Naarmate ik meer en meer lees en schrijf over humane gezondheid, maak ik me steeds meer zorgen om onze voeding. 20 jaar geleden hield ik me nauwelijks bezig met wat ik at. Ik snoepte enorm veel, lette niet op wat er in m’n eten zat en had ook niet de behoefte om me daar druk om te maken.
Maar sinds ik me in o.a. gezondheid, welzijn, voeding en diëtetiek verdiep, ben ik oprecht bang geworden voor de veranderingen die onze voeding de afgelopen decennia heeft ondergaan. Naar mijn mening worden wij consumenten keihard belogen, bedrogen, bestolen en (tot op zekere hoogte) zelfs opzettelijk vergiftigd…
1. Bedrieglijke producten in de supermarkt
De belachelijke manier waarop er tegenwoordig met voedsel wordt omgesprongen begint al in de supermarkt. Terwijl je je boodschappen doet, word je op allerlei manieren gemanipuleerd en beïnvloed; o.a. door middel van:
- Kleuren van verpakkingen (lichtgroen, lichtblauw)
- De manier waarop de supermarkt is ingedeeld (looproute, plaatsing van aanbiedingen, manier van presentatie en afprijzing etc.)
- Claims op verpakkingen (rijk aan bouwstoffen, toegevoegde vitamines/vezels/antioxidanten etc.)
- Vage termen (light, 0% vet, transvetvrij, biologisch etc.)
- Logo’s (gezonde keuze, klavertje, ik kies bewust etc.) die niets zeggen
Als je gedachteloos en onbezonnen in de supermarktschappen graait, is de kans erg groot dat je voedingspatroon niet bepaald heilzaam is. Het is dan ook van cruciaal belang dat je gezonde keuzes maakt bij het uitkiezen van je levensmiddelen.
Tot voor kort stonden voedselverpakkingen nog boordevol leugens en valse gezondheidsclaims, maar gelukkig mag dat (officieel) niet meer…
2. Gezondheidsclaims
Desalniettemin wordt er nog altijd enorm gesjoemeld en worden de mazen van de wet op alle mogelijke manieren opgezocht. Het enige positieve aspect van een product wordt enorm uitgelicht. Maar de talloze negatieve aspecten worden gemakshalve achterwegen gelaten. Negatieve eigenschappen worden bovendien positief verwoord met behulp van sluwe/slinkse drogredenen. Dit is niet moeilijk, want ieder product en iedere stof is wel ergens goed voor, maar waar het allemaal niet slecht voor is…
- Geeft energie = rijk aan vet + snelle koolhydraten
- Suikervrij = rijk aan chemische zoetstoffen + vetten
- Rijk aan vezels = boordevol chemisch bewerkte inuline en cellulose
- 0% vet = bomvol suiker + verbasterde surrogaatvetten
- Boordevol mineralen = welke soort: elementair? mineraalzout? gebonden aan eiwit?
- Vitamines toegevoegd = volgestopt met vitamine-achtige synthetiseringen (“nepvitamines”) die nauwelijks biologisch actief zijn
- “Op basis van stevia” = 1% stevia + heel veel chemische troep
- Past in een gezond dieet = zolang de rest wat je eet wél gezond is
- “Blend”, samengesteld uit de beste mix van… = het goedkoopste alternatief dat wij momenteel tot onze beschikking hebben
- Biologisch = bestaat (hopelijk) deels uit biologische ingrediënten
- “Sportdrankje” c.q. “energiedrankje” = chemisch, fluorescerend suikerwater
- Met probiotica = bomvol dooie bacteriën
- Etc. etc. etc.
Ook al mag het juridisch niet, valse gezondheidsclaims zijn nog altijd aan de orde van de dag in voedingsland. Er worden zelfs met regelmaat rechtszaken uitgevochten omtrent valse aanspraken op voedingsverpakkingen. In Amerika is de aanvechting van voedingsmiddelenproducenten door collectieve partijen die de belangen van consumenten behartigen overigens beduidend vaker aan de orde dan in (het lijdzame) Europa.
Het zijn doorgaans kant-en-klare producten (snackkoekjes, ontbijtgranen, zuiveldrankjes, vruchtendrankjes, yoghurtjes, frisdrank etc.) waar dit soort misleidende leuzen op staan. Haal gezonde voedingsstoffen liever uit écht eten oftewel ‘whole foods’.
3. Raffinage
Veel basisvoedsel wordt tegenwoordig geraffineerd. Denk maar eens aan vet/olie, suiker, graan, zout en verwerkte vleeswaren. Hoewel de term raffinage al snel doet denken dat een product schoner en dus gezonder wordt gemaakt, is dit absoluut niet het geval. Voor het schoonmaken van voedsel worden namelijk bepaalde “schoonmaakmiddelen” ingezet.
Deze ‘bereidingsstoffen’ of ‘processtoffen’ (waaronder ammoniak, kalk en chloor) die worden gebruikt tijdens het bereidingsproces van geraffineerde voeding kunnen enorm schadelijk zijn voor de gezondheid. Maar omdat het geen ingrediënten zijn van het eindproduct, zie je ze niet terug in de ingrediëntenlijst.
Raffinage van voedsel is “praktisch” omdat je puurdere stoffen overhoudt, maar gezond kun je het echt niet noemen. De gezondste bestanddelen van een natuurproduct verdwijnen zelfs meestal!
4. E-nummers
Voedingsmiddelen bevatten steeds vaker “hulpstoffen”. Deze term linkt wellicht positief, maar dat is ie niet. Hulpstoffen helpen namelijk alleen maar de voedingsmiddelenproducenten. Het zijn goedkope (veelal chemische) stofjes die ervoor zorgen dat voedsel:
- Langer houdbaar blijft
- “Lekkerder” (smeuïger, hartiger, zoeter, sterker van smaak) wordt, waardoor je meer eet en meer koopt
- Van goedkopere stoffen kan worden gemaakt
- Efficiënter kan worden bereid (het productieproces wordt vergemakkelijkt: massaproductie!)
Iedere hulpstof krijgt onder leiding van de European Food Safety Authority (EFSA) een nummer toegewezen dat voorafgegaan wordt door de ‘E’ (van Europa). Hoe meer E-nummers een voedingsmiddel bevat, des te behoedzamer je zou moeten zijn. Overigens is niet elk E-nummer slecht; er zijn namelijk synthetische en natuur-identieke additieven… Maar er zitten absoluut hulpstoffen in je eten (zoetstoffen, emulgatoren, smaakversterkers, kleurstoffen, schuimstoffen etc.) waarvan men nooit onomstotelijk heeft aangetoond dat ze niet gevaarlijk zijn.
Bovendien zijn er van bijna alle soorten voedingsmiddelen ook varianten verkrijgbaar waar geen E-nummers in zitten. Sterker nog: AH verkoopt maaltijdsalades waar talloze E-nummers in zitten, maar ook E-nummervrije varianten… Dan rijst toch vanzelf de vraag: als ze niet per se nodig zijn, waarom worden ze dan in vredesnaam in je eten gestopt!? Waarom mét als het ook zonder kan…
Of dat het terecht of onterecht is dat veel mensen sceptisch zijn over de vermeende veiligheid van E-nummers laat ik even in het midden. Het punt is: waarom zou je ze eten als ze sowieso niet positief uitwerken op je gezondheid?
5. Bio-industrie
Het schandaligste aspect van de moderne voedingsindustrie is toch wel de bio-industrie. Beesten worden slechter behandeld dan groenten of zakken meel. Vlees moet immers zo snel en zo goedkoop mogelijk worden geproduceerd, want consumenten willen niet meer dan 1 euro voor een kipfilet betalen. Tegelijkertijd heeft zo’n kip wel voedsel, leefruimte en enige verzorging nodig.
Bovendien moet de winst voor producenten continu worden opgevoerd. Gevolg: steeds minder gezond vlees en steeds meer massaproductie en dierenmishandeling! Slachtvee zit tegenwoordig bomvol stresshormonen, antibiotische medicamenten en antistoffen en dat krijgen wij mensen uiteindelijk op ons bord…
(Relatief) gezonde melk komt van grazende koeien, maar koeien dagelijks in en uit de stal laten kost mankracht en man-uren; daarnaast is grasland duur. Oplossing: koeien tussen 4 stalen palen zetten; goedkoop voer erin duwen; urine en ontlasting ter plaatse afvoeren via buizen… Resultaat: een loeiend melkfabriekje.
Vlees van een scharrelvarken is gezond, maar een varken laten scharrelen is enorm inefficiënt. Oplossing: mamazeug vastleggen en vetmesten en slachtbiggetjes aan de tepels hangen totdat er varkenslapjes van gemaakt kunnen worden.
Bijen bloemetjes laten opsporen kost veel te veel tijd. Gewoon bakken met suikerwater neerzetten; dat gaat véél sneller! De samenstelling van de honing is 100% bagger, maar er is toch niemand die meer dan 2 euro wil neertellen voor een potje honing (c.q. viskeus suikerwater)…
Kortom: verwerkte vleeswaren zijn van slechtere kwaliteit dan doorsnee hondenvoer en de bekende fastfoodketens lachen in hun vuistje. (bron + bron)
6. Genetische modificatie
De supermarkten en groenteboeren liggen boordevol genetisch gemodificeerde groenten, vruchten, granen, noten, pitten en zaden. En ze worden ook weer verwerkt in ontelbare gemaksvoedingsmiddelen. Het merendeel van de plantaardige voedingsmiddelen bevat namelijk ‘genetically modified organisms’ (GMO’s) oftewel Genetisch gemodificeerd organismen (GGO’s). Er wordt dus op genetisch niveau aan de moleculaire onderdelen van plantencellen gesleuteld. Het DNA verandert.
Lekker boeiend zou je misschien denken, maar het is echt een absoluut raadsel wat voor (ongewenste en onvoorziene) effecten genetische modificatie op de lange termijn gaat hebben op de humane gezondheid. Theoretisch gezien bestaat de kans dat GGO’s zich oncontroleerbaar vermenigvuldigen of uitkruisen. Het DNA uit plantaardig materiaal kan zelfs invloed uitoefenen op menselijk DNA. (bron) Mogelijke gevolgen zijn:
- Orgaanschade
- Intoleranties & allergieën
- Spijsverteringsdisfunctie
- Voortplantingsproblemen (onvruchtbaarheid e.a.)
- Kanker (verscheidene vormen)
- Verminderde immuniteit (zwak immuunsysteem)
Het engste/gevaarlijkste is nog wel de (bijna absolute) macht van de bedrijven die zich met genetische modificatie bezighouden. In Nederland en België is dit nog niet zo’n grote maatschappelijke kwestie, maar over de hele wereld wordt er geprotesteerd tegen GMO-multinationals zoals Monsanto en Syngenta. Wil je hier meer over weten, bekijk dan absoluut deze documentaire (c.q. horrorfilm), Seeds of Death:
Conclusie
Bijna niemand die financieel gemoeid is bij voeding is nog “eerlijk over eten”. Zelfs als je het etiket en de ingrediëntenlijst van een product grondig bestudeert, kom je er nog niet de helft over te weten. Er wordt álles aan gedaan om de consument onwetend te houden en producten aan te smeren waar de grootste winstmarges op zitten: goedkope massaproducten die (veelal onterecht) als heilzaam worden gepromoot. Dit gaat automatisch gemoeid met oneerlijke marketing en misleiding.
Uiteindelijk vind je in de supermarkt niks dat wordt verkocht met de bedoeling jou gezonder te maken. Het is geen “samenzweringstheorie”: geld gaat voor vrijwel alle voedingsmiddelenproducenten bóven de gezondheid van consumenten. Gezonde ontdekkingen worden z.s.m. uitgebuit. Er komt commercie aan te pas, dus er moet bezuinigd worden op het gezondheidsaspect. Want échte gezondheid kost tijd en aandacht, en tijd is geld. Resultaat: een goedkoop baggeralternatief!
Kortom: er is nauwelijks nog “echt” voedsel te koop; we eten met z’n allen goedkope nepzooi en we slikken het nog gráág ook.
Tot slot
Op suikerverpakkingen lees je ‘suiker past in gezond dieet’!? Theezakjes worden gevuld met het stof/afval dat overblijft na het drogen van theeblaadjes (als er al theeblaadjes in zitten) en vaak wordt er zelfs suiker ín het theezakje gestopt. Vruchtensap is 9 van de 10 keer water aangelengd met “vruchtenconcentraten”. Er zitten nepvezels in witte deegwaren en drankjes om ze ‘vezelrijk’ te mogen noemen. Pannen vetten we in met een soort PVC. En dieetvoeding en dieetpillen zijn in het gunstigste geval caloriearm, maar gezond kun je ze niet noemen.
Honing komt van bijen die uitsluitend suikerwater slurpen. Boeren in derdewereldlanden worden uitgebuit. Hamburgers zouden niet eens aan honden mogen worden gevoerd. Bacon wordt op smaak gemaakt met “vloeibare rook”. Cola “light” levert 0 calorieën!? Zelfs vitaminesupplementen en medicijnen bevatten suiker en schadelijke zoetstoffen. En tot slot is er suikerrijk snoepgoed te koop bij de drogist en –erger nog– bij de apotheek, diegene wiens beroep het is om ons gezond te houden en zo nodig te genezen!?
Oké, als absolute afsluiter het Voedingscentrum, een instantie die bergen belastinggeld verspilt aan een “schijf van misleiding“, loze interessantdoenerij en achterhaalde adviezen.
Ter illustratie nog een filmpje waarin celebrity chef Jamie Oliver uitlegt waarvan de hamburgers van ’s werelds grootste hamburgerketen (met de welbekende ‘M’) wordt gemaakt…
En nog een prachtexemplaartje waarin het productieproces van 300.000 hotdogs per uur door een typische vleesfabriek aanschouwelijk wordt gemaakt…
Hoe sta jij in het debat omtrent moderne voedingsmiddelen? Vind jij de hedendaagse voeding ook zo krom of vind je het allemaal wel meevallen? Deel hieronder jouw opvattingen m.b.t. de voedingsmiddelenindustrie…
