Zink is een belangrijk mineraal –of eigenlijk een biologisch sporenelement– dat verschillende functies bekleedt binnen het menselijk lichaam. Zo helpt een optimaal zinkniveau / zinkgehalte je immuunsysteem goed te laten functioneren en speelt dit mineraal een belangrijke rol bij het aanmaken van nieuwe cellen en het genezen van wonden. Daarnaast is zink nodig om koolhydraten af te breken. Dus ook als je op dieet bent en wilt afvallen, is dit sporenelement een onmisbare voedingsstof, en je moet er dan ook voor zorgen dat je er voldoende van binnenkrijgt…
Zinkbronnen: voeding met zink
Het sporenelement zink kun je vooral vinden in eiwitrijke voeding zoals rundvlees, varkensvlees, kip, kalkoen en lamsvlees. Ook vis bevat dit essentiële sporenelement, maar niet zo veel als vlees. Ook pinda’s en pindakaas zijn relatief zinkrijk. Hierbij een lijstje met zinkrijke voedingsmiddelen oftewel goede zinkbronnen:
- Rundvlees, varkensvlees & lamsvlees
- Kip & kalkoen
- Noten, pitten en zaden
- Brood & (volkoren) graanproducten
- Schaaldieren + schelpdieren (o.a. garnalen & mosselen)
- Pinda’s & pindakaas
De best opneembare zinkvormen zijn zinkglycinaat, zinkpicolinaat, zinkcitraat en zinkgluconaat. De opname van zinkoxide en zinksulfaat in het menselijk lichaam verloopt beduidend minder soepel…
Zink uit plantaardig & dierlijk voedsel
Hoewel groenten en fruit ook zink bevatten, heeft het lichaam meer moeite met het opnemen van zink uit plantaardige voeding. Groenten en fruit leveren om die reden onvoldoende van dit onmisbare sporenelement op. En dierlijke voeding is simpelweg een betere c.q. efficiëntere zinkbron!
Vegetariërs & veganisten hebben méér zink nodig
Al met al kan elementair zink uit diverse voedingsmiddelen worden verkregen. Maar vooral vlees bevat behoorlijke hoeveelheden van dit essentiële sporenelement. Zink zit ook wel in bepaalde soorten groenten en fruit, maar zink uit plantaardige bronnen is moeilijker door het lichaam op te nemen en te gebruiken. Dit is dan ook de reden dat vegetariërs extra moeten opletten of ze wel voldoende zinkbronnen binnenkrijgen en dus geen zinktekort oplopen. Aanvullende zinktabletten slikken, is voor hen een degelijke manier om het zinkgehalte op peil te houden.
Vegetariërs (en iedereen die een dieet volgt waarbij je relatief weinig eiwitten binnenkrijgt) hebben vaak een te laag zinkgehalte in hun lichaam. In dat geval spreekt men ook wel van een zinktekort…
Te weinig zink: symptomen & gevolgen van een zinktekort
Een zinktekort kan ernstige gevolgen voor de gezondheid opleveren. Er zijn een aantal symptomen waaraan je kunt merken of je te weinig zink binnenkrijgt. Hierbij valt te denken aan langzame groei, geen zin in eten, wonden die langzaam helen, haarverlies, problemen met proeven & ruiken, regelmatig te kampen krijgen met infecties, slecht kunnen zien in het donker en een algemene “slechte huid”. Hierbij een overzichtje met symptomen die kunnen worden veroorzaakt door een zinktekort / zinkgebrek:
- Huid: genezingsproblemen
- Problemen met skelet
- Nachtblindheid
- Problemen met slijmvliezen (o.a. van mond, neus & ogen)
- Eetlust wordt belemmerd
- Verminderde reukzin & smaakzin
- Immuunsysteem verslechtert
- Lagere testosteronspiegel (testosteron neemt af)
Met het oog op bovenstaande gezondheidsrisico’s is het enorm belangrijk om ervoor te zorgen dat je voldoende zinkbronnen binnenkrijgt via voeding en/of aanvullende zinktabletten. Een zinkoverschot opnemen via de voeding is vrijwel onmogelijk, maar via supplementen kun je wel een teveel opbouwen aan dit sporenelement. En aangezien zink een ‘zwaar metaal’ is, miet je hier ten zeerste voor oppassen (met het oog op zinkvergiftiging)! Je hoeft al met al niet bang te zijn om te veel voedsel met zink te nuttigen. (bron)
Zinkbronnen & afvallen: Welke rol speelt een zinktekort bij afslanken?
Zink speelt niet alleen een rol bij bovengenoemde functies, maar ook bij tal van andere lichamelijke processen. Dit sporenelement is bijvoorbeeld óók vereist voor het afbreken van koolhydraten. Deze eigenschap is zeer belangrijk met het oog op afvallen en diëten. Zorg er dus voor dat je voldoende zinkbronnen binnenkrijgt om de afbraak van koolhydraten te bevorderen.
Een efficiënte koolhydraatstofwisseling zorgt er op zijn beurt voor dat koolhydraten effectief worden verbruikt en minder snel worden omgezet in lichaamsvet.
Tot slot
Zink is een mineraal dat voor diverse lichamelijke processen wordt gebruikt. Een optimaal zinkniveau is met name van cruciaal belang voor de werking van talrijke enzymen. Zinkbronnen zijn nodig voor o.a. de opbouw van eiwitten, de ontwikkeling van weefsels en de werking van het afweersysteem ofwel immuunsysteem. Zodoende speelt dit sporenelement –ingebouwd binnen allerhande enzymen– ook een cruciale rol binnen de kooldioxidehuishouding van het bloed en de spijsvertering.
Zinktekorten kunnen leiden tot huidafwijkingen, groeistoornissen, immuunstoornissen en verstoorde wondgenezing. Zink neemt deel aan talloze stofwisselingsprocessen, de vitamine A-mobilisatie, de hormoonsynthese en de (controle op de) gen-expressie. Ook zijn de lichamelijke zinkreserves betrokken bij de aanmaak van erfelijk materiaal (DNA / RNA), de eiwitstofwisseling en lichamelijke afweerreacties. Tot slot speelt dit mineraal een essentiële rol binnen de smaakontwikkeling en het nachtzicht, en is het betrokken bij de aanmaak van insuline. Ons lichaam herbergt ongeveer 3 gram zink, waarvan plusminus 2 gram in de spieren…
Kortom: het lichaam kan niet goed functioneren zonder een toereikend zinkniveau. Het is daarom erg belangrijk om voldoende zink binnen te krijgen via je voeding. Heb jij ervaring met een zinktekort of zinkoverschot, of wil je meer weten over het mineraal zink? Laat dan hieronder een reactie achter!
34 Reacties
Ik heb mondproblemen en bij de KNO-arts geweest. Na een biopt en geen dysplasie heb ik bloedonderzoek gehad. Daaruit blijkt dat is een ernstig tekort heb aan zink. Nu krijg ik voor 4 weken suspensie met hoge dosis zink. De KNO-arts denk dat dit de oorzaak is.
Wat is dan de juiste balans Als je niet dagelijks vlees wilt eten. Groente, fruit, noten en …. keer per week vlees?
Er bestaat geen universeel geldende richtlijn voor het optimale aantal ‘vleesmomenten’ of ‘vleesmaaltijden’ per week. Hoe vaak je het beste vlees kunt eten, is afhankelijk van allerhande individuele aspecten en randvoorwaarden. Bovendien bestaan er talloze verschillende soorten vlees en vleeswaren met immens onderling kwaliteitsverschil. Meer informatie over vlees vind je in de volgende artikels:
Ik hoorde van iemand die zei tegen mij dan moet je zink gebruiken dat is ook voor het afvallen ik heb namelijk last van overgewicht wat kan ik er doen graag reactie?
Beste Yvonne, Ook als je wilt afvallen, is zink inderdaad erg belangrijk. Zonder zink functioneert je metabolisme namelijk niet goed, aangezien zink nodig is voor spijsverteringsenzymen, de koolhydraatstofwisseling, de eiwitstofwisseling en de insulinehuishouding. Als je geen zink binnenkrijgt, is afvallen dus zo goed als onmogelijk. Let wel: je lichaam heeft slechts een heeeeeel klein beetje zink nodig, dus je moet zink niet zien als een soort van afslanksupplement. Zink is slechts 1 van de duizenden factoren die het indirect mogelijk maakt om lichaamsvet te verbranden en zodoende je lichaamsgewicht te verlagen. Als je meer wilt weten over afvallen, dan kun je desgewenst terecht in Gezondr’s afvallen-rubriek… Succes!
Door zink komen hormonen en stofwisseling in balans. De grond is in veel landen in Europa verarmd door intensieve landbouw. Er zit weinig zink EN selenium in de grond. Juist selenium werkt preventief tegen kanker. Eet elke dag 1 paranoot. Dat is voldoende selenium. Melk industrieel bewerkt of niet is gewoon slecht voor je darmwand. De slijmwand beschadigt. Meer kans op ontstekingen en kanker. Lees de boeken van de voedselzandloper. Daarin staat alles zeer duidelijk uitgelegd. Ook over koolhydraten. Daar word je gewoon dik van. Groet, Sofie
Beste Sofie, Het klopt dat er bodemuitputting plaatsheeft, onder andere door ontginning van oppervlakte-delfstoffen zoals grind, zand, klei en leem, maar ‘soil mineral depletion’ is niet de belangrijkste oorzaak van zinktekorten. Erosie waarbij opgeloste voedingsstoffen aan de bodem worden onttrokken, is zeker een probleem, maar de moderne, westerse eetgewoonten zijn minstens zo erg. We eten vooral kant-en-klare fabrieksrommel en nauwelijks nog natuurvoedingsmiddelen. De weinige vitamines en mineralen die we nog binnenkrijgen komen niet uit ‘whole foods’, maar uit potjes met pillen of fabrieksproducten waaraan synthetische / slecht opneembare vormen van vitamines en mineralen worden toegevoegd. Ja, landbouwgrond bevat t.o.v. 50 jaar geleden veel minder proteïnen, calcium, fosfor, ijzer, vitamine B2 en vitamine C… En naar alle waarschijnlijkheid ook minder magnesium, zink, vitamine B6 en E… Maar als je gezond, gevarieerd en bovendien natuurlijk eet, zul je ondanks de verslechterde bodemstructuur en bodemvruchtbaarheid toch voldoende vitamines en mineralen binnenkrijgen. Bovendien moeten we stoppen met al die kant-en-klare fabriekstroep, want de vele synthetische additieven hierin verslechteren de opname van vitamines en mineralen uit natuurproducten, waaronder ook ze zinkopname… Overigens kan bodemuitputting tot op zekere hoogte worden gecompenseerd door bodemverbeteraars en meststoffen (wat soms helaas noodzakelijk is voor een optimale chemische / elementaire bodemvruchtbaarheid). Al met al ben ik niet zo’n fan van dit soort simplistischem zwart-witte, kort-door-de-bocht verbandtrekkingen en ben ik van mening dat we verder / breder / gekleurder zouden moeten kijken…
witte vlekken op je nagels duiden werkelijk op een tekort aan zink en nog wat zink beschermt je tegen kanker in Nederland sterven veel mensen aan kanker waarom omdat de bodem in Nederland een tekort aan zink heeft
Als iedereen kanker zou krijgen (en aan kanker zou sterven) door toedoen van een zinktekort, dan zou dat dus betekenen dat mensen die voldoende zink binnenkrijgen geen kanker zouden moeten kunnen krijgen??? Dit is natuurlijk pertinente onzin…
Hoi, nog even een reactie op Desi, wat fijn dat je lekker fit bent nu. Ik wil graag een opmerking maken over melk. Winkelmelk is inderdaad niet gezond en zeer ernstig industrieel bewerkt. Zelf haal ik bij een biologisch dynamische boer rauwe (ongekookte) melk en dat is echter wel weer voedend (Raw Food) en helend. Kijk ook eens op Westonprice.nl…
Als jong meisje van 12 had ik witte vlekjes op mijn nagels, nu pas weet ik dat het een tekort aan zink was want ik dronk helemaal geen melk en groente was er in die tijd ook niet zo veel plus volkoren brood kenden we niet.
Zoals je in bovenstaand artikel kunt lezen is zink een sporenelement… Je hebt er dus maar heeeeeeel weinig van nodig. Sterker nog: je hele lichaam bevat slechts 3 gram zink. Ineens een grammetje zink binnenkrijgen, kan al tot een zinkvergiftiging leiden. Je verbandtrekking / gevolgtrekking vind ik dan ook volkomen onlogisch… In bovenstaand artikel staat namelijk ook vermeld dat dierlijke zinkbronnen veel beter opneembaar zijn voor het menselijk lichaam dan plantaardige zinkbronnen. Als je met regelmaat vlees at, is de kans op een zinktekort dus zeeeeeer klein. Overigens kan melk de zinkopname bevorderen, maar is melk an sich geen geweldige zinkleverancier. Al met al mis ik causale en correlatieve verbanden, en blijf ik van mening dat er veel logischere en voor de hand liggendere oorzaken zijn voor witte vlekjes op nagels… Overigens zou je bij een daadwerkelijk elementair zinkgebrek veel meer en bovendien veel ernstigere klachten / symptomen moeten ervaren dan slechts een paar vlekjes op je nagels…
Witte vlekken op je nagels is niet alleen tekort aan zink, maar ook onvoldoende eiwitten in je voeding.
ik ben 25 jaar ziek geweest. Heb reuma en psoriasis gehad. Alles geprobeerd niks hielp. Ben begonnen met Raw Food. In Amerika wordt deze vorm van leven (veganist / rauw / geen zuivel) al langer erkend als geneesmiddel tegen ziektes. Ik was binnen 20 dagen van m’n reuma en psoriasis af. Ik had ook altijd witte vlekjes op nagels, haaruitval, blaasontstekingen, koortslip, maar nu niet meer. Fijn veel groenten eten, maar waarom weet niemand dat als je groenten boven 40 graden kookt zijn voedingswaarde verliest. Je denkt dus dat je gezond bezig bent, maar niet dus… Een ding is waardevol om te weten… en dat zijn wij met zijn allen vergeten: je moet je lichaam voeden en NIET vullen! Ik ben nu super gezond en ben na 4 jaar af van medicijnen… Bliss!
Beste Desi, Dankjewel voor je bijdrage! Hier op Gezondr hebben we het al jaren over de voordelen (en nadelen) van Raw Food en aanverwante rauwe diëten. Het is namelijk wel degelijk bekend dat veel voedingsstoffen (waaronder vitamines, enzymen en bepaalde fytonutriënten) niet bepaald hittebestendig zijn. Overigens zijn de meeste macromineralen en sporenelementen (waaronder zink) wel prima bestand tegen hitte. Zie eventueel ook de volgende artikels:
Hopelijk vind je de betreffende artikels over rauwe voeding interessant! Mag ik vragen hoe je bij dit artikel over zink terecht bent gekomen? ‘k Ben erg benieuwd… Groeten, Paul
Ik raad het niet aan op te veel melk te drinken, door zink krijgt je huid namelijk een soort van bescherming en laat het de huid er mooi uitzien. Maar wanneer je veel melkproducten tot je neemt, wordt je huid heel erg vet en is de kans op pukkels en puistjes vele mate groter.
Ik had ook witte vlekjes op me nagel, maar met het gebruik van meer melkproducten ging het weg. Mensen die ook witte vlekken hebben op de nagels. TIP: meer melkproducten eten / drinken…
Ik heb op elke vingernagel een wit vlekje. Hoe moet ik dat weg krijgen?
Serieus?! :P
De witte vlekjes op je nagels is gewoon lucht in je nagelplaat. De cellen zijn anders afgeplat.
Ik zou het eens met de schuurmachine proberen.
Ben zelf vegetarisch. Zink zit ook in granen, noten en bonen!
volgens Gillian Mc. Keith komen witte vlekjes op de nagels wel door een zinktekort, heel interessant boek trouwens (Wat Je Eet Ben Je Zelf). Ik heb het nu van de bibliotheek. Boek over wat vitamines en mineralen allemaal doen in ons lichaam. Groetjes, Ilona
Dan vind ik deze dokter nogal kort door de bocht… Zink speelt een belangrijke rol binnen de nagelkwaliteit, maar er zijn talloze voedingskundige factoren die hierbij een rol spelen. Naast zink of een zinktekort kun je ook denken aan: sommige andere macromineralen en sporenelementen, waaronder seleen, ijzer, koper, silicium en zwavel… Bepaalde vitamines: vit. A, vit. C, vit. D, vit. E, vit. B8 en vit. B12… Eiwitbouwstenen / aminozuren: alanine, arginine, asparaginezuur, cystine, fenylalanine, glutaminezuur, glycine, histidine, isoleucine, leucine, lysine, methionine, proline, serine, threonine, tyrosine en valine… Al met al is het niet reëel om te veronderstellen dat een wit vlekje op iemands nagel per definitie gerelateerd is aan een zinkgebrek. Ik wil dan ook nogmaals verwijzen naar het volgende artikel:
Gewoon gaan eten… :-(
Hey. Ik ken iemand met anorexia maar diegene is vegetariër haar ouders weten nog van niks en ze wilt het niet vertellen ze is 1.70 lang en weegt ongeveer 40 kilo. Wat zou een oplossing voor haar kunnen zijn? Groetjes, Annnoniem
Beste Annnoniem, Het is extreem lastig als een vriend(in) of bekende te lijden heeft onder een eetstoornis, maar dit (nog) niet kan erkennen of toegeven aan haar familie. Steun bieden en begrip tonen, is sowieso enorm belangrijk! Maar mocht je het idee hebben dat de gezondheid van je vriendin in het geding komt, dan kan zij (of desnoods jij) het beste contact opnemen met de huisarts. Hopelijk heb je iets aan de uitleg in deze artikels: “Iemand met een eetstoornis herkennen, begrijpen & helpen” en “Hoe je iemand met een eetstoornis kunt aanspreken & ondersteunen…“… Ik weet dat er ook hulpinstanties en hulplijnen bestaan voor mensen met een eetstoornis, maar ook voor hun naasten (bron + bron + bron + bron)… En misschien heb je nog iets aan de volgende artikels over anorexia nervosa:
Onwijs veel sterkte toegewenst in elk geval, zowel voor jou als je vriendin! Groeten, Paul
Das dus volksfabel nummer 1. Witte vlekjes op de nagels zijn inderdaad gewoon beschadigingen die je oploopt. Nutritioneel zink heeft hier NIETS mee te maken!
Hahaha stoten van de nagels??? Dat heeft te maken met te weinig melkproducten! :wink:
Wel nee witte vlekjes op je nagels heeft niets met zink te maken, het kan eerder gewoon met stoten van de nagels te maken hebben. :wink:
@Eviline: Ja, dat kan de oorzaak zijn. Maar ook een tekort of overschot aan magnesium en kalk kunnen het veroorzaken volgens mij. Probeer in elk geval netjes groente te eten elke dag.
Op mijn nagels zijn witte vlekjes te zien, betekent dit ook te weinig zink in je bloed? Deze site is tof! :D Groetjes van Eveline
Beste Eveline, Witte punten, stipjes, vlekken en krasjes op de nagels (nagelriemen en nagelranden) hebben 9 van de 10 keer niks te maken met een zinktekort… Zie desgewenst ook het volgende artikel: Witte vlekjes, puntjes & stippen op je nagels: de oorzaak!
Hallo Eveline, die witte vlekjes op je nagels zijn ontstaan door stoten. Doordat je je nagel stoot, komt er lucht tussen de verschillende laagjes van je nagels en krijg je die witte vlekjes. Er zijn mensen die beweren dat het door kalkgebrek komt, dat is een fabel. Groeten, Steffi