Je wordt tegenwoordig helemaal gek van het woord ‘vet’ (zowel lichaamsvet als voedingsvet). Alles moet zo mager mogelijk zijn, zowel voedingsmiddelen als lichamen. En hoe groter er ‘0% vet’ op een verpakking staat, des te groter de hoeveelheden die mensen ervan inslaan. Kortom: vetarm verkoopt! Maar klopt dit beeld van ‘minder vet is beter’ eigenlijk wel, en is het wel gezond om steeds minder vet te eten? Hierbij alles wat je moet weten over (de voordelen + nadelen van) een vetvrij dieet…
Vetten & afvallen: wat doen voedingsvetten met je lijf?
Vetten zijn van levensbelang. Vet wordt namelijk gebruikt om je lichaam te isoleren en warm te houden en het beschermt je vitale organen tegen vallen en stoten. Bovendien kunnen vet-oplosbare vitamines niet goed worden opgenomen zonder de nodige vetten. Vet is tevens nodig voor allerlei biochemische functies, waaronder je spijsvertering, immuunsysteem en hormoonhuishouding. Tot slot fungeert je lichaamsvet als energiereserve.
Je lichaamsvetcellen bevinden zich niet alleen direct onder de huid (buik, bovenbenen, billen, heupen, taille etc.), maar ook rond de organen. Oppervlaktevet (subcutaan vet) en orgaanvet (visceraal vet) dienen met name als brandstofreserve, isolatiemateriaal en beschermlaag. Vetweefsel sluit bovendien gevaarlijke stoffen in, waardoor deze geen schade meer kunnen aanrichten in je lijf.
Lichaamsvet & voedingsvet
Natuurlijke vetten en oliën zijn opgebouwd uit een glycerol-molecuul en drie vetzuren. Vetzuren zijn op hun beurt opgebouwd uit koolstofatomen die (deels) gebonden zijn aan waterstofatomen. De manier waarop een vetzuur is opgebouwd – de vetzuurketen – bepaalt de functie en belangrijkheid van het vetzuur. Het aantal ‘vrije bindingselektronen’ speelt hierbij een cruciale rol.
Verschillende soorten vetzuren
In beginsel onderscheidt men 2 verschillende soorten voedingsvetten, namelijk verzadigd vet en onverzadigd vet. Onverzadigd vet wordt verder opgedeeld in enkelvoudig onverzadigd en meervoudig onverzadigd vet. In werkelijkheid bevat elk soort vet (melkvet, olijfolie etc.) zowel verzadigde als onverzadigde vetzuren.
Vetten die voor het grootste deel (> 50%) uit onverzadigde vetzuren bestaan noemt men uit gemak onverzadigd en vice versa. Alle natuurlijke vetzuren zijn nuttig, zowel verzadigd als onverzadigd. Van onverzadigde vetzuren heb je echter veel meer nodig, omdat ze veel meer verschillende functies bekleden binnen het lichaam.
1. Verzadigde vetzuren
Verzadigde vetzuren zijn op kamertemperatuur vast ofwel gestold van vorm. Hoe boter-achtiger het vet, des te meer verzadigde vetzuren. Dierlijk vet bevat over het algemeen de meeste verzadigde vetzuren. Denk maar eens melkvet en vleesvet in boter, room, kaas en vette vleeswaren.
Ook cacaoboter (chocolade), kokosolie en bak-, braad- en frituurvet bevatten voor een aanzienlijk deel verzadigde vetten. Bovendien wordt verzadigd vet massaal verwerkt in koekjes, gebak, chips, roomijs en allerlei fabrieksmatige producten. In dat geval worden ze ook wel “verborgen vetten” genoemd.
Dat een vetzuur verzadigd is, houdt in dat het is gekoppeld aan een maximum aantal waterstofatomen; alle bindingselektronen van het koolstofatoom zijn bezet. Zodoende kan een verzadigd vetzuur weinig actiefs meer uitrichten in je lichaam; het is passief, maar ook erg stabiel. Zo werken verzadigde vetten isolerend en ze kunnen efficiënt vitamines in zich opslaan.
De keerzijde is dat verzadigde vetten minder gemakkelijk kunnen worden afgebroken door het lichaam. Zodoende wordt een overschot aan verzadigd vet relatief snel opgeslagen als lichaamsvet en kunnen overtollige verzadigde vetten aderverkalking in de hand werken. Je moet je intake van verzadigde vetzuren dan ook binnen de perken houden en uit gezonde en ongeconcentreerde bronnen halen. Volle zuivel (melk, boter, kaas e.a.) bevat relatief veel verzadigde melkvetten.
2. Onverzadigde vetzuren
Onverzadigde vetzuren zijn op kamertemperatuur vloeibaar ofwel waterig van vorm. Hoe olieachtiger het vet, des te meer onverzadigde vetzuren. Vetten die rijk zijn aan onverzadigde vetzuren zijn plantaardige oliën. Bekende voorbeelden hiervan zijn olijfolie, zonnebloemolie en lijnzaadolie.
Er zijn echter nog veel en veel meer gezonde, onverzadigde oliën. Denk maar eens aan raapzaad-, walnoot-, hennep-, soja-, saffloer- en sesamolie. Ook vis, zeevruchten, wild, noten, zaden en eieren zijn relatief rijk aan gezonde, onverzadigde vetzuren.
Als niet alle bindingselektronen van het koolstofatoom bezet zijn door waterstofatomen, ontstaan “dubbele bindingen”. Enkelvoudig (mono) onverzadigde vetzuren hebben één dubbele binding. Meervoudig (poly) onverzadigde vetzuren hebben twee of drie dubbele bindingen. Omdat onverzadigde vetzuren hun handen niet vol hebben, kunnen ze allerlei nuttige dingen doen in je lichaam. Zo werken ze bloedverdunnend, bloeddrukverlagend, ontstekingsremmend en ze helpen hart- en vaatziekten voorkomen.
Enkelvoudig onverzadigde vetzuren worden ook wel ‘omega 9-vetzuren’ genoemd. Omega 9 verlaagt schadelijk cholesterol en werkt ontstekingsremmend. Het bekendste omega 9-vetzuur is oliezuur. Vooral olijven zijn erg rijk aan oliezuur. Ook noten, zaden, avocado’s en pinda’s bevatten veel omega 9-vetzuren. Hetzelfde geldt voor afgeleiden van olijven, noten en zaden zoals olijfolie, notenolie en sesamolie.
Meervoudig onverzadigde vetzuren kunnen worden opgedeeld in twee groepen, namelijk ‘omega 6-vetzuren’ en ‘omega 3-vetzuren’. Vetzuren uit de omega 6-familie (Ω6) krijgen de meeste mensen voldoende binnen; vooral omega-3-vetzuren (Ω3) komen veel mensen tekort. Vis, maar ook visolie-capsules bevatten veel omega 3-vetzuren.
Essentiële vetzuren
Essentiële vetzuren zijn vetzuren die de mens niet zelf kan aanmaken uit andere vetzuren. Essentiele vetzuren kunnen dan ook uitsluitend rechtstreeks uit voedsel worden verkregen. Er zijn twee essentiële vetzuren, namelijk linolzuur (LA) en alfalinoleenzuur (ALA). LA is de moeder van alle Ω6, want je lichaam kan er alle omega 6-vetzuren uit maken. Linolzuur komt met name voor in saffloerolie, zonnebloemolie en sojaolie. Alfa-linoleenzuur (ALA) is de moeder van alle Ω3, want je lichaam kan er alle omega 3-vetzuren uit samenstellen. Alfa-linoleenzuur komt met name voor in lijnzaadolie en Sacha-Inchi olie. Als je LA en ALA binnenkrijgt, krijg je de basisbouwstoffen binnen voor alle andere vetzuren.
Hoewel essentiële vetzuren belangrijk zijn als basis voor andere vetzuren, hebben ze op zichzelf weinig nut. Het lichaam moet LA en ALA namelijk eerst volledig ombouwen met behulp van enzymen (desaturases en elongases) om er bruikbare vetzuren van te maken. Sommige vetzuren zijn relatief gemakkelijk te synthetiseren, maar er zijn ook hele lastige exemplaren bij. Het is daarom uiterst efficiënt om naast de 2 essentiële vetzuren óók de meest bewerkelijke eindproducten van LA en ALA via je voeding binnen te krijgen. De belangrijkste hiervan zijn arachidonzuur (AA), eicosapentaeenzuur (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA). Vooral vette vis is rijk aan zeldzame omega 3-vetzuren. Wild en zoetwatervis zijn rijk aan zeldzame omega 6-vetzuren.
Tekort & overschot aan vet
Een tekort aan vetten veroorzaakt doorgaans een tekort aan vet-oplosbare vitamines met alle gevolgen van dien. Als je te weinig onverzadigde vetzuren binnenkrijgt, wordt je goede HDL-cholesterol te laag… Waardoor je slechte LDL-cholesterol naar verhouding automatisch te hoog wordt.
Vetten dienen tevens als grondstof voor verscheidene hormonen, dus zonder vetten zal je hormoonhuishouding verstoord raken. Van vetzuren afgeleide stoffen zoals fosfolipiden & sfingolipiden zijn onmisbaar als bouwstoffen, dus zonder vetten kunnen celmembranen en weefsels niet worden ververst en gerepareerd. Kortom: zonder vetten zul je nooit succesvol afvallen.
Opgenomen voedingsvetten die niet als bouwstof of brandstof worden verbruikt, worden als lichaamsvetreserves opgeslagen in de vetcellen van je lichaam. Hoe meer vetzuren uit je voedsel er onbenut blijven, des te meer vet je lichaam opslaat, des te groter je vetcellen worden en des te zwaarlijviger jijzelf wordt. Een overschot aan lichaamsvet wordt ook wel overgewicht, obesitas, zwaarlijvigheid of vetzucht genoemd.
Hoe meer vet je met je meedraagt, des te zwaarder je gewrichten worden belast en hoe moeilijker het wordt om te bewegen. Daarnaast wordt vetzucht gelinkt aan allerlei gezondheidsklachten, waaronder diabetes en coronaire hartziekten. Lichaamsvet komt overigens niet per se uit voedingsvet. Ook overtollige koolhydraten en eiwitten kunnen worden omgezet in lichaamsvet.
Hoeveel voedingsvetten per dag?
In principe kun je 50 tot 70 gram vetten per dag aanhouden. Als je gevarieerd eet, bestaat ongeveer een derde van je vetinname uit verzadigde vetzuren en twee derde uit onverzadigde vetzuren. In de praktijk kun je de ideale hoeveelheid vetten echter niet of nauwelijks toetsen en controleren. Dat komt omdat vetten in talloze vormen voorkomen en niet voor iedereen hetzelfde uitwerken.
Je hoeft het exacte aantal grammen vet in voedingsmiddelen echt niet te tellen. Je kunt je beter concentreren op de soorten vet die je eet en het aantal vette voedingsmiddelen dat je eet. Zorg voor een beperkte intake en een optimale verhouding.
Vetten samengevat
- Vetten zijn belangrijk voor de meest uiteenlopende processen in je lichaam. Zo kan verstandig gebruik van vetten afvallen vergemakkelijken. Voedingsvet hoeft bovendien geen negatieve invloed te hebben op je lichaamsvet.
- Mensen kunnen niet zonder verzadigde vetten. Ze worden namelijk gebruikt door allerlei cellen, weefsels en organen. Het is echter wél belangrijk om verzadigde vetten te beperken. Haal verzadigd vet bij voorkeur uit kwark, yoghurt, kokosolie, palmpitolie en roomboter.
- Onverzadigde vetten bekleden talloze functies binnen je lichaam; veel meer nog dan verzadigde vetten. Van onverzadigd vet heb je dan ook veel meer nodig. Haal onverzadigde vetten bij voorkeur uit vette vis, noten, zaden, olijfolie, lijnzaadolie, zonnebloemolie en andere plantaardige oliën.
- Vermijd transvetten. Dit zijn onnatuurlijke, fabrieksmatig versleutelde vetten die in de meest uiteenlopende kant-en-klare en bewerkte producten worden gestopt. Denk maar eens aan zoutjes, koekjes, margarine en vette snacks.
Heb jij vragen of opmerkingen m.b.t. vetten & afvallen? Laat hieronder je reactie achter!
Niet dunner door vetvrij eten
Door je aan een vetloos dieet te houden zou je gemakkelijker afvallen en minder kans hebben op kanker en hart- & vaatziekten. Een aantal grote onderzoeken hebben vetvrije diëten onder de loep genomen en wat blijkt? Je hebt niet alleen evenveel kans op kanker en hart- & vaatziekten als je vetarm, vetloos of vetvrij eet, maar ook word je er NIET dunner van.
In de medische literatuur zijn veel onderzoeken bekend, waarvan de eerste dateren uit 1996, die al hebben bewezen dat een vetvrij dieet niet effectief is om af te vallen. Er is zelfs bewijs dat het schadelijk is voor je lichaam is om een vetvrij dieet te volgen. Al met al is het bannen van vet uit je dieet geenszins aanbevelenswaardig en in veruit de meeste gevallen zelfs schadelijk en gevaarlijk. (bron)
Vet is functioneel!
Vetarm of zelfs vetvrij eten is risicovol omdat vet bepaalde functies vervult in je lichaam. Voedingsvet wordt door je lichaam afgebroken tot afzonderlijke vetzuren en vetzuurketens. Deze vettige deeltjes worden omgezet tot (en gebruikt voor) allerlei cellen, structuren en processen. Zo zijn vetten van cruciaal belang voor de hormoonhuishouding, voor de opbouw en bescherming van allerhande lichaamscellen en celmembranen, voor het reguleren van gezonde (LDL en HDL) cholesterolniveaus, en voor de aanwending en opslag van vet-oplosbare vitamines, mineralen en spoorelementen. Dus als je helemaal géén vet eet, zul je gegarandeerd doodziek worden!
Vetvrij dieet: tot slot…
Het hele idee van vetvrij is een eigen leven gaan leiden en dit komt voornamelijk door reclames van voedingsmiddelenproducenten. Als je een product wilt verkopen is immers niets effectiever dan mensen bang maken voor ‘stofje X’ en vervolgens producten aanbieden zonder ‘stofje X’. Trap dus niet zomaar in suikervrij, 0% vet, puur natuur, 100% organisch, geen synthetische toevoegingen. Dit soort incidentele voordelen is leuk; ze staan echter maar al te vaak groot op de verpakking om je af te leiden van de vele nadelen.
Probeer jouw informatie over gezonde voeding dus niet te veel uit reclames en gesponsorde tijdschriften en websites te halen… Producenten proberen je er namelijk alleen maar van te overtuigen om hún product te kopen. Of het nu gaat om probiotische zuiveldrankjes, verpakte fruitsnacks of graanrepen met toegevoegde vezels, ze leiden alleen maar af van de natuurproducten die écht gezond zijn: verse groenten (inclusief zeewier, paddenstoelen en kiemgroenten), vers fruit, vette vis, mager vlees, noten, zaden, pitten, yoghurt, kwark, eieren, volkorengraanproducten etc.
Ben jij bang voor vet in je voeding of kies je liever voor producten waarin gezonde vetten zitten? Deel hieronder jouw opvattingen en bevindingen m.b.t. voedingsvet en lichaamsvet!
Dus: vet in je voeding is niet slecht!!!
Veel mensen die bewust en/of actief bezig zijn met hun gezondheid, hun gewicht en hun dieet krijgen al kippenvel bij het horen van het woord ‘vet’. Vet in je voeding is echter helemaal niet slecht. Vet is zelfs noodzakelijk. Vetfobie is dus nergens voor nodig en in dit artikel gaan we de angst voor vet dan ook ontgronden.
Belang + functie van vet
Vet in je voeding is niet slecht, maar noodzakelijk. Vetvrije diëten zijn dan ook belabberd. 0% vet-producten zijn niet per definitie slecht, maar ook zeker niet per se goed. Als je dwangmatig probeert om elk grammetje vet uit je dieet te schrappen ben je in ieder geval verkeerd bezig. Vet is niet je vijand, maar je vriend, zo lang je het maar verstandig gebruikt.
Veel mensen die een vetarm dieet volgen worden – ondanks hun zeer beperkte vetinname – toch vetter; een onaangename tegenstrijdigheid. Daarnaast worden ze geteisterd door gemoedsschommelingen, hoofdpijn, oververmoeidheid en een continu opgeblazen buik. Een groot deel van deze klachten is te wijden aan een verstoorde hormoonhuishouding. Hormonen hebben namelijk vetten uit voeding nodig. Ook alle lichaamscellen bestaan deels uit vetbestanddelen.
Na een vetarme dieetperiode zul je je ineens stukken fitter voelen na een copieuze maaltijd van vis, eieren, noten, walnotenolie, mascarpone en avocado’s. Desnoods met een lekkere krul roomboter op de koop toe. Je lichaam heeft namelijk vet nodig en zal verzwakken bij een gebrek aan vetten. Bovendien zal je lichaam juist vetreserves aan proberen te leggen bij een gebrek aan vet. Kortom: zolang je niet veel meer vet eet dan je lichaam nodig heeft, wordt vet verbruikt om je lichaam gezond te houden en dus niet opgeslagen als lichaamsvet.
Vet heeft noodzakelijke eigenschappen
Dit zijn de redenen waarom je je angst voor vet zou moeten laten varen. Vet uit voeding:
- Maakt opname van vitamines & antioxidanten mogelijk
- Reguleert de hormoonhuishouding
- Versterkt de celwanden
- Verbetert je gemoedstoestand
- Verbetert de spijsvertering
- Voorkomt bloedsuikerpieken & hongergevoel
- Vermindert stress
- Voorkomt hormoonschommelingen
- Helpt hoofdpijn voorkomen
- Kan gewichtsverlies versnellen
- Levert energie
- Helpt je om goed te slapen
- Vergroot je mentale helderheid
Vet is dus gezond en essentieel voor je lichaam. En vet maakt je bovendien niet per definitie dik!
Vet is noodzakelijk: conclusie…
Er bestaan verschillende fabels rondom vet. De meeste negatieve kenmerken van vet horen eigenlijk bij suiker. Vet zorgt bijvoorbeeld niet voor cellulite. Cellulite ontstaat door zwakke aaneenschakelingen van vetcellen die veeleer ontstaan door suikers en andere gemodificeerde rommel. Bovendien zijn vrouwen sowieso gevoelig voor cellulite, ongeacht hun vetinname. Vet maakt ook niet dik; met name suiker maakt dik. Je lichaam heeft namelijk veel meer moeite met het verwerken van geraffineerde suikers dan van natuurlijke vetten.
Steeds meer producten worden vetarm of vetvrij gemaakt en in de meeste gevallen betekent dat dat vet wordt vervangen door suikers. Eet dus gewoon natuurlijke verzadigde en onverzadigde vetten uit vis, mager vlees, eieren, noten, olijfolie enzovoort en voorkom suikers en onnatuurlijke transvetten. Eet overigens niet te veel vet, maar dat geldt in het algemeen voor calorieën. Het punt is: vet schrappen uit je dieet is ongezond.
Vetarme (0% vet) producten maken dik
Vetarme producten zorgen ervoor dat je méér calorieën binnenkrijgt dan met normale producten. Dat is de conclusie van een onderzoek van Cornell University. Gemiddeld eten mensen 28% meer calorieën door vetarme (0% vet) producten in vergelijking tot normale producten. Bij mensen met zwaarlijvigheid c.q. obesitas kan dit oplopen tot maar liefst 45%…
Vetarm is niet gelijk aan calorie-arm
“De meeste mensen realiseren zich niet dat vetarme producten niet hetzelfde zijn als calorie-arme producten”, zegt Wansink van Cornell. Vaak wordt het vet in vetarme producten vervangen door suiker. Vetarme snacks bevatten gemiddeld slechts 11% minder calorieën dan de normale varianten, maar de meeste mensen denken dat deze producten ongeveer 40% minder calorieën leveren.
Onderzoek 0% vet
In het onderzoek werd aan 2 groepen identieke chocolade uitgedeeld, zonder dat men wist dat deze chocolade al een onderdeel was van het onderzoek. Bij de ene groep stond op de verpakking dat het normale chocolade was en bij de andere groep stond ‘vetarm’ op de verpakking. De vetarme groep at gemiddeld 1/3 méér van de chocolade dan de “normale” groep.
Uit een vervolgonderzoek bleek dat het méér eten van vetarme producten komt door een verminderd schuldgevoel. Tevens kwam hieruit naar voren dat de meeste mensen zelfs nog meer van de vetarme producten eten als ze het minder lekker vinden dan de normale versies. Want als iets minder lekker is zal het ook wel minder ongezond zijn, toch!?
Vetarme producten: conclusie…
De conclusie van Wansink in het boek Mindless Eating is dan ook: ‘Blijf van de vetarme producten af en eet de normale producten. Maar dan wel iets minder dan je gewend bent. Dat is beter voor jouw dieet en voor je smaakpapillen’. (bron)
Mijn tip is dan ook: kijk eerst goed naar het aantal calorieën op de verpakking en vergelijk het met de normale versie. Je zult zien dat bijvoorbeeld Optimel yoghurt helemaal niet zo veel minder calorieën bevat dan normale yoghurt, ook al wil het grote logo ‘0% vet’ ons anders doen geloven. Daarnaast zijn de 0 procent vet producten vaak ook nog anderhalf tot twee keer zo duur.
Al met al worden we enorm voor de gek gehouden: in vetarme producten wordt vet doorgaans ingeruild voor suiker en surrogaatvet/nepvet; in suikerarme producten wordt suiker deels ingeruild voor vet en deels voor synthetische zoetstoffen; suikervrije producten zitten doorgaans bomvol chemische suikervervangers. Slechte keuzes dus!
Wat vind jij van vetarm, vetvrij, suikerarm, suikervrij en light? Doen of gewoon minder eten van de normale, natuurlijke varianten?
Vetvrij: verbod op Amerikaanse reclamecampagnes voor 0% vet zuivel
Twee grote reclamecampagnes voor de promotie van “0% vet zuivel” mogen niet meer worden vertoond in de Verenigde Staten. Dit besluit is genomen na klachten van de PCRM bij een onderdeel van de FTC (een soort Amerikaanse Reclame Code Commissie). PCRM is een organisatie van doktoren die opkomt voor onder andere verantwoord medicijngebruik. Vetvrij wordt dus niet langer gepromoot…
Ook proberen deze medici onjuiste informatie over medicijnen en levensmiddelen tegen te gaan en bevechten ze valse voedingsclaims. Een positief streven, want het is absurd welke wonderbaarlijke eigenschappen en kwaliteiten er soms worden toegeschreven aan doodgewone producten…
Misleidende reclames t.a.v. vetvrij
De twee bovengenoemde reclamecampagnes genaamd “Milk your diet. Lose weight” en “3-A-Day. Burn More Fat, Lose Weight” beweren dat je kunt afvallen door het eten en drinken van vetvrije 0% vet zuivel. De reclames promoten onder andere vetvrije melk, 0% vet yoghurt en vetloze kaas.
De uitspraak t.a.v. vetvrij reclame komt na een publicatie in een wetenschappelijk blad. Dat onderzoek wijst uit dat zuivel helemaal geen positief effect heeft op je dieet en dat je er niet mee kunt afvallen. (bron)
Vooringenomen onderzoek…
Want laten we eerlijk wezen: voedingsmiddelenfabrikanten laten talloze extreem kleinschalige onderzoekjes uitvoeren door onderzoeksbureautjes. Vervolgens pikt men het piepkleine beetje (tendentieuze en pretentieuze) informatie eruit dat de eigen verkoopargumenten onderschrijft. Het overgrote merendeel aan negatieve onderzoeksresultaten laat men voor het gemak achterwegen en wordt logischerwijs NIET in grote koeienletters op de productverpakking gedrukt… Met als resultaat: misleidende voedingsclaims!
Dieetproducten kunnen tot obesitas bij kinderen leiden
Dieetproducten, zoals 0% vet zuivel en light-levensmiddelen, kunnen ervoor zorgen dat kinderen meer kans hebben op het ontwikkelen van obesitas. Dit is de conclusie van een onderzoek aan de Universiteit van Alberta naar obesitas onder kinderen.
Relatie tussen smaak & caloriedichtheid
De oorzaak van deze verhoogde kans op obesitas is de relatie die kinderen op jonge leeftijd leggen tussen smaak en calorieën. Normaliter leert een kind dat een bepaalde smaak betekent dat het product veel calorieën bevat, en dat hij/zij er niet te veel van moet eten. Tegenwoordig krijgen kinderen echter de variant met veel minder calorieën dan normaal, waardoor ze niet leren dat ze er weinig van moeten eten.
Dieetproducten: geen light voor kids!
Op latere leeftijd zorgen light-producten voor problemen: de smaak vertelt de eter/drinker niet meer dat het product calorierijk is en bedoeld is om met mate te eten. Zodoende verdwijnt geremdheid, wordt er structureel te veel gegeten en ontstaat de verhoogde kans op obesitas. De onderzoekers zeggen daarom als toelichting op het onderzoek dat het beter zou zijn als kinderen geen light of 0% vet producten eten (bron).
Vetarme producten NIET gezonder, waarschuwen wetenschappers…
Wetenschappers zijn het er steeds vaker over eens: De richtlijnen voor vetarme voeding zijn helemaal niet zo goed als vaak werd beweerd in de afgelopen tientallen jaren. De meeste mensen denken namelijk ten onrechte dat producten met weinig vet automatisch gezond voor je zijn. Uitzonderingen bevestigen de regel… Vetarm is slechts in enkele, uitzonderlijke gevallen goed voor je!
De negatieve gevolgen van de “vetvrij-hype”
Volgens talloze onderzoekers is het advies om vetarm of zelfs zo veel mogelijk vetvrij te eten volledig doorgeslagen naar de verkeerde kant. In veel producten die we tegenwoordig kopen, zijn niet alleen de –mogelijkerwijs– ongezonde vetten verwijderd, maar ook alle gezonde vetten die je lichaam keihard nodig heeft. Want door de verwrongen gedachte dat alle vetten slecht zijn en dik maken, verkopen vetarme en vetvrije producten vandaag de dag veel beter dan dezelfde producten mét vet. Hoe minder vet, des te beter een product verkoopt! Door sluwe marketingafdelingen en snelle reclamejongens worden dan ook verpakkingen bedacht waarop met koeienletters 0% VET, VETVRIJ of VETARM gedrukt moet kunnen worden. (bron) Het resultaat:
- Gezonde vetten (met name omega 3 en natuurlijk verzadigd vet) verdwijnen uit de hedendaagse voeding.
- Er worden synthetische surrogaatvetten ontworpen die niet als vet in de ingrediëntenlijst hoeven te worden vermeld.
- Er worden bergen suiker toegevoegd aan vetarme producten om de smaak en textuur te behouden…
- De hoeveelheid toegevoegde suiker in supermarktproducten rijst de pan uit en wordt onder vele tientallen schuilnamen in producten gestopt.
- Onze voeding bevat steeds mínder voedingsvet, maar onze lichamen steeds méér lichaamsvet?!
Al met al moet alles ineens vetarm en vetvrij zijn, want anders koopt de diëtende en lijnende medemens het niet. Ook flagrant ongezonde producten die altijd al vetvrij waren, liften maar al te graag mee op de vetarme hype; zelfs Chupa Chups-lolly’s moesten eraan geloven en kregen een groot Fat Free-logo.
Mínder (gezond) vet, méér (ongezonde) suiker…
Opmerkelijk (of eigenlijk ook weer niet) is dat de onderzoekers ontdekten dat de afname van de hoeveelheid vet die mensen eten, geheel gelijk loopt aan de toename van de hoeveelheid simpele (enkelvoudige) koolhydraten zoals suiker en witte bloem die worden gegeten. Het probleem met simpele koolhydraten is dat deze voor het grootste gedeelte in je lichaam worden opgeslagen als vet. Simpele koolhydraten hebben namelijk geen functie in het menselijk lichaam als bouwstof of beschermingsstof; enkel als brandstof. En brandstof krijgen de meeste mensen toch al genoeg binnen…
Al met al hebben de richtlijnen die vroeger uitgegeven zijn om minder vet te eten juist voor een toename gezorgd van het aantal mensen met overgewicht en obesitas. Een arts die meewerkte aan een aantal onderzoeken op dit gebied is bezorgd over de toekomst: “Het heeft heel veel jaren geduurd voordat iedereen ervan overtuigd is geraakt dat vetarme levensmiddelen en 0% vet-producten goed voor je zijn. Als het omkeren van deze obsessie met vetvrij eten net zo lang gaat duren, dan hebben we een groot probleem”.
Huh, vetarm dieet zorgt wel voor bestendig gewichtsverlies?!
Eiwitrijke diëten (eiwitdieet / proteïnedieet) zijn de laatste jaren volop in het nieuws. Het Dr. Frank Dieet, het Atkins Dieet, Het Total Wellbeing Dieet, het Weet Wat Je Eet Dieet, en ga zo maar door. Veel van deze eiwitrijke diëten zijn tevens koolhydraatarm. Onderzoek heeft echter aangetoond dat een koolhydraatarmdieet dan wel snellere resultaten oplevert dan een vetarm dieet, maar dat een vetarm dieet op de langere termijn tot meer gewichtsverlies leidt.
Vetarm versus koolhydraatarm
Hoofdwetenschapper dokter Marion L. Vetter, werkzaam in het ziekenhuis van de Universiteit van Pennsylvania – Verenigde Staten, bestudeerde drie jaar lang mensen met overgewicht. Een groep van 132 mensen met overgewicht werd in twee helften onderverdeeld. De ene helft volgde drie jaar lang een vetarm dieet, de andere helft volgde drie jaar lang een koolhydraatarm dieet. De groep die het koolhydraatarme dieet volgde, boekte gedurende het eerste jaar beduidend betere resultaten als het gaat om gewichtsverlies. Zij kwamen echter gedurende de twee daaropvolgende jaren beduidend meer aan.
Onderzoeksresultaten…
In het wetenschappelijk vaktijdschrift ‘Annals of Internal Medicine’ is het onderzoek volledig uitgeschreven. Hierin is te lezen dat de mensen die een vetarm dieet volgden, een veel grotere kans hadden om twee jaar later niet te zijn aangekomen. Zij behielden hun gewichtsverlies dus. Sterker nog… Twee jaar na het onderzoek bleek de vetgroep bijna twee keer zoveel gewichtsverlies te hebben behouden dan de koolhydraatgroep.
Ter afsluiting
Ik heb weleens vaker een artikel geschreven over vetarme producten. Daarin werd onder andere duidelijk dat je juist dikker wordt van 0% vet zuivel in vergelijking met de volle, vetrijke variant. Je eet namelijk meer van vetarme producten omdat je denkt dat ze gezonder zijn, maar in werkelijkheid zitten deze zuivelproducten vol met suikers en leveren ze dus minstens zo veel calorieën en zorgen ze voor des te meer vetopslag. Let dus goed op wat je eet! Vetarme, vetvrije, vetloze en 0% vet producten zijn NIET automatisch gezond! In dit verzamelartikel over voedingsvet lees je hoe je WEL moet omgaan met voedingsvetten…
Wat vind jij van de afname van voedingsvetten en de toename van suikers in levensmiddelen? Deel jouw opvattingen en bevindingen hieromtrent in een berichtje hieronder!
Onderzoek: hoe nepvet je ECHT dik kan maken…
Dieetproducten en lightproducten bevatten doorgaans “namaak-suiker” of “namaak-vet”. Het gaat om chemisch-synthetische surrogaten (vervangingsmiddelen) die ervoor zorgen dat dieetproducten net zo zoet of romig smaken als het echte werk… Maar dan zonder de grote hoeveelheden calorieën.
Het hele idee achter lightproducten en dieetproducten met nep-vetten en nep-suikers is dat ze mensen moeten helpen bij afslanken en gewichtsverlies. Uit recent onderzoek blijkt echter dat mensen die dieetproducten gebruiken niet slanker worden, maar juist dikker. Hieronder lees je alles over de nadelen van namaak-vet en namaak-suiker voor je figuur…
Ratten & Pringles
Wetenschappers van de Amerikaanse ‘Purdue University’ voerden een experiment uit waarbij een groep ratten in 4 subgroepen werd verdeeld:
- 1: vet voer met vetrijke Pringles
- 2: mager voer met vetrijke Pringles
- 3: vet voer met Light Pringles
- 4: mager voer met Light Pringles
‘Light Pringles’ zijn aardappelchips die een substituut voor vet, genaamd ‘Olestra’, bevatten. Het surrogaatvet c.q. nepvet c.q. namaakvet Olestra verlaat het maagdarmstelsel zonder te worden opgenomen door de darmwand; zodoende bevat Olestra 0 calorieën. Fantastisch, zou je zeggen, maar niets is minder waar…
Nepvet in eten = echt vet in je lijf
De ratten die Light Pringles kregen, aten over het geheel genomen veel meer dan de ratten die gewone (vetrijke) Pringles kregen. Bovendien nam het lichaamsgewicht en het lichaamsvetpercentage van alle ratten die Light Pringles kregen veel meer toe dan dat van de ratten die volvet voer en volvette Pringles kregen!
Onderzoeksverklaring
De reden dat kunstmatige surrogaatvetten en surrogaatsuikers je dik maken wordt als volgt verklaard: Hoewel je geen echte vetten of suikers eet, reageren je biochemische systemen (hormonen, neurotransmitters, enzymen etc.) hetzelfde als bij echte voedingsvetten en echte suikers het geval is. Je lichaam maakt zich dus klaar voor een caloriebom. Wanneer deze caloriebom echter uitblijft, raken je hersenen in paniek. Je lichaam gaat in een kortdurende “spaarstand”, waardoor het extra calorieën als lichaamsvet opslaat.
Het lijkt erop dat dieetproducten en lightproducten afvallen niet bevorderen, maar juist tegenwerken. Uit een ander onderzoek blijkt dat een vergelijkbaar fenomeen ook te zien is bij mensen. Het punt is uiteindelijk dat als je niet wilt aankomen, je beter onbewerkte, natuurlijke voeding kan eten dan synthetische vet- en suikervervangers. Kortom: veel groenten, fruit en hele granen.
Wat is jouw ervaring met lightproducten, dieetproducten, suikervervangers en namaak-vetten?
Vetvrij: tot slot…
Eerder kon je op Gezond’r ook al eens lezen over een onderzoek naar zuivel met 0% vet, waaronder melk en yoghurt zoals Optimel Control. Hieruit bleek dat je door vetvrij te eten juist méér calorieën binnenkrijgt dan met de ‘normale’ varianten?!
Hopelijk worden de misleidende reclames voor Nederlandse levensmiddelen ook eens aangepakt. Veel gezondheidsclaims van voedingsmiddelenproducenten, waaronder zuivelproducenten zijn namelijk pertinent onwaar en uit de lucht gegrepen.
Hoe denk jij over light-, 0% vet- en dieetproducten voor kinderen? Wat vind jij van de vele misleidende reclames en ‘halfwaarheden’ van voedingsmiddelenproducenten? Kun jij je er ook zo aan ergeren dat je door dit soort types door de bomen het bos niet meer ziet als het op gezond eten aankomt? Laat hieronder een berichtje achter met daarin jouw opvattingen en bevindingen!
11 comments
Harry
23 oktober 2018Normaal reageer ik niet zo snel, maar ik wil toch even kwijt dat dit niet voor iedereen geld. Ik heb een stofwisselingsziekte Lipoproteïne Lipase Deficiëntie type 1 (LPL-deficiëntie / LPLD). Ik mis dus een bepaald eiwit, en ik mag absoluut geen vet. Ook geen goede vetten, want mijn lichaam maakt hierin geen onderscheid. Dus soms ligt het iets genuanceerder allemaal.
Paul
24 oktober 2018Beste Harry, Vreselijk te vernemen dat je lijdt aan LPLD. Let wel dat het nagenoeg onmogelijk is om letterlijk géén vetzuren binnen te krijgen, want ze zitten bijna overal in, al is het maar in zéér geringe mate. Bovendien is het protocol voor LPLD dat je niet meer dan 20 gram vet per dag binnen mag krijgen, dan wel dat hooguit 15% van de dagelijkse calorie-intake uit vetzuren mag worden verkregen. De prevalentie van LPLD is ook nog eens 1 op 1 miljoen. Ik snap dan ook je oproep tot nuance, maar in algemene informatieve artikels kan nu eenmaal niet elke mogelijke uitzondering worden meegenomen, aangezien dan ellenlange teksten ontstaan. Vandaar dat omtrent zeldzame medische aandoeningen medisch-wetenschappelijke literatuur bestaat. Sterkte, Harry!
Fabian
12 april 2017Hallo allemaal, Gewoon normaal eten en veel sporten. Makkelijk vol te houden en gezond!
Dukan Dieet
5 augustus 2014Vaak wordt er gedacht dat als je weinig vet eet dat je dan afvalt. Ten eerste is dit niet goed voor je en ten tweede ligt het ook veel aan wat voor soort vetten je eet. Als je meer verzadigde vetten binnenkrijgt als onverzadigde vetten dan heb je ook meer kans dat je aankomt. En als je weinig vet eet gaat je lichaam dit extra opslaan. Dus gewoon normaal blijven eten, niet teveel calorieën tot je nemen, genoeg fruit en groente eten en genoeg beweging.
marianne
7 januari 2009Ik heb vaak gelezen dat de stelregel luidt: probeer te zorgen dat je aan kcal binnenkrijgt: 55% koolhydraten, 25% eiwitten en 20% vet. Zonder 0% vet producten is dit best lastig, omdat een heel klein beetje vet al meteen heel veel calorieën bevat. Dan is 0% yoghurt een uitkomst om je verhouding eiwit/vet weer op peil te krijgen. Maar je hebt dus wel vet nodig om je metabolisme op gang te houden, als je maar kiest voor zoveel mogelijk gezonde vetten uit bijv. noten (heb ik me laten vertellen).
ans
5 december 2008Heb dit dieet aan het begin van dit jaar gevolgd en ben 10 kg afgevallen. Mijn hoge bloeddruk is weg, dus gebruik daar nu geen medicijnen meer voor! Na de kerstdagen ga ik weer beginnen, want ik wil nog een kilo of 10 afvallen. Ik denk dat dit een goed dieet is als je het een paar maanden volgt. Niet langer, want het is wel wat eenzijdig. Daarna op een gezond leefpatroon over. Al is dat vaak moeilijk. Vooral met deze dagen in december. Gr.Ans :D
S.W.
11 november 2008Goedendag, Ik ben een vrouw van 68 en behoorlijk veel overwicht. Ben nu 4 maanden met een vetvrij dieet bezig en ben al 18 kilo kwijt. En wil er nog 18 eraf. Ik hoop dat het lukt. Gr S.W.
Paul
26 juni 2008Typisch dat zo veel mensen met hetzelfde IP-adres zich positief uitlaten over het vetvrije dieet van Vetvrij.com. Aangezien het hier om een commerciële website gaat, heb ik de links ernaar verwijderd.
Karin van Bree
25 juni 2008Het vetvrij dieet werkt wel degelijk prima! Ongeveer anderhalf jaar geleden ben ik begonnen met een dieet. Hieronder volgt in het kort mijn verhaal: Als moeder van 3 kinderen was ik (vooral na de zwangerschap van de laatste) te zwaar voor mijn lengte. In het verleden heb ik vele diëten gevolgd. dit alles met wisselende resultaten. Het dieet wat bij mij het beste werkte heb ik gekregen via de cardioloog van mijn zwager. Het is een dieet waarbij je weinig tot geen vet krijgt. Ik ben direct mee gestart nadat ik gestopt was met borstvoeding van de derde. Het zijn periodes van 3 weken waarna 1 week ‘normaal eten’ volgt. In totaal heb ik dit een half jaartje volgehouden. Na dit half jaar (6 lijn-periodes) was ik totaal 26kg afgevallen. (van 105 naar 79kg). Ik ben nu een jaar gestopt met de lijnweken en volg de gezonde en verantwoorde eetadviezen op die je na het dieet kunt volgen. In totaal ben ik 2 kilo aangekomen in dit jaar (ik weeg nu dus 81), maar met een weekje lijnen kan ik makkelijk weer onder de 80 kilo grens komen. Al met al werkt het vetvrije dieet bij mij prima. Ik heb veel steun gehad aan: Vetvrij.com. Succes allemaal! Gr. Karin
Maartje
16 april 2008Ik volg het Vetvrij Dieet ook, 5 dagen dus streng en twee stopdagen. Je mag dit dieet maximaal drie weken doen. Dan drie weken stoppen en dan weer verder. Ik val echt af. Voor het eerst in mijn leven kan ik een dieet volhouden. Ik word echt lichter. Waarom is dit dieet dan zo slecht? Ik word slanker, dat is dus beter voor mijn gezondheid! Drie gezonde maaltijden is echt beter, dat weet ik ook. Voor mij en heel veel mensen moeilijk vol te houden, omdat je niet precies voorgeschreven krijgt wat je moet eten. Je krijgt snel de neiging wat anders te pakken. Mijn vriendin is trouwens onder begeleiding afgevallen. Zo’n Zuid-Amerikaans dieet, strenger dan dit. Ik zou er nooit aan beginnen. Haar bloed werd vaak gecontroleerd. Altijd een hoog cholesterol en een veel te hoge bloeddruk gehad. Nu is het perfect! Ze eet nu echt gezond om het snel behaalde resultaat te behouden. Is dat dan niet goed? :roll:
Vivian
30 januari 2008Vorig jaar ben ik 15 kilo afgevallen met behulp van het vetvrij XL dieet. Dit dieet heb ik voorgeschreven gekregen van mijn diëtiste die werkzaam is bij de sportschool waar ik drie keer in de week sport. Vetvrij.com