Hennepolie oftewel hennepzaadolie is een plantaardige olie die wordt verkregen uit de zaden van bepaalde hennepplanten. Hennepzaad staat te boek als ‘superfood’ vanwege de hoge concentratie aminozuren en de optimale verhouding qua essentiële vetzuren. Hierbij alles wat je moet weten over de gezondheidsvoordelen en -nadelen van hennepzaad(olie)…
Hennepzaad: de voordelen
Hennep is een sterk, efficiënt en veelzijdig landbouwproduct dat relatief gemakkelijk op biologische wijze kan worden verbouwd. Omdat een hennepplant binnen 2 à 3 maanden oogstrijp is, kunnen jaarlijks 5 tot 6 oogsten worden behaald. Zo worden hennepplanten op grote schaal verbouwd voor industriële doeleinden, onder meer voor de ijzersterke hennepvezels, waarvan o.a. henneptouw en textiel wordt gemaakt. Ook kan uit hennepvezels karton en hennepplastic worden vervaardigd. Bovendien is er niet of nauwelijks boskap nodig voor hennep, in tegenstelling tot bijvoorbeeld soja.
Daarnaast is hennepzaad erg gewild, onder meer voor vogelvoer (onder de noemer “kempzaad”) en gekiemde hennep als visaas. Hennepzaad is overigens niet alleen erg voedzaam voor vogels en vissen, maar zeker ook voor mensen. Voornamelijk vanwege de goede verhouding (3:1) aan omegavetzuren en essentiële eiwitbouwstenen/aminozuren. En daarnaast vanwege de vele vitamines, macromineralen, spoorelementen en (co)enzymen…
Voedingsstoffen in hennepzaad
Zoals eerder al vermeld levert hennepzaad een enorme verscheidenheid aan belangrijke voedingsstoffen. Hierbij een opsomming van de meest noemenswaardige nutriënten in hennepzaden:
- Mineralen & spoorelementen: o.a. de elementen ijzer, magnesium, calcium, kalium, zink, koper, fosfor en jodium
- Vitamine E, vit. C en vit. B (B1, B2, B3 & B6)
- Allerhande eiwitbouwstenen, waaronder alanine, arginine, asparaginezuur, histidine, isoleucine, leucine, methionine, fenylalanine en proline
- De twee “moeder-omegavetzuren”, namelijk linolzuur en alfalinoleenzuur
- Exogene (voedings)eiwitten die nagenoeg gelijk zijn aan het in bloedplasma aanwezige alfa-, bèta- en gammaglobuline: (anti)stofjes die o.a. het immuunsysteem ondersteunen en beschadigde weefsels herstellen.
Hennepzaad levert veel mineralen en nauwelijks zware metalen. En de B-vitamines in hennepzaad dragen onder meer bij aan een optimale energiehuishouding. Tot slot levert hennepzaad(olie) bioactieve enzymen en krachtige antioxidanten.
Tip: De hoge voedingswaarde en voedingsstofdichtheid maken hennepzaad tot een ideale aanvulling voor vegetariërs en veganisten!
Essentiële eiwitten in hennepzaad
In de natuur zijn tot nog toe ruim 80 verschillende aminozuren oftewel eiwitbouwstenen aangetroffen. In menselijke lichaamseiwitten worden in principe 20 aminozuren aangetroffen die ook wel bekend staan als de proteïnogene oftewel “standaard” aminozuren. Uit deze 20 eiwitbouwstenen is het menselijk lichaam opgebouwd; sommigen gaan ervan uit dat het er 21, 22 of zelfs 23 zijn.
Van de 20 fundamentele eiwitten zijn er 8 essentieel en 2 semi-essentieel. Essentiële aminozuren heb je per se nodig om gezond te blijven en ze kunnen niet door het lichaam worden aangemaakt. Daarom moeten ze uit voeding worden verkregen. In hennepzaden komen álle 20 essentiële/fysiologische eiwitbouwstenen voor!
Ongeveer 65% van het hennepzaadeiwit is globuline-edestine. Dit eiwit bevat albumine en is nagenoeg gelijk aan de variant die voorkomt in humaan bloedplasma. Daarom is hennepzaadeiwit gemakkelijk verteerbaar, opneembaar en inzetbaar binnen het menselijk lichaam! Onder andere om serumalbumine en -globulinen te maken.
Het proteïnegehalte van hennepzaden is met een minimumwaarde van 22,8% enorm! Hennepzaad is misschien wel de allerbeste plantaardige eiwitbron die er bestaat; overall genomen zelfs beter dan soja.
Gezonde vetten in hennepzaad
Het vetgehalte van verschillende soorten hennepzaden schommelt tussen de 29 en 35%. Slechts 9 procent van de vetten in hennepzaden behoort tot de verzadigde vetzuren. Bovendien levert hennepolie de 2 essentiële moedervetzuren, namelijk linolzuur (56%) en alfalinoleenzuur (19%).
Ook het zeldzame GLA ofwel gammalinoleenzuur (omega 6-familielid) is aanwezig in hennepzaad. GLA komt van nature voor in moedermelk en heeft een ontstekingsremmende en hormoon-regulerende werking. Dit farmacologisch interessante vetzuur varieert onder de diverse soorten hennepzaden tussen de 1,2 en 3,9%. (bron)
Het vetzuurpatroon van hennepzaad is fantastisch. De omegavetten komen namelijk in een ideale verhouding voor, namelijk drie delen omega-3 t.o.v. één deel omga-6.
De nadelen van hennepolie & hennepzaden
Er zijn aanwijzingen dat hennepzaad de aanmaak van bloedplaatjes remt, dus wellicht is hennepzaad en hennepolie af te raden voor mensen met bloedstollingsproblemen. Bovendien oxideert (onbewerkte) hennepzaadolie erg snel, waardoor de houdbaarheid ervan kort is en het snel ranzig wordt. Let dus altijd goed op de houdbaarheidsdatum van hennepolie! (bron)
Vanwege de oxidatiegevoeligheid is hennepzaadolie ook niet geschikt voor verhitting; dus niet bruikbaar als bak & braad of frituurolie.
Hennepzaad t.o.v. wiet, hasj & THC
Reguliere hennepzaden en hennepzaadolie worden onterecht geassocieerd met softdrugs. De hoeveelheid THC oftewel tetrahydrocannabinol –de psychoactieve stof die hasj en wiet bewustzijnsveranderend maakt– is namelijk verwaarloosbaar. En het is dan ook niet mogelijk om ‘high’ of ‘stoned’ te worden door toedoen van reguliere hennepzaad(olie). Al met al is de relatie van eetbaar hennepzaad tot softdrugs of medicinale cannabis nihil.
De hennepsoort die bekendstaat om zijn psychoactieve eigenschappen is de ‘marihuana’ c.q. ‘marijuana’. De hennepzaden van de sterk THC-houdende marihuanaplant kunnen logischerwijs wél psychoactief uitwerken, maar marihuana mag in Nederland überhaupt niet vrij worden verhandeld, laat staan voor humane consumptie. Het is dus ook NIET zo dat je met een potje biologisch, niet-gesteriliseerd hennepzaad uit de natuurwinkel zomaar een illegale wietkwekerij kunt beginnen. :P
Het zijn de onbevruchte vrouwelijke bloemen van speciaal opgekweekte planten van het type ‘Cannabis Indica’ die wiet voortbrengen.
Verschillende soorten hennepolie: welke moet je gebruiken?
Ik ben geen bioloog of scheikundige, dus het fijne over de stoffen in hennepplanten gaat mij te boven. Punt is dat er voordelen kunnen kleven aan hennep-olie, maar dat niet elk soort/vorm hennepolie gelijk is.
Olie kan namelijk worden verkregen uit de zaden, bladeren, stengels, nerven en bloemen van hennepplanten; zowel uit sterk THC-houdende als minimaal THC-houdende exemplaren. Hennepolie die (met het oog op THC en psychoactiviteit) beter NIET zomaar kan of mag worden geconsumeerd staat onder meer bekend onder de volgende noemers:
- THC-olie (soms ook cannabis-olie)
- (Medi)wiet-olie & hasj-olie
- Marijuana-olie
Producten die meer dan 0,2% (gewichtsprocent) van de psychoactieve cannabinoïde THC bevatten, mogen NIET vrij worden verhandeld in Nederland en de verkoop ervan is daarmee illegaal/onwettig. Cannabis-oliën waarin slechts minuscule THC-gehaltes voorkomen zoals verdunde “CBD-olie” zijn wél vrijelijk verkrijgbaar. Ze staan vanwege het minuscule THC-gehalte los van de (BI)AHOJG-criteria van het Nederlandse ‘gedoogbeleid’. Hetzelfde geldt bijvoorbeeld voor hennep in o.a. vogelvoer en visaas.
Al met al moet je oppassen dat je niet per ongeluk wet of regelgeving overtreedt door sterk THC-houdende hennepolie te bestellen!
CBD-olie
CBD-olie is goudkleurig en lichtelijk pittig van smaak. Wettelijk toegestane CBD-olie staat ook wel bekend als “Golyoli”. Deze hennepolie is 15 keer verdund (veelal met olijfolie) en blijft zodoende onder de wettelijke THC-grens van 0,2%. CBD-olie is een hennepolie vervaardigd uit volledige hennepplanten, inclusief hennepbladeren en hennepbloemen. CBD-olie oftewel cannabidiol-olie dient zodoende niet te worden verward met hennepzaadolie.
Van CBD-olie wordt onder meer beweerd dat het de eetlust en nicotinebehoefte afremt. Ook zou het volgens sommigen voor medische doeleinden kunnen worden ingezet. (bron)
Hennepzaadolie voor menselijke consumptie
De olie van hennepplanten die door steeds meet mensen wordt genuttigd en bekendstaat als “superfood” wordt voluit hennepzaadolie genoemd. Deze olie is afkomstig uit de hennepzaden van nauwelijks THC-houdende hennepplanten en dus NIET uit de bladeren, bloemen, takjes, nerven etc. De voedingskundige en medicinale voordelen van dit soort consumptie-oliën zijn met elkaar verweven. Hennepzaadolie levert namelijk nuttige bouwstoffen én beschermingsstoffen die positief kunnen uitwerken op de humane gezondheid.
Het gaat om macronutriënten, micronutriënten en fytonutriënten zoals vitamines, macromineralen, spoorelementen, antioxidanten, enzymen etc. De belangrijkste heilzame stoffen in hennepolie zijn als volgt:
- Vetzuren (omega 3 & omega 6)
- Aminozuren (8 essentiële eiwitbouwstenen)
- (Fyto)cannabinoïden (plant-eigen antioxidanten)
Het aminozuurprofiel van hennepzaden is zeer hoogwaardig. Hennepzaden leveren álle essentiële aminozuren en behoren zodoende tot de beste plantaardige eiwitbronnen ter wereld! Hennepzaad is –met het oog op eiwitten– minstens zo compleet als soja en zélfs superieur aan veel dierlijke eiwitleveranciers.
Bovendien omvat hennepzaadolie een geweldige vetzuursamenstelling. Omega-3 en omega 6 zijn in een optimale verhouding aanwezig in hennepzaad! Tot slot hebben de (niet-psychoactieve) cannabinoïden in eetbare hennepolie een sterke anti-oxidatieve werking, waardoor ze zouden kunnen beschermen tegen vrije radicalen en allerhande ontstekingsreacties.
De olie die in natuurwinkels wordt verkocht omwille de essentiële voedingsstoffen staat dus bekend als hennepzaadolie!
Hennepzaden & hennepoliën verwerken in voeding…
Hennepzaad dient bij voorkeur te worden gepeld voordat het wordt geconsumeerd. De bikkelharde schilletjes van hennepzaden zijn namelijk niet of nauwelijks verteerbaar, waardoor je darmwand de essentiële voedingsstoffen niet aan de zaden kan onttrekken. Zodoende verlaten ze grotendeels “ongebruikt” je lichaam via de ontlasting.
Ongepeld hennepzaad wordt voornamelijk verwerkt in vogelvoer; vogels breken de zaden namelijk gemakkelijk open. Het hennepzaad voor menselijke consumptie (dat o.a. wordt verkocht in natuurwinkels) is daarentegen ‘voorgepeld’ en zodoende direct eetbaar. In dat geval zijn de hennepzaden niet grijs-zwart, maar beige-wit van kleur. En nog smaakvoller ook! In tegenstelling tot ongepelde hennepzaden is gepeld hennepzaad namelijk mals en nootachtig van smaak.
Hennepzaad en hennepzaadolie kan worden verwerkt in onder andere de volgende gerechten:
- Salades: hennepolie in dressings + geroosterde zaadjes als garnituur over de salade strooien
- Soepen: zowel druppeltjes olie in de soep als (gemalen) hennepzaadjes eroverheen strooien
- Smoothies: hennepzaadjes erdoorheen mixen
- Ontbijtgranen: hele zaden toevoegen aan muesli
- Yoghurt: hennepzaden erdoorheen roeren
- Vijg + zaden bijeen knijpen tot zelfgemaakte snoepjes
- Als basis voor humus (i.p.v. peulvruchten)
- Hennepzaadmelk maken m.b.v. een blender + water
- Toevoegen aan (zelfgemaakt) vanille-ijs, sesam-ijs of groene thee-ijs
Gebruik hennepzaad en hennepolie bij voorkeur koud. Naderhand toevoegen aan een reeds opgeschept soepje is prima, maar ga hennepzaden niet lopen roosteren en gebruik hennepolie niet om mee te bakken. Daarbij gaan namelijk veel van de nuttige voedingsstoffen verloren.
Ongepelde hennepzaden kún je overigens laten weken om ze beter eetbaar te maken of pureren in een smoothie, maar persoonlijk zie ik er de voordelen niet van in t.o.v. de gepelde variant of hennepzaadolie.
Hennepzaadolie versus héle hennepzaden
Het voordele van hennepzaadolie boven hele hennepzaden is dat de voedingsstoffen uit olie beter opneembaar zijn. Zaden zijn namelijk zeer vezelrijk en slecht verteerbaar, waardoor een deel van de nutriënten niet zal worden opgenomen door de menselijks spijsvertering en zodoende verloren gaat. De olie die uit hennepzaden wordt geperst zou je dus als nóg gezonder kunnen bestempelen dan hennepzaad an sich.
Hennepzaadolie is bijna smaragdgroen van kleur; veel groener dus dan olijfolie. Je kunt hennepzaadolie direct eten; de smaak ervan is soepel en nootachtig.
Geneeskracht van hennep?
Van oudsher worden er geneeskrachtige eigenschappen toegeschreven aan de cannabisplant. Niet alleen aan de zaden van hennepplanten, maar ook aan de bladeren en de bloemen… Evenals de oliën die hieruit worden verkregen. Volgens sommigen zou hennepzaad of hennepzaadolie positief kunnen uitwerken bij allerhande klachten en op allerlei fysiologische aspecten, waaronder:
- Gewrichtsaandoeningen (reumatoïde artritis e.a.)
- Hart- & bloedvaten
- Geheugen & hersenfunctionaliteit
- “Gelukshormoon” serotonine
- Depressiviteit, futloosheid & psychoses
- PMS (premenstrueel syndroom)
- Multiple sclerose (MS)
- Huidziekten (constitutioneel eczeem, dermatitis e.a)
Er zijn talloze websites die hier zelfs héél ver in gaan en o.a. pretenderen dat cannabis kanker zou kunnen genezen (bron). Zo ver zou ik hier overigens zeker NIET in willen gaan! Zo is het effect van fytocannabinoïden op kankercellen alleen nog maar vastgesteld in muizen. (bron)
Desalniettemin wordt medicinale hennep/cannabis inmiddels officieel geaccepteerd. Dus dát er bepaalde medicinale effecten en gezondheidsvoordelen aan marijuana ofwel mediwiet kleven, is ontegenzeggelijk aangetoond. En dat onderdelen van planten uit de hennepfamilie in bepaalde gevallen heilzaam kunnen zijn, staat dus vast. De precieze werkzaamheid van hennep/cannabis verschilt logischerwijs per toepassingswijze en toepassingsgebied, maar de bottom-line is dat de reguliere medische wetenschap steeds meer oog krijgt voor (de ruim 100 verschillende) cannabinoïden uit hennep, en dat zie je terug in allerhande wetenschappelijke onderzoeken. (bron)
Aangrijpende Engelstalige “TED-Talk” over cannabis & epilepsie:
Tot slot
Met het oog op vetzuurpatroon, proteïnegehalte, aminozurensamenstelling en mineraalgehalte is hennepzaad een geweldige voedingsbron. Hennepzaad en hennepzaadolie zijn tegenwoordig gemakkelijk verkrijgbaar in natuurwinkels en ga bij voorkeur altijd voor biologisch hennepzaad!
Ben jij bekend met hennepzaad of hennepzaadolie? Laat hieronder een berichtje achter met daarin jouw ervaringen en bevindingen!
