij komen dagelijks tegen een hogere waarde in het bloed en nog steeds een slechte gezondheid. Groeten en sterkte.
  7 maart 2017
- Paul ·
  Beste Klaas, Weet je misschien ook waarin de oorzaak hiervan gelegen is? Ik ben echt zeeeeeer benieuwd! Groeten, Paul
  7 maart 2017
- Klaas ·
  Beste Paul. Bij vitamine B12 injecties vindt injectie plaats in het spierweefsel zodat in 15 – 20 minuten 1000 mcg hydroxocobalamine in de bloedbaan komt. Veelal eerst wekelijks, soms nog vaker, waardoor al heel snel een serumbloedwaarde van boven de 1000 of 1200 pmol/L wordt bereikt. Dit is nodig om op celniveau een verhoging van de vitamine B12 waarde te krijgen. Bij inname van hoog gedoseerde zuigtabletjes duurt het weken of maanden voordat hetzelfde niveau bereikt wordt. En bij heel wat mensen lukt het met zuigtabletjes niet of nauwelijks. Dr. Auwerda heeft al meer dan 3000 mensen behandeld eerst in het Zuiderzeeziekenhuis, nu in de vit. B12 kliniek Amsterdam. Hij krijgt ook nog steeds mensen die al maanden bezig zijn met zuigtabletjes en niet opknappen. In de kliniek in Rotterdam wordt gemeld van hele gezinnen, hebben soms vit. B12 gebrek. Een zwangere vrouw met een marginaal B12 zet kinderen op de wereld met een laag B12. In Japan gaan ze uit van tenminste 450 pmol/L en ouderen > 700 pmol/L vit. B12 serumbloedwaarde. In het boek : IS HET MISSCHIEN VITAMINE B12 TEKORT stelt dr. John Dommisse dat kinderen met een hoge vitamine B12 waarde geboren worden als het tenminste bij de moeder op peil is. Er is ook nog steeds niemand die weet waar de waarde van 148 pmol/L vandaan komt, die wereldwijd wordt gebruikt. Het moet eerst wetenschappelijk bewezen worden voordat de onderste waarde omhoog gaat naar tenminste 450 pmol/L. Groeten Klaas
  8 maart 2017
- Paul ·
  Op zich ben ik bekend met de materie die je beschrijft. Het enige detail waar ik benieuwd naar ben, is hetgeen je nu opnieuw beschrijft in de beide zinsneden “bij inname van hoog gedoseerde zuigtabletjes duurt het weken of maanden voordat hetzelfde niveau bereikt wordt” en “maanden bezig zijn met zuigtabletjes en niet opknappen”… Dus bedoel je echt dat orale vitamine B12-supplementen bij sommige mensen GEEN effect hebben of duurt het simpelweg LANG voordat men opknapt (wat in veel gevallen logisch is)? En mocht het inderdaad zo zijn dat er mensen zijn die absoluut GEEN baat hebben bij het oraal suppleren van vitamine B12, hoe komt dat dan? Al met al zeg je “bij heel wat mensen lukt het met zuigtabletjes niet of nauwelijks”, maar wat ik me dus afvraag, is welk van de twee het nu eigenlijk is: niet OF nauwelijks? :P
  8 maart 2017
- Klaas ·
  Beste Paul. Ik neem aan dat je de website van de beide vit. B12 instituten bekeken hebt. Er zijn dus nogal wat mensen die met orale inname niet opknappen. Dr. Hans Reijnen heeft een therapie van oraal 3 x 10000 mcg vitamine B12 per dag, goed voor de omzet van vit. B12 nu. Dr. Hans Reijnen meldt een kwart tot een half procent, die beter reageren op B12 injecties. Maar hoeveel van zijn patienten toch nog bij een van de B12 klinieken belanden weet ik niet. Dr. Hans Reijnen meldt ook dat ze in Zweden en Canada bijna alles oraal doen met vitamine B12. De beide vit. B12 instituten hebben wereldwijd heel goed contacten waaronder ook Zweden en Canada en vernemen dat daar dezelfde problemen zijn met nogal wat mensen, die veel beter reageren op vitamine B12 injecties. Groeten Klaas
  8 maart 2017
- Paul ·
  Ja, ik houd de berichten van beide instituten nauwlettend bij, maar de algemene opvatting is nog altijd dat intramusculaire B12-injecties uitsluitend geïndiceerd zijn als snelle normalisering van de B12-spiegel vereist is, dus bij ernstige neurologische manifestaties, evenals bij extreem lage B12-waarden… Dit vanwege de ietwat snellere repletie. (bron + bron + bron) Vandaar ook dat ik hoofdzakelijk benieuwd ben naar de exacte motivering achter dit soort uitlatingen, want het zijn niet de uitzonderingen die de regel maken. Wat dat betreft ben ik absoluut geen tegenstander van vitamine B12injecties, maar wel van protocollen waarbij eerst de meest voor de hand liggende oplossing wordt uitgeprobeerd en pas volgende stappen worden ondernomen als dit niet blijkt te werken.
  8 maart 2017
- Klaas ·
  Beste Paul. Dr. ir. Jos Wielders, een zeer deskundig laboratorium bloedonderzoeker heeft al een keer vermeld, orale toediening van vitamine B12 is het best bewaarde geheim. Dr. Ir. Wielders ziet alleen niet al die mensen waar dat niet goed verloopt, ook al heeft hij heel wat jaren in het ziekenhuis van Amersfoort gewerkt. Dr. Auwerda vermeldt ook nog dat vitamine B12 waarden per dag soms zomaar 100 tot 200 pmol/L verschillen. Ook wordt vermeld dat een aantal lichamelijke systemen zijn beschadigd of niet goed werken. Dr. Ir. Wielders is ook deskundig op vitamine D gebied. Verschillende lichamelijke systemen kunnen door tijdige injecties van vit. B12 nog weer meer of minder herstellen. Het NHG heeft nog als standaard oraal vit. B12, maar steeds meer huisartsen beginnen bij laag B12 of veel klachten met injecties. Groeten, Klaas
  8 maart 2017
- Paul ·
  Duidelijk verhaal. Ik snap(te) alleen de intentie van je eerste reactie richting Carlijn niet…
  8 maart 2017
- Carlijn ·
  Beste Paul, Veel dank voor je uitgebreide reactie. Je hebt volkomen gelijk voor wat betreft je punt m.b.t. mijn vraag over vitamine D. :-) Een gevalletje ‘makkelijk en ondoordacht woordgebruik’. Ik heb besloten om toch dagelijks extra vitamine D te nemen i.v.m. mijn toch al 2 – 3 keer zo snel door pregabaline (lyrica) opgebruikt wordende voorraad. Over 5 weken eens prikken voor een voorlopig resultaat. Vandaag geprikt voor B12, foliumzuur, FTH, T4 (T3 kon ik op het formulier niet vinden) ijzer en ferritine. Over een week de uitslag. Ben benieuwd. Door herkenning van klachten uit bovenstaand uitgebreid artikel heb ik mijn ouders van boven de 70 aangeraden ook hun D en Actief & Totaal B12 te laten checken. Ook elders op internet is het risico op vitamine B12-tekort inclusief versnelde veroudering door de klachten te vinden en het advies aan ouderen om dit met enige regelmaat te checken. Mijn vitamine B12 waarde van 59 was resultaat van de test Actief B12, gelukkig. :-) Hoewel dat mogelijk ook nog in een grijze zone zit, las ik, met internationaal advies om Actief B12 boven 75 te hebben? Totaal B12 is in maart 2016 niet getest. Ditmaal beide testen aangevinkt. Resultaat over een week. :-) In het multivitaminesupplement Fem Compleet van De Tuinen zit 2600% ADH van B12 is 65 macrogram per tablet. Ik zie dat B6 dat in dit supplement zit 1050% ADH bedraagt, en heb elders gelezen dat een teveel aan B6 klachten kan veroorzaken die lijken op klachten bij tekort van B12 en D… Maart 2016 was mijn B6 waarde 213, dus wel wat te hoog (sinds 2013 is 183 nmol/l de bovengrens, maar hoeveel dit verschil in mijn lichaam doet weet ik niet). Dat was na het slikken gedurende enkele weken van dit preparaat. Afgelopen jaren af en aan dit supplement geslikt, niet zo standvastig daarin… Het is een ingewikkeld maar ook interessante zoektocht door de wereld van vitamines. :-) Carlijn
  10 maart 2017
- Paul ·
  Beste Carlijn, Ik wilde geen commentaar leveren, hoor. :D Aangezien ik geen arts ben, moet ik gewoon heel voorzichtig zijn en blijven benadrukken dat ik geen medisch advies geef of wil geven, maar bezoekers enkel wil wijzen op potentiële oorzaken van hun klachten… dus vrijblijvend en ondeskundig handvatten aanreiken en inzichten verschaffen… Ook ik ben ZEER benieuwd naar je bloeduitslagen! En wat je zegt over een vitamine B6-overschot klopt als een bus! Een overschot aan vitamine B6 kan verregaande gezondheidsklachten veroorzaken. Zie ook:
  - Vitamine B6: tekort of overschot aan pyridoxine…
  Ervaar je eigenlijk neurologische klachten, want dat zou best kunnen komen door de extreme hoeveelheid vitamine B6 die je binnenkrijgt?
  10 maart 2017
- Klaas ·
  Beste Carlijn. In de fem compleet voor vrouwen zit per tabletje 65 mcg vitamine B12. Dat is zeker cyanocobalamine (slecht opneembaar). Ook nog 15 mg vitamine B6 !!!!. In jouw geval zou ik bijvoorbeeld Vitals vitamine B12 2000 mcg nemen met methylcobalamine en adenosylcobalamine. En geen Multi. Drogisten doen veelal dat je alle B vitamines moet nemen is nergens voor nodig. Hoogstens 200 mg extra Foliumzuur en Magnesium. Wie veel groenten en fruit eet krijgt heel wat Foliumzuur. Op de website van vitamine B12 instituut Rotterdam : bij veel injecties stijgt de vitamine B12 waarde naar 15000 tot 75000 pmol/L. Normaal wordt de B12 gemeten tot 1476 pmol/L bij een ziekenhuis lab. Dr. Vlasveld van De Gelderse Vallei vond dat 80 % boven de 100 nmol/L B6 zat en onder 183. Maar niet iedereen is overtuigt van de grens naar 183 voor B6. De NVWA wil de grens van vitamine B6 van 25 naar 21 mg per dag. In bier zit 0,60 mg per liter. Ik zou me verre houden van deze extreme hoeveelheden B6. B12 ook te lezen in scriptie Esmee Doets . Groeten Er is geen gouden standaard voor vitamine B12 meting, ook niet actief B12. Zolang er klachten zijn doorgaan met vitamine B12 aanvulling.
  11 maart 2017
- Carlijn ·
  Beste heren, Dank voor jullie reacties. @Paul, neurologische klachten: af en toe tintelingen of pijnlijke steken op willekeurige plekken in m’n lijf (sinds jaar of 2), lichte ataxie, concentratieproblemen (mede daardoor studie niet afgemaakt), licht verminderde reuk, licht hardhorend, soms oorsuizen / idee dat er ergens heel zacht radio aanstaat terwijl dat niet zo is, soms wakker worden met compleet dove arm, had ik tot voor 2 jaar terug nooit. Vroeger als kind vaak oorontsteking gehad, en ernstige eczeem die ook grote kale plek opleverde (middels hoofdhuid met haartransplantatie opgelost). Nu bij stress op handen. Standaard overmatig vermoeid al sinds puberteit, al bijna 20 jaar, stemmingswisselingen / PMS / PMDD en sombere periodes gekend. En zo kan ik nog meer herkennen uit de klachtenlijst van Stichting Vitamine B12 in kindertijd, puberteit en daarna. Vermoeidheid overheerst. @Klaas, dank voor de extra info. Ik zal hier vanaf heden rekening mee houden, ben zeer benieuwd naar de uitslag en of ik een antwoord ga vinden om me een stuk fitter te voelen. Al heel lang het gevoel dat als mijn vermoeidheid er niet was, ik veel en veel meer zou kunnen leven naar wie ik echt ben. Zal ik vast starten met vitamine B12 slikken aangezien het prikken is geweest om te zien wat er gebeurt?
  11 maart 2017
- Carlijn ·
  Beste heren, Zoals gevraagd hierbij de resultaten van het bloedonderzoek. Vitamine B12: 170, B12 holo-TC: 76, thyroid stimulerend: 2,58, T3: 2, ferritine: 92, ijzer : 12,8, Foliumzuur: 27,3, B1: 107, B2: 266, B6: 182. Wat mij opvalt is laagnormaal B12 met goede Actief B12, laag in ijzer en B6 overschot. Bloedwaarden verder normaal. Sinds 3 dagen geelbruine verkleuringen bij nagelriemen en kleurloze urine, maar die twee zaken hebben mogelijk te maken met de maagbeschermers die ik sinds een week slik. Hiervoor kon ik niet direct voor terecht bij huisarts vandaag of morgen. Graag verneem ik jullie beeld bij de uitslagen v/h bloedonderzoek i.c.m. mijn verhaal. Groeten en alvast bedankt!
  20 maart 2017
- Paul ·
  Je serum-B12 is inderdaad ietwat aan de lage kant, maar naar officiële maatstaven niet te laag. Ferritine en ijzer zijn inderdaad niet heel hoog, maar dit kan bijvoorbeeld al liggen aan de periode binnen je menstruatiecyclus of iets dergelijks. Zolang ze niet TE laag zijn, zou ik me daar persoonlijk geen zorgen om maken. De nieuwe / herziene opperste referentiewaarde / grenswaarde voor vitamine B6 is overigens 183, dus je vitamine B6 is absoluut opvallend hoog, maar officieel niet eens per se TE hoog. Je schildklierparameters (TSH en T3) zien er prima uit, maar ik ben benieuwd of ook je T4 (TT4 totaal T4 of FT4 / vrij T4) is gecontroleerd… Overigens snap ik niet zo goed hoe de wegneembare verkleuring van je nagelriemen en huid (wat ik ook las onder het artikel over verkleurde urine) te maken kan hebben met maagbeschermers, maar ik ben benieuwd naar de verklaring van je arts(en). Sterkte ermee!
  22 maart 2017
Wijlhuizen ·
De kennis over vitamine B12 is bijna verloren gegaan. als laatst ontdekte vitamine heeft begin jaren 50 bruins-slot in Nederland ontdekt dat de behoefte rond de 3 microgram per dag is voor een normale behoefte en opname capaciteit. in de 60 jaar erna heeft men gedacht dat het 1 microgram was tot universiteit Wageningen vaststelde dat het 2,8 microgram om een tekort te voorkomen. een tekort in de weefsels veroorzaakt dodelijke bloedarmoede en onherstelbare verlammingen. voordat dit optreedt kan je een functioneel tekort krijgen in je zenuwweefsel. Het moet actief via een pompje vanuit het bloed over de bloed-hersenbarrière getransporteerd worden. de lever heeft voor 6 jaar voorraad als je geen druppel meer binnen zou krijgen, kan je lang laag-normale bloedspiegels houden. omdat de lever makkelijk uitwisselt met het bloed. of en zo ja welke- je klachten en verschijnselen krijgt van een laag-normale vitamine B12 in je bloed hangt van je aanleg hiervoor af. voor het eerst goed beschreven door Lindenbaum in 1988 (!). Een deel van die klachten berust dus op een anders verlopen stofwisseling, te vergelijken met de inname van lachgas, nu populair bij de jeugd als partydrug. Het legt voor enkele seconden acuut de hele b12 stofwisseling in je lichaam plat, waardoor er LSD-achtige stoffen: isoquinolines en betacarbolines gevormd worden die waarnemingsstoornissen geven: rechte lijnen kunnen als krom lijken, kleuren, geuren, vormen anders lijken dan ze zijn. Als je persoonlijkheid hiervoor gevoelig is kan je erom gaan lachen. vandaar de bijwerking van lachgas, dat op zich een narcose – effect geeft en daarvoor vroeger gebruikt werd bij lichte operaties. (vanwege het effect op ongeboren kind onder andere niet meer toegepast). Er zijn slechts 2 onderzoeken waarbij gekeken is naar een samenhang tussen de b12 stofwisseling en de b12 waarde in het hersenvocht. (als de B12 daalt, stijgt een zenuwen bloedvatwand schadelijke stof (homocysteïne en methylmalonzuur) in het ene onderzoek was de B12 erg laag in het hersenvocht en in het andere beneden de meetgrens zelfs in het hersenvocht (2 Zweedse onderzoekers, toevallig, onafhankelijk van elkaar). dhr Regland biochemicus en mevr. Brigitta Evengard. Beiden heb ik gesproken en ze hebben om verschillende levensomstandigheden hun werk niet kunnen voortzetten. In Nederland kent iedereen het resultaat van de werken van Eskes en Hommes, die ertoe leiden dat elke zwangere vrouw ter wereld foliumzuur (B11) in de zwangerschap slikt om open ruggetjes bij het kind te voorkomen (tot ongeveer 95%, men kwam tot 98% als men ook nog B12 naast de foliumzuur innam). Hommes heeft een keer voor Bleijenberg en van der Meer ruggenmerg vloeistof vergeleken van MS patiënten en ME patiënten op allerlei verschillen. Toen ik Hommes bezocht was zijn laboratorium net verhuis en de monsters van het ruggenmergvloeistof verloren gegaan bij de verhuizing. uiteraard vroeg ik naar de B12 in het ruggenmergvloeistof bij beide groepen. Hij keek me aan en zweeg. “niet bepaald”…. en hij begreep dat hij, uitgerekend de man die foliumzuur op de wereldkaart heeft gezet, vergeten was B12 te bepalen…. de firma die nu ontgiftende vorm van B12 maakt en verkoopt in Nederland zou onderzoek doen naar de B12, en anderen zouden vorig jaar al een boek hierover publiceren, maar ik heb nog niets gezien en er ook niet naar gezocht omdat ik er nu niet meer mee bezig ben. (er zijn 5 soorten b12 en teveel van de andere soorten is niet ongevaarlijk boven de 1000 microgram per dag, de zeewier bevat een onwerkzame vorm) bij een vergiftiging met blauwzuur of koolmonoxide adviseert het RIVM 5 gram via infuus (5.000 0000 microgram)(en de Amerikaanse vergiftigingen organisaties zoals geleerd wordt in de cursus AHLS (Advanced hazard material life support van de VVAA-OSG die ik gedaan heb). Prof. Lindenbaum van het Erasmus heeft een betere B12 test uitgevonden, die meer zegt over weefsel spiegels. Degene die op lachgas – effect gepromoveerd is dr. Vrints, prof. virologie Leiden, degene die alles weet van effecten B12 op aminozuur stofwisseling: dr. van de Cammen Erasmus, en degenen die alles weet van stofwisseling Lolke Pepplinkhuizen, zijn helaas niet meer in de directe patiëntenzorg, net als ikzelf. Ik kan dus ook geen nieuwe vragen over B12 beantwoorden, maar je kan van de hydroxocobalamine vorm dus in ieder geval veilig tot de ontgifting RIVM norm nemen, in ieder geval 1 keer. Er lijkt geen bovengrens aan inname te zijn als enige stof ter wereld. wat in principe uiterst onwaarschijnlijk is. berichten op internet over teveel aan hydroxocobalamine zijn niet met literatuur onderbouwd. althans literatuur welke artsen en wetenschappers als zodanig beschouwen. De bron die ik meestal gebruik om te google is in het Engels: een Zwitserse zoekmachine: hon.ch welke ik adviseer voor mensen die er echt meer over willen weten. andere klachten die bij een functioneel b12 tekort horen naast de waarnemingsstoornissen zijn haaruitval en slecht slapen. Het probleem is dat alles op elkaar negatief kan werken, en bij aanleg voor angst kan slecht slapen, concentratie aandacht, haar uitval bijdragen aan het ontstaan van een echte depressie, waardoor men in een negatieve vicieuze cirkel terecht komt die je alleen niet goed meer doorbreekt en in een behandelingscircus van cognitieve gedragstherapie en graden excercise gevangen kan raken. Op zich super aanpak en de beste die we hebben voor onverklaarde klachten, maar niet zaligmakend. en onverklaard wil niet zeggen: onverklaarbaar. en vage klachten bestaan niet…wel vage dokters… en daar zijn er helaas erg veel van… ik kan niet persoonlijke vragen verder beantwoorden op dit moment, iedereen kan me wel op linked-in vinden, maar ben een slechte digi-lezer… en nogmaals doe op dit moment geen patiënten, dus moet mensen op dit moment bij voorbaat teleur stellen… misschien in de nabije toekomst dat dit verandert, maar daarvoor adviseer ik mijn linked-in elke 3 maanden even te checken… vriendelijke groet en wenselijk hebt u wat aan bovenstaand stukje. T. Wijlhuizen, arts. Rotterdam. PS. Vertrouw t.a.v. kennis over B12 eigenlijk alleen iemand die het woord hydroxOcobalamine (met de O van Otto geschreven) kan uitspreken met de snelheid en gemak waarmee je :” liesje leerde lotje lopen” kan uitspreken. mensen die dat niet kunnen werken niet dagelijks met dat rotwoord en dan moet je hun kennis daarover misschien niet 100% vertrouwen…. vooral niet als die je dure methylcobalamine wil verkopen of anderszins financiële belangen heeft bij zijn/haar advies of zegt dat cyanocobalamine (de “goedkope” vorm die in elk “Kruidvat” supplement zit) ook “voldoende” is… cyanocobalamine kan giftig worden als je meer dan 1000 microgram per dag in neemt. Of iemand die zegt dat in het normale voedsel voldoende zit. A) evenals voedingssupplementen wordt voedsel niet getest op de hoeveelheid B12 die de verpakking zegt dat er in zit. Ze vallen niet onder de geneesmiddelen wet maar onder de waren wet. die kijkt naar bederfelijkheid, veilige opslag in de winkel of magazijn etc. B) misschien is de behoefte aan B12 geleidelijk gestegen (individueel verbruik misschien toegenomen?) net als vitamine D dat om een raadselachtige wijze aan het dalen is in de algemene bevolking, in ieder geval is er een periode geweest waarin de hoeveelheid binnen een aantal jaren in de Amerikaanse bevolking met 50% leek te dalen. Ikzelf heb een vraag over het gebruik van plastic. Styreen is een stof waarvan ik vermoed dat stofwisselingsproducten belastend kunnen zijn voor de “ontgiftingscapaciteit” van het lichaam. De stof kan worden ingeademd, ingeslikt of direct door de huid worden opgenomen. Dus bij elk aanraken, ademen bij plastic producten of producten die verpakt zijn in plastic kan je microscopische hoeveelheden, misschien maar enkele moleculen styreen of afgeleiden hiervan binnen krijgen. Wie heeft dat nu niet in de westerse internet toetsenbord supermarkt wereld van vandaag? nogmaals , slechts een vraag van mij, vermoeden van een verklaring waarom B12, vitamine D etc nu belangrijker lijken dan 10-20-50 jaar geleden. Een periode waarin wel alle basis onderzoeken naar behoefte en effecten van B12 bijvoorbeeld gedaan zijn… PS. prof lindtenbaum van het Erasmus is spellingscontrole fout: moet zijn: prof. dr. Jan Lindemans
22 februari 2017 Reageer
- Paul ·
  Beste T. Wijlhuizen, Aangezien je je bericht over vitamine B12 onder het artikel over vitamine D postte, heb ik het hier naartoe verplaatst. Dat veel kennis omtrent cobalamine is verdwenen, vind ik een heel vreemde opmerking. Allereerst gaat kennis niet zomaar 1-2-3 verloren; kennis wordt al vele decennia uitstekend gedocumenteerd. De kennis ten aanzien van vitamine B12 an sich is –sinds de ontdekking ervan– bovendien zelfs kwadratisch toegenomen! Zie alleen al in Nederland Stichting Stichting B12 Tekort, Hindrik de Jong, B12 Deficiency Support Group, Farmacotherapeutisch Kompas, ArtsenNet, NHG, NVKC, NTVG, enzovoorts… En internationaal PubMed, NCBI, ResearchGate, et cetera. De hoeveelheid vrijelijk beschikbare informatie ten aanzien van vitamine B12 is alleen al de afgelopen jaren exponentieel toegenomen. Wel moet je weten WAAR te zoeken… dus in ieder geval niet in of onder een artikel over vitamine D. ;) Groeten, Paul P.S. Om Google te vriend te houden, heb ik zo veel taalfouten in je betoog verbeterd dat ik die ene naam voor lief zou nemen. :P
  22 februari 2017
- Klaas ·
  Beste Wijlhuizen. Als algemeen internist opgeleide arts bent u niet erg bij de tijd. U heeft alleen gelijk over vroeger, toen kreeg een arts in de opleiding ongeveer 30 bladzijden over vitamine B12, dat is al heel lang nog hoogstens 2 bladzijden. Hoe het nu is weet ik niet. De kennis was er wel en is enorm toegenomen, maar werd niet voldoende gebruikt in de opleiding. Wat de daling van vitamine D in de Amerikaanse bevolking betreft, dit had u ook kunnen weten en is helemaal niet raadselachtig. De bevolking is daar gemiddeld veel te zwaar. De vitamine D wordt dan veel teveel opgeslagen in het lichaamsvet en de CALCIDIOL waarde in het bloed is daardoor veel te laag of daalt zelfs. Men heeft dan wel 3x zoveel vitamine D nodig om de CALCIDIOL waarde in het bloed op peil te houden. Ook zijn de mensen gemiddeld gezien minder buiten. In het winterhalfjaar nemen we geen vitamine D op, want dan is de zonnestraling niet sterk genoeg. THE VITAMIN D SOLUTION van professor Holick. Groeten Klaas.
  24 februari 2017
- Paul ·
  Ik ben het volkomen met je eens, Klaas!
  24 februari 2017
Klaas ·
Beste Ann. Die klachten horen zeker bij een veel te laag vitamine B12. Zie stichting vitamine B12 tekort. Boek : IS HET MISSCHIEN VITAMINE B12 TEKORT. IK zou zo gauw mogelijk de huisarts om een vitamine B12 injectie vragen of bij weigering eventueel verwijzing naar vitamine B12 kliniek Amsterdam. Daar kun je ook behandeld worden zonder verwijzing, alleen nogal duur (695 euro plus bloedonderzoek). Groeten en sterkte.
22 februari 2017 Reageer
Paul ·
Onder een ongerelateerd artikel maakte dit stukje tekst onderdeel uit van een antwoord mijnerzijds op iemands vraag. Het leek me handig om het ook hier ter referentie te publiceren: Veel artsen en instanties hanteren verouderde referentiewaarden voor het serumniveau van vitamine B12, namelijk >148 pmol/l of >151 pmol/l. Echter wordt in de praktijk liever wordt gezien: 35 – 40 jaar: 167 – 573 pmol/l; 45 – 50 jaar: 146 – 582 pmol/l; 55 – 60 jaar: 129 – 552 pmol/l; 65 – 70 jaar: 118 – 579 pmol/l; 75 – 80 jaar: 113 – 515 pmol/l… Of nog liever: 20 – 29 jaar: 207 – 796 pmol/l; 30 – 39 jaar: 183 – 712 pmol/l; 40 – 49 jaar: 160 – 636 pmol/l; 50 – 59 jaar: 141- 568 pmol/l; 60 – 69 jaar: 124 – 507 pmol/l; 70 – 79 jaar: 112 – 465 pmol/l… En natuurlijk is het beter om ergens in het midden van de ondergrens en de bovengrens te zitten dan net boven de ondergrens…
8 februari 2017 Reageer
Martin ·
Na 5 weken 1 injectie hydrox… per week, waarbij klachten drastisch minder werden, ineens forse toename klachten. Klachten: o.a. tintelingen + pijn voetzolen, bromtoon in hoofd, slecht geheugen, darmklachten. Gelijktijdig ook 2x 3000 mcg methyl… + 2x 3000 mcg adeno… + 1x 200 mcg foliumzuur per dag gebruikt. PDS verleden; In verleden te hoog koper geconstateerd bij haaranalyse; B12 serum was in 2012 gedaald tot 164. wat te doen?
27 november 2016 Reageer
- Paul ·
  Hoelang is het geleden dat je je laatste vitamine B12-injectie hebt gehad? En zijn je vitamine D, ijzer en schildklierwaarden al eens gecontroleerd?
  29 november 2016
- klaas ·
  Beste Martin. Dit lijkt wel een dosering afkomstig van Mens Sana (Dr. Hans Reijnen) en leverancier vitamine B12nu. Is de dagelijkse dosering Foliumzuur niet veel hoger dan 200 mcg. Ik zou het in dit geval het houden bij vitamine B12 injecties, zo nodig meer dan een keer per week. En misschien verwijzing vragen naar vitamine B12 kliniek. In Amsterdam opent internist hematoloog Dr. Hajo Auwerda 6 januari 2017 een vitamine B12 kliniek. En vandaag wordt een vitamine B12 kliniek geopend in Rotterdam (Clara Plattel), die 2 januari 2017 volledig operationeel is. Gekeken wordt ook altijd naar lever en nier waarden en schildklier en vitamine D. De website van de zeer deskundige Dr. Auwerda, bekend van het Zuiderzeeziekenhuis is al te vinden. Groeten en sterkte.
  1 december 2016
- Klaas ·
  Beste Martin, beste Paul op de website van : B12 – Research Institute NL of : Vitamine B12 _ B12 Institute , op 1 december geopend in Rotterdam wordt vermeld (voor mij ook nieuw) dat soms bij zeer hoge doseringen vitamine B12 een kaliumtekort kan optreden. Groeten Klaas
  3 december 2016
- Paul ·
  Dankjewel voor deze info, Klaas! Voor eventuele geïnteresseerden, hierbij meer informatie over een kaliumtekort…
  5 december 2016
Gerda ·
Hallo, ik heb een vraag; ik heb net de eerste kuur van 10 injecties gehad dus nu moet ik om de 2 maanden een injectie halen. Is het verstandig om nu een multivitamine te gebruiken? mijn B12 waarde was erg laag (80), en ik vermoed dat het door mijn voedingspatroon komt wat ik wel probeer te verbeteren.
14 oktober 2016 Reageer
hallo ·
Hallo, i.v.m. neurologische klachten is het vitamine B12 bepaald. De totaalwaarde was 136, waarde actief 58. Betekent dit dat er geen tekort is omdat de actieve waarde goed is. Groetjes
9 oktober 2016 Reageer
- Klaas ·
  Een holo TC waarde van 58 pmol/L (actief vitamine B12) is nog geen garantie voor een goede B12 voorziening. Er is geen gouden standaard van een vitamine B12 waarde. De waarde van 136 pmol/L is in ieder geval te laag. Bij deze klachten zou ik een vitamine B12 injectie vragen. Wat is de Foliumzuurwaarde en zijn de schildklierwaarden. Soms wordt een Multi genomen waarin 400 mcg Foliumzuur zit samen met groenten en fruit komt de waarde dan soms boven de 45 nmol/L. Een foliumzuurwaarde van 30 nmol/L is meer dan voldoende, omdat anders een vitamine B12 tekort eerder wordt gemaskeerd. En pas op met te hoge vitamine B6 waarde. Bovenstaand heeft Paul alles ruimschoots uitgelegd. Groeten Klaas
  12 oktober 2016
hoi ·
Gezien neurologische klachten is vitamine B12 bepaald. Uitslag is 136 totaal en actief 58. Uitslag actief is dus goed, betekent dit dus dat er geen tekort vitamine B12 tekort is ondanks 136 het totaal is?
7 oktober 2016 Reageer
Jumce ·
Aangezien ik al goed op de hoogte ben, wil ik toch nog wat naar voren brengen over cobalamine. Cyanocobalamine: deze vorm bevat het uiterst giftige Kaliumcyanide als conserveermiddel… Uiteraard niet zoveel dat je eraan dood gaat, maar aangezien de patiënt in kwestie toch al zwaar belast is, lijkt mij dat die chemische troep NIET in zijn of haar lichaam thuishoort. Anderzijds zijn er ook nog andere cobalaminen / B12-merken die als conservering benzylalcohol bevatten, hetgeen ernstige allergieklachten kan veroorzaken. Google er maar eens op…
13 juli 2016 Reageer
- Klaas ·
  Beste Jumce. Verklaar u nader. De cyanocobalamine injectievloeistof 1mg/ml van Centrafarm B.V. bevat naast de cyanocobalamine : Natriumchloride, azijnzuur(E260), Natriumhydroxide en water. En bevat dus geen Kaliumcyanide of Cyaankali. De pillen van ook 1000 mcg cyanocobalamine van bijvoorbeeld Plantina of Sogar bevatten ook geen Cyaankali. Wat betreft hydroxocobalamine is er keus van injectievloeistof zonder benzylalcohol. Groeten Klaas.
  14 juli 2016
- Paul ·
  In Nederland worden voor zover ik weet vrijwel altijd B12-injecties met hydroxocobalamine / hydrocobamine gebruikt. En in België wordt doorgaans cyanocobalamine in B12-injecties gestopt. Volgens mij bedoelt Jumce dat cyanocobalamine een verbinding is van o.a. kobalt met cyanide. Hydroxocobalamine bindt in het menselijk lichaam immers direct met cyanide (wat ik kleine hoeveelheden ook in het menselijk lichaam wordt geproduceerd) tot cyanocobalamine, mede dankzij de hydroxide (waterstof) groep. Ik ben het overigens met je eens, Klaas. De lage cyanideconcentraties zoals die gebonden voorkomen in cyanocobalamine zijn niet toxisch; je ademt en plast ze uit. Al met al klinkt “cyanide” heel gevaarlijk (en dat kan het ook zeker zijn), maar CN-verbindingen komen in duizenden vormen voor en ze variëren van (al in minuscule concentraties) levensgevaarlijk tot potentieel levensreddende antigiffen. (bron) Overigens bestaan er injectievloeistoffen waarin kaliumcyanide als conserveermiddel aanwezig is, maar voor zover mij bekend gaat het daarbij o.a. om B-complex-injecties.
  14 juli 2016
- Klaas ·
  Beste Paul. Vitamine B complex injecties bevatten benzylalcohol volgens Farmaco therapeutisch kompas. Kaliumcyanide of cyaankali is een levensgevaarlijke stof, verder geheel met je eens. Groeten Klaas
  14 juli 2016
- Paul ·
  Klopt, kaliumcyanide is uiterst giftig, maar de hoeveelheid maakt het gif. In extreme hoeveelheden is zelfs water giftig. Dus de minieme concentraties waarin kaliumcyanide in B-complex-injecties (Eurobion® e.a.) kunnen voorkomen, zijn minimaal. Al met al is kaliumcyanide toch echt een goedgekeurde hulpstof (m.n. als conserveringsmiddel) voor bepaalde medicijnen. (bron + bron)
  14 juli 2016
- Klaas ·
  Beste Paul. Neurobion bevat vit. B1, B6 en cyanocobalamine en als conserveermiddel : benzylalcohol en kaliumcyanide. Dus in deze wel kaliumcyanide of cyaankali (berucht vanuit de Tweede Wereldoorlog). Komt van Merck Nederland. Dus Paul in dezen heb je gelijk. Groeten Klaas.
  14 juli 2016
Tobias ·
Ik gebruik zelf al lange tijd vitamine B12 en heb al behoorlijk wat artsen versleten als het gaat om de B12, het merendeel doet maar iets. Zodra de eerste B12 injectie is gezet zegt de bloedwaarde helemaal niets meer, het enige wat je er nog wat dit nog zegt is dat de b12 injectie lijkt te werken. De vitamine B12 waarde kan nooit te hoog zijn, laat je dus niet overhalen om met de B12 te stoppen. De waarde kan 300/500 of zelfs nog veel hoger zijn, dit zegt helemaal niets over de b12 waarde op weefselniveau deze kan met een hoge bloedwaarde nog steeds te laag zijn. De B12 injecties moeten dus gegeven worden op geleide van klachten en niet op basis van de bloedmeting. Ik geef zelf voorkeur aan de B12 tabletten Natural Factors 5000 en Country Life 3000. De actieve vorm van B12 in de tabletten hoeft niet meer omgezet te worden in het lichaam, dit is wel het geval bij de injecties.
8 juli 2016 Reageer
- Klaas ·
  Beste Tobias, 5000 microgram methylcobalamine en 3000 microgram adenosylcobalamine plus 200 microgram foliumzuur is van Dr. Hans Reijnen en vitamine B12Nu. Op de site van de DEFICIENCY EN RESEARCH GROUP VITAMINE B12 TEKORT wordt vermeld dat de moeilijkheid van omzetting van de vitamine B12 injecties (hydroxocobalamine) enorm wordt overdreven en zelden voorkomt. Ook dat de B12 Group zeer veel contacten heeft in Zweden en Canada en dat daar ook zeer regelmatig injecties beter zijn dan oraal innemen. Dr. Hans Reijnen krijgt ook patiënten terug die blijken toch beter af te zijn met vitamine B12 injecties of ze komen bij internist Dr. Auwerda in Lelystad terecht. Onder de 148 pmol/L vitamine B12 verdienen vitamine B12 injecties altijd de voorkeur en boven de 148 pmol/L verdienen bij ernstige klachten vitamine B12 injectie ook de voorkeur. Groeten, Klaas
  9 juli 2016
Luus ·
Beste Paul en Klaas, Dank voor jullie snelle reactie. Kleine toevoeging, mijn waarde van de vitamine B12 is laag, 110. Daarnaast kreeg ik het advies om ook vitamine D te slikken. In ieder geval 400 interne eenheden maar 800 mag ook. Ik doe dus maar het laatste. Ik gebruik nu vitamine B12 cyanocobalamine 1000 mcg ‘plus’ zuigtabletten met 600 mcg foliumzuur. Daarnaast 800 IE vitamine D-3. Hopelijk geeft dat snel positief resultaat. Hartelijke groet, Luus
5 juli 2016 Reageer
- Paul ·
  Beste Luus, Houd je eigen situatie goed in de gaten! Mocht je na enkele weken nog altijd niet of nauwelijks verbetering bemerken, laat dan ook eens de andere B12-markers controleren: actief B12 (holo-TC), methylmalonzuur (MMA) en homocysteïne (HC)… Mocht blijken dat er sprake is van pernicieuze anemie, dan zijn immers periodieke B12-injecties vereist. Is je vitamine D eigenlijk gecontroleerd middels een bloedwaardebepaling en bleek sprake te zijn van een vitamine D-tekort? Of raadde iemand vitamine D-supplementen uit voorzorg aan? Een tekort aan vitamine D geeft doorgaans dezelfde vermoeidheidsklachten als een een tekort aan vitamine B12… En mocht inderdaad sprake zijn van zowel een vitamine B12-gebrek als een vitamine D-gebrek en zouden je klachten ondanks de supplementen niet afnemen, vraag dan ook eens om een bloedwaardebepaling van de schildklierparameters TSH en FT4. Een tekort aan vit. D + vit. B12 komt namelijk heel vaak voor bij schildklierpatiënten… En (over)vermoeidheid, kouwelijkheid, “je down voelen” en concentratieproblemen kunnen –behalve door vitamine B12-deficiëntie– ook worden veroorzaakt door een traag werkende schildklier en een tekort aan schildklierhormonen. Blijf de vinger dus goed aan de pols houden! Sterkte en groeten, Paul
  6 juli 2016
- Klaas ·
  Beste Luus. Bij een vitamine B12 waarde van 110 pmol/l is het beste de huisarts te vragen om een vitamine B12 injectie. Dit is de standaard van de vitamine B12 deficiency en research group. En niet storen aan het huisartsen protocol. En veel hogere vitamine D inname. Sterkte.
  6 juli 2016
Luus ·
Hoi, ik heb al een tijd klachten (vermoeidheid, down, koud, concentratiestoornis, shaky) en blijk na bloedprikken last te hebben van B12 insufficiëntie. Mijn huisarts adviseert mij een dagelijkse dosis tabletten te slikken van 1.000 microgram. Nu vraag ik me af; hoeveel tijd gaat er over heen voordat je verschil gaat merken?
2 juli 2016 Reageer
- Paul ·
  Beste Luus, Of en hoe snel je verbetering bemerkt dankzij orale vitamine B12-supplementen, daarvoor is helaas geen universele verwachting of voorspelling te geven… Mocht je aan een gering vitamine B12-tekort lijden dat wordt veroorzaakt door gebrekkige B12-inname via voeding, dan kun je in theorie zeer snel verbetering bemerken van een oraal B12-supplement (bestaande uit methylcobalamine o.i.d.) waarschijnlijk al binnen een week… Maar lijd je aan pernicieuze anemie met aanzienlijke of zelfs ernstige hypocobalanimie tot gevolg, dan zul je met pilletjes überhaupt geen verbetering bemerken; dan volstaan in principe uitsluitend periodieke B12-injecties (bestaande uit hydroxocobalamine). Hoe snel je verandering zult bemerken, is dus volkomen afhankelijk van de ernst van je B12-tekort (dus van je exacte B12-bloedwaarden), maar ook van de ‘cobalamine-vorm’ die je inneemt en van de onderliggende oorzaak van het B12-tekort. En dan moet je ook nog eens zeker weten dat de klachten / symptomen waarvan je verlost wilt raken daadwerkelijk worden veroorzaakt door het B12-tekort en niet (ook) door een andere factor… Heel veel sterkte! Groeten, Paul
  4 juli 2016
- Klaas ·
  Beste Luus. Beste Paul. NHG-Standpunt Diagnostiek van vitamine-B12-deficientie. september 2014. De huisarts geeft dan een recept van cyanocobalamine van 1 mg (1000 mcg). In Farmaco therapeutisch kompas staat als eerste keus 1 mg cyanocobalamine.. Vitamine B12 pillen zijn helemaal niet recept plichtig, de injecties van vitamine B12 wel. Paul in jouw bronnen vermeldt je ook de veel beter opneembare vitamine B12. Maar de huisarts volgt veelal het NHG standpunt van B12 en dus cyanocobalamine. Mijn idee koop hoog gedoseerde zeer goed opneembare vit. B12. En wat is de vit. D en Foliumzuurwaarde, lage waardes mee een oorzaak van de klachten. Groeten en sterkte
  4 juli 2016
- Paul ·
  Beste Klaas, Eerlijk gezegd snap ik het punt niet dat je probeert te maken. Het enige wat ik probeer aan te geven is in ieder geval dat ik cyanocobalamine een inferieure vorm van B12 vind en dat je wat mij betreft meer hebt aan methylcobalamine, adenosylcobalamine en/of hydroxocobalamine. :) Groeten, Paul
  5 juli 2016
Miriam ·
Is er in Nederland een specialist (neuroloog of hematoloog) verbonden aan een universitair ziekenhuis die helemaal thuis is in de vitamine B12 materie?
18 juni 2016 Reageer
- Paul ·
  Of er in Nederland een neuroloog of hematoloog opereert die gelieerd is aan een universitair ziekenhuis én gespecialiseerd is in vitamine B12 durf ik niet te zeggen. Er zijn in ieder geval enkele leden van de ‘B12 Research Group’ die min of meer in aanmerking zouden kunnen komen, waaronder Hajo Auwerda (internist-Hematoloog), Jan Hendrik Richardus (hoogleraar infectieziekten en publieke gezondheid) en Jan Lindemans (hoogleraar klinische chemie).
  19 juni 2016
- Miriam ·
  Dank je Paul! Ik word inmiddels alweer zo’n 17 jaar zeer regelmatig intramusculair geïnjecteerd met vitamine B12-spuiten. Ik heb geen idee hoe lang ik daarvoor al een ernstige deficiëntie (onder de 80 pmol/l) heb gehad. Met de gevolgen leer je leven; het is niet anders. Maar Ik ben eigenlijk een beetje nieuwsgierig of HSP als karaktereigenschap hier enigszins mee in relatie kan worden gebracht of niet. En er wordt in het artikel geschreven over fout-positieve PAP-uitstrijkjes, kan dat te maken hebben met een verlaagd auto-immuunsysteem?
  19 juni 2016
- Paul ·
  Beste Miriam, Voor zover mij bekend zijn er geen causale of correlatieve verbanden bekend tussen hooggevoeligheid (t.a.v. de psychologische term hoogsensitief persoon: HSP zoals die door dr. Elaine N. Aron werd geïntroduceerd) enerzijds en vitamine B12-tekort anderzijds. Wel kan ik me voorstellen dat een langdurig en ernstig tekort aan vitamine B12 er in bepaalde opzichten voor kan zorgen dat je lichamelijk en mentaal gezien gevoeliger wordt voor bepaalde dingen en gemakkelijker overbelast of overprikkeld wordt. Maar dit is puur hypothetisch… Ik weet overigens niet zo goed wat je bedoelt met de term ‘auto-immuunsysteem’… Ik ben enkel bekend met het immuunsysteem en met allerhande auto-immuunziekten (Lupus, Graves, Hashimoto, Sjögren, Addison, Cushing e.a.). Sterkte en groeten, Paul
  20 juni 2016
Vermeiren heidi ·
Mijn arts heeft mij op basis van symptomen laten starten met methylcobalamine tabletten, ik neem hiervan dagelijks 3x 1000 microgram. Mijn bloedwaarden zijn nu extreem hoog (niet meer te meten), maar toch kan ik de supplementen niet afbouwen, dit geeft onmiddellijk problemen met oriëntatie, vermoeidheid, hevige allergie… Zo maar verder doen zeker?
8 juni 2016 Reageer
- Paul ·
  Je bloedwaarden qua vitamine B12 zeggen (helaas) niets over de hoeveelheid B12 die aanwezig is in cellen en organen. Wat dat betreft zijn je klachten / symptomen een belangrijkere indicator dan je bloedwaardebepalingen.
  8 juni 2016
Titia Maris ·
Dank U voor de duidelijke en uitgebreide informatie over vitamine B12-tekorten, o.a. belangrijk bij amfetamine (speed) o.a. medicatie bij ADHD-patiënten. Last van meerdere symptomen die in Uw artikel genoemd worden. Waar is de kuur te verkrijgen? Kunt U de juiste gegevens publiceren? Bedankt, Titia Maris, 47 jaar, ADHD-patiënt
22 mei 2016 Reageer
- Paul ·
  Beste Titia, Een vitamine B12-kuur (middels injecties) kan via de huisarts worden aangevraagd. In dat geval zul je je huisarts dus allereerst moeten vragen om een een tekort aan B12 vast te stellen dan wel uit te sluiten (middels bloedwaardebepaling). De symptomen van een vitamine B12-tekort passen immers niet exclusief bij een B12-tekort; in theorie zouden je klachten dus ook een andere oorzaak kunnen hebben, wat het gebruik van vitamine B12-injecties nutteloos (of zelfs onwenselijk) maakt… Sterkte en groeten, Paul
  22 mei 2016
Maggie ·
Hallo, Er is iets weggevallen in mijn hierboven geplaatste reactie: de injecties met hydroxocobalamine stoppen niet alleen de verergering, maar geven ook grote verbetering van de klachten! Mogelijk kan men zelfs klachtenvrij worden, mits het juiste behandelschema wordt toegepast. Een belangrijk detail, lijkt mij…
19 april 2016 Reageer
- Paul ·
  Dankjewel voor je aanvullingen ten aanzien van vitamine B-deficiëntie!
  22 april 2016
Maggie ·
Als je denkt dat je een vitamine B12 tekort hebt NOOIT op eigen houtje (smelt-) tabletten nemen, maar laat het EERST testen en start de behandeling dan onder begeleiding van een arts. Zie ook B12 Research Group. De B12 Research Group doet wetenschappelijk onderzoek naar vitamine B12 en foliumzuur deficiëntie. Het is bekend dat bij veel mensen klachten toenemen of dat er zich ernstigere klachten ontwikkelen bij gebruik van pillen of sprays en de bloedwaardes daarbij normaal zijn. De injecties met hydroxocobalamine stoppen het proces van de klachtenverergering, maar het wordt lastig deze te krijgen omdat de bloedwaarden de diagnose niet ondersteunen. Daarom daar nooit zelf met suppletie beginnen!
19 april 2016 Reageer