Is koffie gezond of ongezond?

Sinds jaar en dag is er volop discussie gaande over de veronderstelde heilzaamheid dan wel schadelijkheid van koffie: is koffie gezond of juist ongezond?! Tot voor enkele jaren geleden werd aangenomen dat koffie niet bepaald gezond is, of zelfs enorm ongezond. Nieuwe onderzoeken wijzen echter uit dat koffie helemaal niet zo ongezond is als tot voor kort werd beweerd.

Sterker nog, koffie zou zelfs hartstikke gezond kunnen zijn volgens verscheidene onderzoeken. Al met al zou het niet gek zijn als je verward bent door al deze berichten over koffie en je gezondheid, en dat je niet meer weet wie je moet geloven. In dit artikel lees je daarom meer over de vraag of koffie gezond of ongezond is…

Koffie is gezond, mits…

Het antwoord is: koffie is gezond, mits je deze alom populaire ‘leut’, ‘pleur’, ‘slemp’ ‘slobber’ oftewel ’troost’ met mate drinkt. ‘Gewone’ cafeïnehoudende koffie en koffie cafeïnevrije variant zonder cafeïne hebben beide voordelen voor je gezondheid. Zulke standaard koffiezetsels zijn volgens betrouwbaar wetenschappelijk onderzoek namelijk werkzaam tegen (met name) bepaalde soorten kanker en diabetes. In dat specifieke opzicht en in die betreffende context mag koffie dus met recht gezond worden genoemd. (bron + bron + bron + bron + bron + bron)

Acrylamide in koffie wordt overigens steeds vaker geassocieerd met een verhoogd kankerrisico, al is de wetenschappelijke consensus vooralsnog dat we ons hier nog geen zorgen om hoeven te maken (bron + bron + bron)…

Koffie & bloeddruk

Vroeger werd aangenomen dat koffie ongezond is omdat je bloeddruk zou stijgen door de cafeïne in koffie. Dit zou schadelijk zijn voor je gezondheid omdat je daardoor meer kans hebt op hart- en vaatziekten. De onderzoeken naar cafeïne werden toen losgekoppeld van koffie; met andere woorden: het werd alleen getest door mensen cafeïne LOS van koffie te geven, en niet door het drinken van koffie met cafeïne.

Uit recenter onderzoek blijkt echter dat het juist heel veel uitmaakt of je cafeïne met of zonder koffie binnenkrijgt. Een verhoogde cafeïne-inname zonder koffie veroorzaakt wel sneller hart- en vaatziekten door een hogere bloeddruk, maar cafeïne in combinatie met koffie verlaagt het risico op hart- en vaatziekten juist. (bron) Wetenschappers denken dat dit komt doordat de overige stoffen in koffie de cafeïne-inname in balans brengen. Koffie is dus over het algemeen gezond kan zelfs een positieve uitwerking hebben op je gezondheid.

Koffie & gezondheid gaan prima samen

Je kunt dus gerust een aantal koppen koffie per dag blijven drinken zonder te hoeven vrezen voor je gezondheid. Drink –vooral ’s avonds– echter niet te véél koffie als je nog wilt slapen! Let op: probeer het toevoegen van suiker en melk aan koffie te vermijden voor een optimale gezondheid. Koffie met toevoegingen is namelijk al snel ongezond. Dit komt omdat melk en suiker voor een hoop nutteloze calorieën en vetten in je koffie zorgen.

Wat koffie allemaal kan doen met lichaam, geest, lijn en cupmaat…

Nog even wat achtergrond informatie omtrent koffie voor de échte koffieliefhebbers onder ons… Koffie is een oorspronkelijk Oost-Afrikaanse drank die in eerste instantie voor medische doeleinden werd gebruikt. Koffie wordt gemaakt van de zaden –het zijn dus eigenlijk geen bonen– van koffieplanten en staat voornamelijk bekend om zijn bittere smaak en zijn verzadigende en verhelderende werking. Hierbij een aantal interessante koffiewetenswaardigheden:

1. Verwerking van koffiezaden

Koffie komt van de koffieplant. Eerst worden de koffiebessen van de plant geoogst en vervolgens worden ze ontdaan van het vruchtvlees en het vruchtvlies waardoor de zaden overblijven. Deze zaden –die ook wel koffiebonen worden genoemd– worden eerst gedroogd, dan gebrand of geroosterd en tenslotte gemalen om dienst te kunnen doen in een koffiezetapparaat.

2. Koffiemythes

Tegenwoordig is niet alleen ‘gewone koffie’ populair, maar wordt er ook volop espresso, cappuccino, caffè latte, latte macchiato, koffie verkeerd, ijskoffie of één van de tientallen andere bestaande koffiedranken en koffievarianten besteld. De Nederlandse man drinkt gemiddeld zo’n 7 kopjes koffie per dag en de Nederlandse vrouw gemiddeld 5. Over koffie gaan tal van geruchten de ronde. Zo zou koffie zorgen voor kleinere borsten, werkzaam zijn tegen allerhande ziekten en energie opwekken. Maar klopt dat ook?

3. De werking van koffie op het menselijk lichaam

Veel mensen beweren pas écht wakker te worden na het eerste kopje koffie van die desbetreffende dag. Dit heeft te maken met de adrenerge werking van cafeïne oftewel coffeïne: een stof die sterk aanwezig is in koffie. Cafeïne stimuleert het sympathische zenuwstelsel, de hersenen, de nieren, de maag, de darmen, de hartslag en de ademhaling.

4. Wat is cafeïne?

Cafeïne is een alkaloïde die onder andere voorkomt in koffie, thee en cacao, maar ook wordt toegevoegd aan cola en energiedrankjes. Alkaloïden zijn stikstoffen met een sterke fysiologische en farmacologische werking. Hiertoe behoren onder andere ook genotsmiddelen zoals nicotine en cocaïne en medische middelen zoals morfine. Cafeïne wordt eveneens toegevoegd aan populaire ‘vetverbranders’ of ‘fatburners’ vanwege de ettelijke invloed op de stofwisseling.

5. De beschermende + helende werking van koffie

Er zijn sterke indicaties van de beschermende werking van cafeïne tegen vergeetachtigheid in zijn algemeenheid en tegen Alzheimer in het bijzonder. Overmatig cafeïnegebruik doet dit effect echter teniet. Er is namelijk steeds meer cafeïne nodig om dezelfde uitwerking te realiseren. (bron + bron)

Koffie zou ook helpen tegen kanker. In koffie zit inderdaad een antioxidant dat lichaamscellen en DNA beschermt, maar in groenten en fruit zitten veel grotere hoeveelheden van dit antioxidant. Daarnaast bevatten groenten en fruit óók nog eens vitamines en mineralen die niet in koffie voorkomen.

6. De verslavende werking van cafeïne

Cafeïne is zowel lichamelijk als geestelijk licht verslavend. Stoppen met de cafeïne-inname kan hoofdpijn, een sterke bloeddrukafname en soortgelijke ontwenningsverschijnselen teweegbrengen. Dit komt veelvuldig voor onder mensen die bijvoorbeeld op hun werk koffie drinken, maar thuis niet en daardoor ’s weekends hoofdpijn krijgen. Zie desgewenst ook dit artikel over ‘koffieverslaving’ en ‘cafeïnegewenning’:

• Elk weekend hoofdpijn? Koffieverslaving of cafeïnegewenning!

7. De gevaren van koffie + cafeïne

Na overmatig cafeïnegebruik kunnen zelfs relatief heftige ontwenningsverschijnselen en bijwerkingen ontstaan zoals rusteloosheid, slapeloosheid en aantasting van hart- en bloedvaten. Cafeïne is daarnaast behoorlijk giftig. Relatief kleine hoeveelheden (plusminus 10 gram) kunnen al dodelijk zijn.

Bovendien blijft cafeïne relatief lang in de bloedbaan aanwezig door diens lange halfwaardetijd. De cafeïne in je bloed halveert ongeveer per 5 uur. Wanneer je om 10:00 uur 4 kopjes koffie drinkt, dan zit er om 15:00 uur nog cafeïne in je bloed van twee kopjes koffie. Mensen die roken breken veel sneller cafeïne af en zwangere vrouwen juist véél langzamer.

Zwangere vrouwen kunnen daarom inderdáád maar beter geen koffie drinken, want ook voor de ongeboren baby geldt de verslavende en oppeppende werking van cafeïne. Daarentegen insinueert Deens onderzoek dat enkele kopjes koffie tijdens de zwangerschap geen kwaad kunnen.

8. Koffie versus lijn

‘Gewone koffie’ is 100 procent natuurlijk en bevat geen kunstmatige toevoegingen. Daarnaast bevat koffie vrijwel geen calorieën. Alleen door het toevoegen van melk en suiker maak je van nature calorieloze koffie tot een vijand van je dieet. Uitsluitend in specifieke soorten oploskoffie –zoals Wiener Melange®– en cappuccino zitten calorieën. Aan dit soort koffieproducten is namelijk tijdens het productieproces melk en/of suiker toegevoegd. Overigens bestaat er ook groene koffie waarvan wordt beweerd dat het bij uitstek helpt bij afvallen en afslanken:

• Groene Koffie voor afslanken & gewichtsafname: werkt het of niet?

9. Koffie versus cupmaat

De uitslag van het onderzoek –dat in oktober van 2008 werd gepubliceerd– van wetenschapster Helene Jernstoem van de Zweedse Lund-universiteit over het verband tussen het drinken van koffie en het krimpen van borsten is zijn eigen leven gaan leiden.

De conclusie van het Zweedse onderzoek onder driehonderd koffieliefhebsters was dat vrouwen een cupmaat inleveren wanneer ze extreem veel koffie drinken. Vrouwen die gemiddeld 3 koppen koffie per dag nuttigen, lopen al het risico dat hun borsten zullen krimpen. Dit heeft te maken met de invloed die koffie heeft op een bepaald gen dat ongeveer vijftig procent van alle vrouwen heeft. Om een volle cupmaat te verliezen moet er echter nogal wat koffie geleut worden. (bron)

Koffie + afvallen: cardiotraining met een paar dubbele espresso’s

Zeker als je al een tijdje aan cardiotraining doet en een redelijke conditie hebt opgebouwd, kan het lastig zijn om je hartslag voor een langere periode –zeg 30 minuten– hoog genoeg te houden om lichaamsvet te verbranden. Je lichaam went namelijk aan inspanningen en wanneer je een cardio-apparaat instelt op een hogere weerstand om je hartslag te versnellen, dan beginnen je spieren tegen te werken. Een handige manier om dit fenomeen tegen te gaan, is het drinken van een paar sterke koppen koffie (zonder suiker) in het uur voordat je gaat sporten.

Je zult merken dat je hartslag zeker 10 procent hoger is met een paar koppen koffie dan zonder cafeïne in je lichaam. Bovendien heb je meer energie om de cardiotraining nét iets langer vol te houden. Overdrijf het drinken van koffie niet als je wilt afvallen met cardiotraining. Recent onderzoek laat zien dat je zeker tot 6 koppen koffie kunt drinken per dag, zonder dat je lichaam daar negatieve gevolgen van ondervindt. Maar méér dan die 6 koppen kan ervoor zorgen dat je bloeddruk te hoog wordt, mogelijkerwijs met hart- en vaatziekten tot gevolg. En sowieso zijn de (wetenschappelijke) feiten en meningen over koffiegebruik wereldwijd nog altijd zéér sterk verdeeld. (bron + bron + bron + bron + bron + bron)

Een voormalig redactielid van Gezond’r gebruikte deze methode om zijn vetpercentage te verlagen, en het zorgde er doorgaans voor dat hij 30 minuten op een crosstrainer kon staan met een hartslagfrequentie van 130 tot 140 slagen per minuut, terwijl zijn hartslag zónder koffie met moeite boven de 115 BPM uitkwam. :?

Drink jij koffie voordat je gaat sporten? Zo ja, helpt het voor jou om beter te presteren? Drink jij überhaupt veel koffie en wat voor effect denk jij dat koffie heeft op je gezondheid? Is koffie volgens jou gezond of toch veeleer ongezond! Deel jouw vragen, opvattingen, ervaringen en bevindingen ten aanzien van de positieve en negatieve gezondheidseffecten van koffie en cafeïne in een berichtje hieronder!

Koffiegebruik: een goede bron van voedingsvezels

Goed nieuws voor iedereen die van koffie houdt! Volgens een nieuwe studie is koffie namelijk een goede bron van vezels c.q. voedingsvezels. Koffiegebruik is dus goed voor je vezelinname! Natuurlijk houdt dit niet in dat je moet stoppen met het eten van groenten, fruit en volkorenproducten, wat ook geweldige bronnen van vezels zijn. (bron)

Uit het desbetreffende onderzoek blijkt dat koffie vloeibare oftewel water-oplosbare vezels bevat…

Voedingsvezels in koffie

De water-oplosbare voedingsvezels in koffie zijn de ballaststoffen die je ook terugvindt in o.a. griesmeel en appels. Deze vorm van “vezel” helpt allereerst bij het verteren van voedsel. Daarnaast helpen vezelrijke producten het lichaam ook bij de opname van belangrijke voedingsstoffen (bouwstoffen, beschermingsstoffen, brandstoffen e.a.). Daarnaast helpt vezelrijk eten om je cholesterol op een goed niveau te houden.

Bovendien zorgen vezels ervoor dat vetten en suikers gelijkmatiger worden opgenomen door de darmwand. Het gevolg hiervan is dat je bloedsuikerspiegel en insulineniveau minder pieken en dalen te verduren krijgen gedurende de dag. En dat betekent weer dat er minder energie zal worden opgeslagen als lichaamsvet. Kortom: gemakkelijker afvallen!

Méér vezels eten!

Volgens de American Dietetic Association (ADA) –tegenwoordig beter bekend als Academy of Nutrition and Dietetics (AND)– moeten mannen 38 gram vezels per dag eten en vrouwen rond de 25 gram. Ruim de helft van de mensen in de westerse wereld eet slechts 15 gram voedingsvezels per dag. Dit is dus veel te weinig!

We zouden dus elke dag meer vezels binnen moeten krijgen voor een goede spijsvertering en stofwisseling. Gelukkig blijkt nu dat koffie ons ook een handje helpt om het percentage binnen te krijgen. Dit is overigens geen reden om ineens liters koffie te gaan drinken, maar het is een leuk weetje dat koffie niet alleen nadelen oplevert voor de gezondheid, maar dus ook over een belangrijk voordeel beschikt.

Drink jij koffie? En belangrijker nog: krijg jij voldoende vezels binnen via groenten, fruit en granen? Deel jouw opvattingen hieronder!

Onderzoek: effect cafeïne verbetert sportprestaties!

Ik zou denk ik niet kunnen leven zonder een kop koffie in de ochtend… En zonder een kop koffie naar de sportschool is voor mij al helemaal not-done! Niet alleen omdat koffie voor mij als een efficiënte kickstart fungeert, maar vooral ook omdat ik dankzij een stootje cafeïne beter presteer in de sportschool.

Het effect van cafeïne op je sportprestaties

Ik merk dat ik dankzij het effect van cafeïne beter presteer en het sporten bovendien langer volhoud. Inmiddels is het positieve effect van cafeïne zelfs wetenschappelijk vastgesteld middels onderzoek. Men heeft dus wetenschappelijk aangetoond dat je beter presteert dankzij het effect van cafeïne! (bron)

Cafeïne zorgt er namelijk voor dat je sneller bent en je prestaties op bijna elk vlak verbetert. Zo heeft cafeïne een positief effect op o.a. roeien, zwemmen, hardlopen, fietsen en krachttraining. De onderzoekers denken dat de werking van cafeïne in bijvoorbeeld koffie op 3 manieren werkt:

1. Effect van cafeïne op vetverbranding

Cafeïne helpt je lichaam om vet te verbranden in plaats van glycogeen (afgebroken vorm van suiker). Hierdoor zijn je spieren beter in staat om vet te gebruiken als brandstof. Dit is een groot voordeel want glycogeen voorraden zijn meestal binnen 30 minuten op. Zodoende wordt niet alleen je vetverbranding gestimuleerd, maar ook je uithoudingsvermogen.

2. Cafeïne & spierfunctionaliteit

Cafeïne zorgt er voor dat calcium uit de spieren vrijkomt. Dit heeft een positief effect op de prestaties die je spieren kunnen leveren. Cafeïne zorgt er zodoende voor dat je spieren meer kracht kunnen gebruiken, meer weerstand kunnen verzetten en dus efficiënter kunnen trainen. Daarnaast helpt cafeïne spierpijn na het sporten te voorkomen.

3. Effect van cafeïne op je hersenen

Cafeïne heeft een belangrijk effect op onze hersenen; met name hoe we uitputting voelen. Doordat je je minder snel en minder intens uitgeput voelt, kun je langer doorgaan met het leveren van prestaties. Je verbrandt dus meer calorieën en bouwt meer spieren op!

De ideale dosis cafeïne

Als je de ideale dosis cafeïne gebruikt, kan het effect van cafeïne je sportprestaties tot wel 5 procent verhogen/verbeteren. De ideale dosering cafeïne is onder meer afhankelijk van je lichaamsgewicht.

De meeste mensen hebben 1 tot 5 milligram cafeïne nodig per kilo lichaamsgewicht om optimaal gebruik te kunnen maken van het positieve effect van cafeïne op je prestaties. Als je 70 kilo weegt, heb je dus 70 tot 350 milligram cafeïne nodig. In een kop koffie zit – afhankelijk van de sterkte – ongeveer 40 tot 100mg. Dat betekent dat je ten minste 2 koppen koffie nodig hebt.

Overdosering, cafeïne-vergiftiging & cafeïne-allergie

Pas alleen wel op dat je niet te veel koffie drinkt, want bij 9 milligram per kilo lichaamsgewicht worden je sportprestaties juist slechter! Bij 150 tot 200 milligram per kilo lichaamsgewicht kan zelfs een cafeïne-vergiftiging ontstaan. (bron) Daarnaast kun je door overmatig cafeïne-gebruik allergisch worden voor cafeïne. Cafeïne-allergie kan allerlei klachten teweegbrengen, van huiduitslag tot een beroerte. (bron)

Heb jij weleens op gemerkt dat je beter (of juist slechter) presteert dankzij het effect van cafeïne? Laat hieronder je reactie achter!